Jak rozwinąć konkurencję na torach? Wyjątkowy raport już do pobrania

Autorami raportu są: prof. uczelni dr hab. Stefan Akira Jarecki, dr Jakub Majewski oraz Krzysztof Ruciński. – Co Polacy tracą na braku konkurencji na torach? Z jakich doświadczeń Czech, Szwecji czy Niemiec możemy skorzystać? Jak krok po kroku otworzyć polski rynek kolejowy tak, by było to skuteczne? – tego można się dowiedzieć z lektury raportu – zachęcali dziś w Warszawie autorzy.

Oficjalna premiera nastąpi jeszcze dziś, podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Walki z Wykluczeniem Transportowym.

Opracowanie podzielone jest na siedem rozdziałów i porusza następujące tematy:

• Demonopolizacja kolei w Europie
• Dobre praktyki zagraniczne
• Niedobre praktyki krajowe
• Jak otworzyć rynek przewozów pasażerskich w Polsce?
• Formuła dla przewozów z dofinansowaniem publicznym
• Formuła dla przewozów komercyjnych
• Potencjał rozwojowy i finansowy rynku
• 10 zasad otwarcia rynku na konkurencję

Konkurencja przynosi korzyści pasażerom i kolei

W środku znajdziemy m. in. 23 rysunki, 12 tabel i 19 ramek eksperckich. Jest również podsumowanie menedżerskie. – Konkurencja to mechanizm, który leży u podstaw gospodarki rynkowej i jest powszechnie akceptowanym standardem w większości sektorów gospodarki w Polsce. Dlatego trudno znaleźć uzasadnienie, czemu na rynku kolejowych przewozów pasażerskich utrzymujemy monopol i realizujemy reformy oparte głównie o kolejne przekształcenia dawnego monopolisty – piszą autorzy, dodając, że pomimo znacznych środków zainwestowanych w polską kolej, efekty wzrostu potoków podróżnych uzyskano jedynie w segmencie przewozów aglomeracyjnych oraz w nielicznych województwach obsługiwanych przez nowych przewoźników. W pozostałych regionach, nawet duże inwestycje infrastrukturalne i taborowe nie zrewolucjonizowały oferty przewozowej, a zakres usług pozostał na niezmienionym poziomie.

Zdaniem autorów, główną przyczyną tej sytuacji jest kontrast pomiędzy poziomem budżetu organizatorów przewozów a stawkami, jakich oczekują przewoźnicy za każdy kilometr uruchomionego połączenia. – Doświadczenia i przykłady z wielu rynków kolejowych Europy, wskazują że jedynym trwałym mechanizmem, który pozwala urealnić poziom kosztów w sektorze kolejowym jest presja ze strony konkurentów. Dopiero w sytuacji konfrontacji z nowymi podmiotami dotychczasowe monopole zaczynają reagować na potrzeby klientów i dzięki niej weryfikują swoje oczekiwania wobec organizatorów finansujących usługi, jak i pasażerów – piszą autorzy. Jak dowodzą. Rywalizacja rynkowa sprawia, że nawet w krajach o najwyższych standardach rynkowych i dyscyplinie budżetowej efektywność wydatków publicznych rośnie. Co więcej, nowi przewoźnicy wcale nie wypychają dotychczasowych, ale mobilizują ich do poprawy efektywności. Rezultatem są wymierne korzyści zarówno dla pasażerów i budżetów publicznych.

Raport wydała Fundacja Prokolej w ramach serii "Masterplan dla kolei w Polsce". Można go pobrać bezpłatnie tutaj.