Rail Capital Partners: Nasza siła to dostępność

Rynek przewozów towarowych jest pogrążony w kryzysie. Co robi RCP w celu przystosowania się do tej sytuacji?

Dopasowujemy naszą flotę do zapotrzebowania. W początkowym okresie działalności, gdy dysponowaliśmy wyłącznie elektrowozami Gama, klienci sygnalizowali nam chęć wynajmowania także lokomotyw sześcioosiowych. Pytali też o maszyny wielosystemowe, którymi mogliby wyjeżdżać poza granice Polski. Wsłuchując się w te potrzeby, pozyskaliśmy sześcioosiowe Dragony produkcji Newagu, których mamy już 10 sztuk i zamówiliśmy kolejne. Zawarliśmy również kontrakt na dostawę lokomotyw wielosystemowych: pierwsze egzemplarze odbierzemy w przyszłym roku. Będzie to pięć Dragonów z dopuszczeniem do jazdy w Polsce, Czechach i Słowacji. W przyszłości chcemy pozyskać pojazdy mogące kursować po całej Europie. Zamówienie było możliwe dzięki dofinansowaniu z Krajowego Planu Odbudowy.

Kryzys na rynku ma korzenie m. in. w wielkim „boomie przewozowym” sprzed dwóch lat. Dziś odchodzi się od przewozów węgla, brakuje także dużych kontraktów na transport kruszyw – stąd spadek masy przewozowej. Z naszych obserwacji wynika, że u części naszych klientów sięga on nawet 15-20%. Czekamy na uruchomienie dużych inwestycji infrastrukturalnych. Im większe będzie zapotrzebowanie na przewozy, tym większe będzie zainteresowanie również naszymi usługami.

Jak zmieniły się przez ostatnie dwa lata obroty firmy?

Nasze obroty nie spadły, a nawet lekko wzrosły. To jednak efekt rosnącej liczby lokomotyw w naszej flocie. Obserwujemy natomiast dużą zmienność stawek czynszu dzierżawnego. Użytkowanie lokomotywy wiąże się z liczbą przejechanych kilometrów – a tu fluktuacja jest duża. Marża wyraźnie spadła – o 10 do 20%.

Odbicie od dna na rynku przewozów towarowych musi w końcu nastąpić. Kiedy, w Pana ocenie, może do niego dojść?

Nadzieję budzą zapowiadane duże inwestycje infrastrukturalne, w tym budowa kolei dużych prędkości oraz CPK. Duże inwestycje rządowe mogą istotnie wesprzeć kolej. Ważnym zagadnieniem pozostaje też konkurencja międzygałęziowa z transportem drogowym. To, w jaki sposób skutecznie przenieść „TIRy na tory”, wymaga szerszej dyskusji.

Oprócz wspomnianych już Dragonów z Newagu RCP zamówiła w tym roku także Gamy 3.0 od Pesy. Czy taka różnorodność taboru nie utrudnia jego serwisowania?

W naszej flocie liczącej 66 pojazdów mamy dziś dwa główne typy lokomotyw: jednosystemowe Gamy i Dragony. W ich ramach występują oczywiście wersje wynikające z rozwoju technologii u producentów. Wraz z przybyciem Dragonów wielosystemowych przybędzie trzeci typ pojazdów. Na tle rynku zróżnicowanie floty lokomotyw w RCP jest i pozostanie niewielkie. Dzięki magazynom konsygnacyjnym części zamiennych do lokomotyw łatwo utrzymujemy te pojazdy. Jesteśmy w trakcie budowy drugiego magazynu – z częściami do maszyn Newagu. Posiadanie magazynu bardzo ułatwia naprawianie taboru po zdarzeniach na sieci kolejowej.

Czy zakłócenia w łańcuchach dostaw, na jakie narzekają często producenci taboru, wpływają także na działalność magazynów i serwisu RCP?

Ten problem dotyka również nas. Posiadając magazyny konsygnacyjne, stale udoskonalamy ich działanie. Na bieżąco analizujemy, co się dzieje na sieci, i jakie części są najczęściej potrzebne do poprawnego funkcjonowania lokomotywy. Dostosowujemy zawartość magazynu do potrzeb: np. zimą, kiedy występują większe problemy z odbierakami prądu, mamy ich w zapasie więcej.

W jakie miejsce na rynku – wobec dużej konkurencji wśród pooli taborowych – celuje RCP?

Najważniejszy jest dla nas klient. To on decyduje, co chciałby robić, jakimi lokomotywami jeździć – i to jego oczekiwania staramy się spełnić.

