Wielka Brytania. Okrojony HS2 będzie nieopłacalny?

Autorzy raportu bardzo krytycznie wypowiadają się na temat podjętych przez rząd kroków. Po ścięciu projektu, planowana linia kolei dużych prędkości (HS2) będzie się kończyć w Birmingham, a nie jak pierwotnie planowano – w Manchesterze. – Anulowanie północnego odcinka rodzi pilne pytania na które nie ma odpowiedzi, gdyż rząd nadal nie wie, jak będzie teraz funkcjonowała szybka kolej, której projekt wyceniany jest na 67 mld funtów – ocenia komisja finansów publicznych. Jak wskazano w dokumencie, okrojona linia Londyn – Birmingham będzie się charakteryzowała bardzo złym stosunkiem korzyści do kosztów.

Jak zapowiadał w październiku ubiegłego roku premier Wielkiej Brytanii, Rishi Sunak, anulowanie drugiego etapu budowy linii dużych prędkości do Manchesteru uwolni 36 miliardów funtów. Środki te mają być przeznaczone na inne projekty transportowe. Jednym z nowych celów rządu ma być przede wszystkim projekt o nazwie Network North, który: „połączy miasta na północy z Midlands. W pełni zelektryfikowana linia pozwoliłaby na podróż z Manchesteru do Hull w 84 minuty, do Sheffield w 42 minuty a do Bradford w 30 minut. Wśród zapowiedzi padło także utrzymanie projektu wartego 12 mld funtów modernizacji połączenia Manchesteru z Liverpoolem, budowy tramwaju w Leeds oraz modernizacji autostrad A1, A2, A5 i M6. Premier obiecał także rozbudowę sieci tramwajowej w West Midlands czyli w obszarze metropolitalnym miasta Birmingham, elektryfikację głównej linii kolejowej w północnej Walii oraz realizację 70 projektów drogowych.

Wiele pytań bez odpowiedzi

Komisja finansów publicznych stwierdziła, że wiele konsekwencji, podjętej niedawno przez rząd decyzji, pozostanie nieznanych. Nie wiadomo jak wpłynie to na inne planowane projekty kolejowe. Brak jest też odpowiedzi, co z już wykupionymi gruntami pod budowę nitki HS2 na północ od Birmingham. W raporcie dodano ponadto: „co najważniejsze, Ministerstwo Transportu nie wie jeszcze, w jaki sposób HS2 będzie funkcjonować jako kolej po ostatnich zmianach”. Problem leży przede wszystkim w sposobie połączenia kolei dużej prędkości z koleją konwencjonalną, gdyż nowe pociągi do obsługi HS2 nie będą mogły na tradycyjnych krętych liniach jeździć tak szybko jak stare składy.

Ponadto premier Rishi Sunak ogłosił, że ostatnie kilometry linii HS2 do Londynu Euston i przebudowa stacji mają zostać zrealizowane przy współudziale środków prywatnych. Parlamentarzyści są jednak głęboko sceptyczni, co do tego pomysłu, i podkreślają, że rząd nie przedstawił dotychczas „wiarygodnej propozycji”. Raport ostrzega przy tym, że Ministerstwo Transportu musi podjąć pilne decyzje w sprawie stacji Euston, gdyż wstrzymanie prac, a następnie ich wznowienie będzie się wiązało ze znacznym wzrostem kosztów.

Projekt wart już 67 mld funtów

Ostateczne koszty projektu jeszcze nie zostały wyliczone, ale prezes HS2, Jon Thompson, przedstawił w styczniu dane mówiące, że budowa linii Londyn – Birmingham szacowana jest obecnie na 67 miliardów funtów – według obecnych cen. Budżet pierwszego etapu wyniósł 44,6 miliarda funtów w cenach z 2019 roku. – Jasno przedstawiliśmy nasze wyzwania związane z kosztami, które zostały spotęgowane przez znaczny poziom inflacji. HS2 znajduje się obecnie pod nowym kierownictwem i wdraża zmiany w całym projekcie, których celem jest kontrolowanie kosztów i wyciąganie wniosków z przeszłości – odparł rzecznik prasowy projektu HS2.

Również Ministerstwo Transportu przekazało stanowisko. – Nie zgadzamy się z oceną komisji. Nasze plany dotyczące stacji Euston uzyskały już szerokie zainteresowanie ze strony sektora prywatnego. Wielokrotnie wyjaśnialiśmy, że będziemy kontynuować bieżący projekt HS2 po najniższych rozsądnych kosztach, w sposób zapewniający wartość dla podatników – podkreślił rzecznik prasowy ministerstwa.

Pierwszy etap High Speed 2 z Londynu do Birmingham o długości ok. 225 km ma mieć ponad 100 km pojedynczych tuneli i 16 km wiaduktów. Prace cały czas trwają. Najważniejszym obecnie etapem całego projektu jest rozpoczęcie budowy nowej stacji Curzon Street w Birmingham. Na ukończeniu są również główne tunele pod wzgórzami Chilterns – to najdłuższe obiekty na trasie między Londynem a Crewe. Podwójny tunel ma długość 16 km, a drążono go technologią TBM.