Ostrów Wielkopolski: Spór o „szprychę” CPK

26 lutego ostrowska Rada Miejska przyjęła stanowisko sprzeciwiające się rezygnacji z budowy stacji KDP w pobliskich Nowych Skalmierzycach. Decyzję tę, podobnie jak przesunięcie rozgałęzienia tras do Wrocławia i Poznania na wschód, w rejon Sieradza, ostrowianie uważają za marginalizację transportową miasta. Do protestu przyłączyły się także władze powiatu ostrowskiego. – Poprzez proponowaną w projekcie lokalizację rozjazdów w Kaliszu (w kierunku Poznania) oraz w Sieradzu (w kierunku Wrocławia) tracimy jako Południowa Wielkopolska oraz Aglomeracja Kalisko-Ostrowska możliwość szybkiego kolejowego połączenia do Wrocławia, a co gorsza, Powiat Ostrowski traci połączenia koleją dużej prędkości zarówno do Wrocławia, jak i stolicy Wielkopolski – Poznania. Taki stan rzeczy uderza w żywotne interesy naszego powiatu – głosi stanowisko przyjęte przez radnych powiatowych.

Eksperci: Starszy wariant ma oparcie w analizach

Uzasadnienie poprzedniego wariantu przebiegu KDP przedstawiali niedawno na naszych łamach Agata Pomykała, Tomasz Bużałek i Jan Raczyński. Jak przypomnieli, aglomeracja kalisko-ostrowska jest jednym z punktów węzłowych Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T. – W zamówionym przez PKP PLK studium wykonalności dla budowy linii dużych prędkości Warszawa – Łódź – Poznań/Wrocław (tzw. linia „Y”) jego wykonawca miał za zadanie dokonanie analizy technicznej i ekonomicznej z porównaniem wariantu przez aglomerację i z jej pominięciem. Analizy wskazały, że najkorzystniejszym wariantem przebiegu linii jest jej przejście pomiędzy Kaliszem a Ostrowem Wlkp. w miejscowości Nowe Skalmierzyce i na jej przecięciu z obecną linią z Warszawy do Ostrowa Wlkp. budowa nowej wspólnej stacji dla Kalisza i Ostrowa – podkreślili.

– Wariant ten nie wykluczał budowy odgałęzień i łącznic, zapewniających bezpośrednią obsługę tych miast – dodali autorzy. System łącznic i by-passów byłby istotny dla obu miast, umożliwiając w razie potrzeby trasowanie niektórych pociągów dużych prędkości przez obecne dworce w Kaliszu i Ostrowie.

KDP przez Nowe Skalmierzyce bardziej efektywna

Przesłanki dla wyboru takiego wariantu eksperci to nie tylko możliwość generowania dużych potoków pasażerów przez aglomerację (Kalisz liczy ok. 100 tys. mieszkańców, Ostrów – ok. 72 tys., a cała aglomeracja łącznie ok. 400 tys.), ale również istnienie w Ostrowie rozbudowanego węzła kolejowego będącego generatorem potoków pasażerskich w kierunkach na Warszawę, Łódź, Poznań, Wrocław i Leszno oraz niższe koszty budowy (późniejsze rozgałęzienie pozwoliłoby zmniejszyć łączną długość linii Łódź – Wrocław/Poznań). Dodatkową korzyścią byłaby możliwość uruchomienia pociągów dużej prędkości Wrocław – Poznań (czas przejazdu nie przekroczyłby godziny) z możliwością przedłużenia zarówno na północ, jak i na południe. W studium linii „Y” analizowano też możliwość wykorzystania linii dużych prędkości do przewozów o charakterze regionalnym, takich jak Kalisz – Poznań.