Każda z firm ROSCO szuka swoich przewag. Naszą jest dostępność i gotowość do rozmowy. Inną wielką przewagą konkurencyjną RCP jest z pewnością dostępność dla klienta, chęć rozmowy z nim i słuchania go. Jesteśmy w stanie spotkać się z klientem w każdej jego potrzebie. Każda nasza oferta jest skrojona na tę miarę. Oferujemy produkty „z półki”, ale nie usługi „z półki”. Pojazdy są standaryzowane, ale każdy klient sam decyduje, czy chce zawrzeć w umowie wynajmu lokomotyw np. ich utrzymanie czy ubezpieczenie. Możemy budować dodatkowe usługi na miarę potrzeb.

Czy jest jakaś usługa związana z lokomotywami, której RCP nie jest w stanie zapewnić?

Coraz częściej słyszymy pytania o wynajem lokomotyw wraz z maszynistami – tego akurat nie oferujemy i raczej nie planujemy. W pozostałym zakresie możemy tak „zaopiekować się” lokomotywą, by klient mógł skupić się na rdzeniu swojego biznesu, czyli przewozach.

RCP jest własnością Polskiego Funduszu Rozwoju. Jak układa się współpraca z właścicielem? Czy Fundusz stawia firmie cele inne od tych, jakie stawiają swoim poolom prywatni inwestorzy?

Każdy fundusz jest instytucją, która musi zarabiać dla swoich właścicieli – w naszym przypadku dla państwa. Od samego początku budowaliśmy firmę razem z PFR. Zaczynaliśmy od 16 sztuk lokomotyw – tyle obejmował nasz biznesplan – i obserwowaliśmy reakcję rynku. Pojazdy bardzo szybko znalazły najemców, co pozwoliło na kolejne zakupy. Następne 12 lokomotyw, które zakupiliśmy, było typowymi pojazdami do ruchu intermodalnego, dofinansowanymi ze środków UE. Również one bardzo dobrze przyjęły się na rynku. Wystąpiliśmy o kolejne dotacje, a nasz właściciel jest zainteresowany dalszą rozbudową floty. Współpracę z PFR oceniam bardzo pozytywnie.

Jakie firmy są obecnie klientami RCP?

Mamy około 20 klientów. Portfel jest dynamiczny. Największym odbiorcą naszych usług jest Orlen Kolej. Wśród naszych partnerów są zarówno spółki państwowe (np. Orlen Kolej, JSW Logistics. Pomorskie Przedsiębiorstwo Mechaniczno-Torowe), jak i prywatni przewoźnicy (Alza Cargo, CTL, Kolprem czy ZIK Sandomierz). Każdego klienta traktujemy z równą uwagą i ze zrozumieniem jego potrzeb.

Jakie – oprócz wspomnianego już pozyskania lokomotyw wielosystemowych – są plany rozwoju RCP w kolejnych latach?

Będziemy dostosowywali się do sytuacji na rynku, który może się istotnie zmienić. Wystarczy spojrzeć na to, jak zmienił się zarówno świat, jak i kolej w ostatniej dekadzie. Na przykład lokomotywy elektryczne ze spalinowym modułem dojazdowym – a od takich właśnie, czteroosiowych lokomotyw Gama produkcji Pesy zaczynaliśmy działalność w latach 2015-17 – były wtedy nowością. Dziś takie połączenie trakcji elektrycznej ze spalinową na dobre zagościło w naszym krajobrazie kolejowym.

Czy są plany wejścia w nowe segmenty rynku – tak jak robi to np. Alpha Trains, która zapowiedziała wprowadzenie na polski rynek używanego spalinowego taboru pasażerskiego?

Na razie nie mamy takich planów, choć oczywiście nasze lokomotywy są przystosowane technicznie także do prowadzenia pociągów pasażerskich. Jako RCP chcemy natomiast rozwinąć się na rynku lokomotyw wielosystemowych. To jednak jeszcze nie moment, by mówić o zespołach trakcyjnych.

Kiedy w takim razie ten moment może nadejść?

Trudno przewidzieć, jak będzie wyglądał rynek za kilka lat – zmienność jest duża. Jeśli jednak pojawią się klienci, którzy będą chcieli wynająć pojazdy pasażerskie dostosujemy się do tego.

Potencjał z pewnością jest: Polregio będzie musiało w najbliższych latach wymienić 42% swojego taboru…

Rozmawialiśmy z przedstawicielami Polregio o ich potrzebach odnowy taboru. Dziś wciąż dostępne są szerokie mechanizmy dofinansowania zakupu nowego taboru ze środków UE. Na razie nie wchodzimy na rynek taboru pasażerskiego – ale jeśli taka potrzeba nadejdzie, na pewno rozważymy ten temat.