Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju dofinansuje odbudowę linii kolejowej od granicy czarnogórsko-albańskiej do węzła kolejowego w Vore. To już drugi projekt kolejowy w Albanii, do którego dorzuci się bank. Obecnie kolej pasażerska w Albanii w zasadzie nie istnieje, a kolej towarowa ma marginalne znaczenie.
Beneficjentem pożyczki w wysokości 62,9 mln euro mają być państwowe Koleje Albańskie (Hekurudha Shqiptare – HSH). Kolejne środki finansowe HSH chcą otrzymać z Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Unii Europejskiej w ramach pakietu inwestycyjnego dla Bałkanów Zachodnich.
Ważnym elementem projektu ma być zbliżenie sposobu zarządzania ruchem kolejowym w Albanii do systemów działających w Unii Europejskiej. To najlepszy możliwy ku temu moment, bowiem koleje w Albanii to niemal czysta tablica. Jest tak, ponieważ w zasadzie cała infrastruktura wymaga odbudowy, nie ma też działających urządzeń systemu sterowania ruchem, poza kilkoma działającymi zwrotnicami.
Łącznie odbudowa 120 kilometrów linii kolejowej ma kosztować 267 milionów euro. Linia od granicy z Czarnogórą (przewozy pasażerskie między krajami działały tylko przez kilkanaście miesięcy na początku lat 90.) do miejscowości Vore, skąd można dojechać koleją do Tirany i Durres, nie jest eksploatowana od października 2019 roku,
gdy przejechał nią autor tego tekstu. Wówczas stan infrastruktury nie pozwalał na jazdę z prędkością większą niż 30 km/h, a gwoździem do trumny dla linii stało się trzęsienie ziemi. Tylko sporadycznie między Czarnogórą a Szkodrą jeżdżą pociągi towarowe, sporadycznie uruchamia się też pociągi pasażerskie, na zarządzenie, na krótkich odcinkach linii.
Linia kolejowa, która pozwoli na uruchamianie pociągów międzynarodowych, a także na ponowne połączenie kolejowe Szkodry z Durres i Tiraną, będzie odbudowana w wariancie jednotorowym, bez elektryfikacji. Modernizacja ma jednak pozwolić na budowę sieci trakcyjnej w przyszłości. Należy jednak pamiętać, że w Albanii nie ma ani jednego kilometra zelektryfikowanej linii kolejowej. Prędkość drogową dla linii zaplanowano na 120 km/h.
W końcu 2021 roku ogłoszono też, kto zajmie się modernizacją linii z Tirany do Durres oraz z Tirany na stołeczne lotnisko. Ten projekt jest obecnie w fazie realizacji.
Piszemy o nim tutaj.