Adamczyk: Prywatni przewoźnicy chcą otwartego dostępu, a później nie jeżdżą

– Dlaczego wciąż nie ma zgody na wejście na polski rynek dla przewoźników innych niż PKP Intercity? Czeski RegioJet chciał uruchamiać 21 nowych połączeń w Polsce, Urząd Transportu Kolejowego zatwierdził natomiast 16% zgłoszonej oferty. Brak konkurencji w segmencie międzymiastowym oznacza dla Polaków wyższe ceny biletów, z czym mamy do czynienia obecnie – mówiła posłanka Paulina Matysiak reprezentująca Lewicę. Zwróciła uwagę na problem podniesiony przez stowarzyszenie Allrail, które zarzuca UTK betonowanie polskiego rynku kolejowego (UTK odpowiedziało na te zarzuty)

Adamczyk: Otwieramy rynek, a przewoźnicy nie jeżdżą

Minister Andrzej Adamczyk, w następnej turze odpowiedzi na zarzuty posłów, powiedział, że… przewoźnicy i tak nie chcą korzystać ze szczodrości UTK. – Dlaczego nie otwieramy polskiej kolei na przewoźników zagranicznych? Poddaję te fakty do namysłu: W 2021 roku Urząd Transportu Kolejowego zezwolił na przewozy w relacji Warszawa – Ostenda, przyznana została koncesja, a przewoźnik wnioskujący z tej możliwości nie skorzystał (…). W 2019 roku UTK zezwolił na uruchamianie pociągów Praga – Terespol. Ponownie nie skorzystano z tego uprawnienia – powiedział minister infrastruktury. Sprawdziliśmy oba przypadki.

Jeśli chodzi o drugi z nich sprawa jest bardzo prosta. Prywatny czeski operator – Leo Express, otrzymał zezwolenie na uruchamianie pociągów w końcu grudnia 2019. Tymczasem zaledwie trzy miesiące później epidemia nieomal doprowadziła do upadku spółki, która obecnie znajduje się w rękach hiszpańskiego państwowego Renfe i bardzo powoli odbudowuje swój potencjał. Z tego punktu widzenia oczywiste jest, że przewoźnik zaniechał nowego projektu. Obecnie pasażerski ruch kolejowy przy granicy z Białorusią jest zerowy, a przewoźnika nie można zmuszać do otwarcia komercyjnych połączeń, co jest istotą otwartego dostępu (nie jest to zadanie publiczne, dotowane przez państwo). Warto zauważyć, że Leo Express cały czas korzysta z innej udzielonej zgody na uruchamianie pociągów w ramach otwartego dostępu – z Krakowa do Pragi.

RegioJet: Zezwolenie nie oznacza przymusu kursowania. Zwłaszcza, gdy diametralnie zmieniają się warunki

Jak jest w wypadku połączenia Warszawa – Berlin – Bruksela – Ostenda, o który wnioskował RegioJet? Oddajmy głos przewoźnikowi. – Uważamy, że kwestia otwartego dostępu nie powinna być przedmiotem walki politycznej. Połączenie, o którym mówił polski minister infrastruktury w swoim wystąpieniu, nie ma nic wspólnego z liberalizacją rynku. Wspomniana usługa obejmie tylko jedną parę połączeń, zresztą niedostępną na liniach krajowych, więc nie może być traktowana jako element konkurencji rynkowej. Podstawowe zasady otwartego dostępu to dobra wola i zasady rynkowe, a nie obowiązek (uruchamiania takich połączeń – dop. red.) Przewoźnik nie jest zobowiązany do realizacji usługi tylko dlatego, że ma oficjalne zezwolenie. Decyzja o rozpoczęciu działalności zależy wyłącznie od przewoźnika i uwarunkowań rynkowych – powiedziała Alexandra Janoušek Kostřicová, rzeczniczka prasowa RegioJet.

– Nadal jesteśmy zainteresowani obsługą linii Warszawa – Bruksela, ale w tej chwili nie możemy podać daty rozpoczęcia kursowania pociągów w tej relacji. W międzyczasie daliśmy pierwszeństwo różnym nowym projektom. Uruchomienie tej linii nastąpi wtedy, gdy będzie to uzasadnione ekonomicznie. Stanie się to dopiero wtedy, gdy zagraniczni przewoźnicy państwowi z Europy Zachodniej (zwłaszcza w Belgii) będą bardziej sprawiedliwi w swoich ofertach cenowych (pierwotnie RegioJet chciał połączenie uruchamiać ze spółką European Sleeper, która jednak zdecydowała się na otwarcie połączenia tylko na trasie Berlin – Amsterdam – Bruksela – dop. red.) lub gdy pojawi się alternatywa przewoźnika prywatnego lub gdy nastąpi techniczna i operacyjna harmonizacja wymagań dotyczących personelu i pojazdów w całej Europie – dodała rzeczniczka. Co ciekawe, w przeszłości także PKP Intercity nie otwierało pojedynczych połączeń, które zamierzano otwierać w ramach otwartego dostępu.

Trzeba jednak dodać, że RegioJet wykorzystało już jedno zezwolenie i kursuje z Przemyśla do Pragi przez Kraków i Katowice.