– Przyjęcie przebiegu linii przez aglomerację kalisko-ostrowską wpłynęło korzystnie na wskaźnik efektywności budowy nowej linii dużej prędkości. Warianty z ominięciem aglomeracji miały niższe wskaźniki ekonomiczne i nie były już dalej rozpatrywane – podkreślili autorzy. Z tego, między innymi, powodu lokalizację stacji w Nowych Skalmierzycach przewidziano także we wstępnym studium wykonalności dla budowy linii dużych prędkości Wrocław – Praga i Poznań – Berlin jako przedłużenia linii „Y”. – Kluczową sprawą dla systemu kolei dużych prędkości jest przewóz dużej liczby pasażerów, a więc objęcie nim jak największej populacji. Systemy kolei dużych prędkości nie są w Unii Europejskiej subwencjonowane ze środków publicznych – zaznaczono w artykule.

– Jeżeli przyjmiemy wariant przebiegu linii do Wrocławia na południe od węzła Kalisz/Ostrów, to zwiększamy całkowitą długość dużych prędkości o kilkadziesiąt kilometrów. Kosztować to będzie dodatkowe ponad 0,5 mld euro. Ominięcie Kalisza i Ostrowa w relacji pociągów Warszawa – Wrocław – Praga to utrata dostępu do nich populacji około 400 tys. mieszkańców. W zamian są Kępno i Wieruszów liczące razem około 23 tys. mieszkańców – podsumowali eksperci.

CPK: Wariant z pominięciem Skalmierzyc ma więcej zalet

Do zarzutów związanych z ominięciem aglomeracji kalisko-ostrowskiej przez linię KDP odniósł się rzecznik CPK Konrad Majszyk. Jego zdaniem ani Kalisz, ani Ostrów Wielkopolski nie mają żadnych powodów do obaw. Jak podkreśla rzecznik, oba miasta znajdą się wprawdzie nie na trasie planowanej KDP, ale na „szprysze” oznaczonej numerem 9. – Będą bezpośrednio połączone z „igrekiem”, czyli linią dużych prędkości. Zakładamy, że dzięki temu układowi oba miasta co godzinę będą miały połączenie kolejowe z Łodzią, Warszawą i CPK, a także z Wrocławiem klasycznymi pociągami – deklaruje.

Według wyliczeń podanych przez rzecznika CPK zakładany czas przejazdu z Ostrowa do Warszawy zostanie skrócony do 1 h 45 min (prawie o półtorej godziny), do Łodzi – do ok. 1 h, a do Poznania – do ok. 50 min. Z Kalisza do Warszawy dojazd ma być możliwy w 1 h 25 min, do CPK – w 1 h 10 min, a do Poznania – w 40 min. Budowa nowych linii ma też umożliwić uruchomienie dodatkowych połączeń dalekobieżnych przez Ostrów i Kalisz, takich jak Warszawa – Łódź – Zielona Góra.

Jak przekonuje Majszyk, rozwiązanie takie będzie dla mieszkańców korzystniejsze od tego przewidzianego w poprzedniej koncepcji. Zwraca uwagę przede wszystkim na odległość planowanej poprzednio stacji Nowe Skalmierzyce od centrów obu miast: 15 km od Ostrowa i 10 km od Kalisza. – Skorzystanie z niej nie byłoby optymalne ani dla mieszkańców Kalisza, ani Ostrowa – uzasadnia. Według rzecznika CPK dzięki pozostawieniu obsługi dalekobieżnej obu miast z położonych w nich dworców kolejowych poprawi się, w porównaniu do wariantu z przesiadką w Nowych Skalmierzycach, ich skomunikowanie ekspresami regionalnymi z Wrocławiem przez Oleśnicę i nowy wjazd KDP. – Będzie bezpośrednie, a więc wygodniejsze, szybsze (biorąc pod uwagę zakładany czas przesiadki w Nowych Skalmierzycach), tańsze i kilkukrotnie bardziej oszczędne pod względem zużycia energii. Zajmie około 1 godz. 10 minut z Kalisza i mniej niż godzinę z Ostrowa – utrzymuje przedstawiciel spółki.