Motyw przewodni tego numeru „Rynku Kolejowego” skłonił mnie do spojrzenia na transport szynowy z podwójnej perspektywy – województwa oraz miasta lidera. Temat dotyczy większości polskich aglomeracji – wywołana do tablicy Łódź potwierdza pewną zauważalną regułę – pisze w najnowszym numerze miesięcznika "Rynek Kolejowy" Leszek Ruta.
Ze względu na fakt, że nie udało się do dziś stworzyć formalnych podstaw funkcjonowania metropolii – nie ma ustawy, związki pomiędzy samorządami oparte są wyłącznie na dobrowolnych relacjach, brak rozwiązań wymuszających współfinansowanie transportu publicznego – zauważalny jest brak spójności w spojrzeniu na rolę transportu szynowego w szczególności kolei w systemie aglomeracyjnego transportu publicznego.
Popatrzmy na sytuację w województwie łódzkim. Władze województwa przykładają olbrzymią wagę do powrotu znaczącej roli kolei w systemie transportowym województwa, w tym miasta Łodzi, przeznaczają duże nakłady na rewitalizację i modernizację szlaków kolejowych, stacji i przystanków, stworzyły też nowoczesnego przewoźnika – Łódzką Kolej Aglomeracyjną – przeznaczając duże środki na zakup nowoczesnego taboru. Co istotne, budują nowe przystanki na terenie miasta Łodzi, widząc dużą rolę, jaką kolej może spełniać również w systemie komunikacji miejskiej.
Wbrew obawom i nieprzychylnym komentarzom „ekspertów” reaktywują zapomniane połączenia – dobrym przykładem jest reaktywacja odcinka Zgierz – Łódź Widzew, które zdobywa klientów doceniających rewelacyjny czas przejazdu, nowy tabor oraz sieć nowych przystanków.
Również znacząca poprawa oferty przewozowej na linii Łowicz – Zgierz – Łódź Kaliska jest tego dobrym przykładem – od grudnia 2014 dziesięć par pociągów w nowym rozkładzie jazdy.
Dużym wysiłkiem organizacyjnym tworzony jest spójny system taryfowy, rozwija się wspólny bilet aglomeracyjny.
Małą łyżką dziegciu w tej beczce miodu jest sytuacja tramwajowej komunikacji podmiejskiej w aglomeracji, choć i tutaj są sygnały zmian i systemowego podejścia do rozwiązania problemu. Jest nadzieja, że w ramach nowej perspektywy unijnej znajdą się środki na modernizację infrastruktury i zakup taboru w ramach programu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, ale potrzebny jest przełom w relacjach samorządy podmiejskie, samorząd miasta Łodzi oraz województwa. Potwierdza się znane porzekadło: Gdy nie wiadomo, o co chodzi, chodzi o pieniądze.
Inne podejście do roli kolei w systemie transportu miejskiego prezentuje miasto Łódź. Czytając zapowiedzi władz dotyczące tworzonego planu transportowego miasta, widać, że rola kolei jest mocno pomijana i niedoceniana. Podstawowy nacisk w planie kładzie się wyłącznie na szynowy transport tramwajowy, pomijając jego aglomeracyjny charakter.
I to pomimo faktu powstania nowych przystanków kolejowych na terenie Łodzi, pomimo pojawiania się nowych połączeń kolejowych.
Oczywiste jest, że potrzebne są działania organizacyjne integrujące transport kolejowy z transportem miejskim. Muszą powstać węzły przesiadkowe, nie tylko przy największych stacjach Łódź Fabryczna czy Łódź Kaliska, ale również Łódź Żabieniec, Łódź Chojny czy Łódź Widzew. Musi zostać dostosowana sieć transportowa komunikacji miejskiej do kolejowej, powinny też powstać nowe linie skomunikowane z koleją.
Podstawy integracji już powstały – urodzony w bólach wspólny bilet aglomeracyjny z bardzo atrakcyjną ofertą również dla mieszkańców Łodzi, dla których kolej stanowi alternatywę dla własnego samochodu stojącego w korku.
Może powstać ciekawa sytuacja prawna – w planie transportowym miasta Łodzi rola kolei uzupełniająca, w planie transportowym województwa rola kolei równoprawna i znacząca w systemie transportu publicznego, również na terenie miasta Łodzi.
Cóż, jak to mówią, pożyjemy, zobaczymy.
III Kongres Transportu Publicznego odbędzie się 30 października w Bydgoszczy. Imprezie towarzyszą Okrągły Stół Transportu Publicznego, poświęcony finansowaniu inwestycji komunikacyjnych w nowej perspektywie UE, forum inwestycji autobusowych, tramwajowych i trolejbusowych. Organizatorami są Rafał Bruski, prezydent miasta, Stowarzyszenie Transportu Publicznego oraz portal Transport-Publiczny.pl.
