Správa železnic, zarządca czeskiej infrastruktury kolejowej, dysponuje już 60 różnego rodzaju uzgodnieniami i opiniami, niezbędnymi do wydania pozwoleń na budowę w ramach projektu VRT Jižní Morava, zakładającego wybudowanie linii kolei dużych prędkości na południe od Brna, w kierunku granicy czesko-austriackiej. Wśród społeczności lokalnych istnieje jednak opór przeciwko inwestycji.
Czechy od wielu lat planują budowę linii kolei dużych prędkości – pierwsze prace w tym kierunku toczyły się jeszcze przed zainicjowaniem projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego w Polsce. Mówimy tu przede wszystkim o ciągu, który przetnie cały kraj, łącząc granicę czesko-niemiecką (kierunek Drezno), Ústí nad Labem, Pragę, Brno, Ostrawę i granicę czesko-polską (kierunek Katowice). Od tego najważniejszego korytarza będą odgałęziać się kolejne dwie linie kolejowe w standardzie KDP, tj. z Brna do granicy czesko-austriackiej (kierunek Wiedeń) i w dalszej perspektywie odnoga do Mostu pomiędzy Pragą a Ústí nad Labem, która umożliwi skrócenie trasy i czasu przejazdu ze stolicy kraju m.in. do Karlowych War.
W kontekście “odnogi wiedeńskiej” trzeba podkreślić, że nowa trasa w standardzie KDP wybudowana zostanie tylko na fragmencie Modřice – Šakvice – Rakvice, przebiegając zresztą równolegle do istniejącej magistrali kolejowej z Brna do Břeclavi. W rejonie miejscowości Rakvice przewidziano ponowne włączenie do tej trasy, która na fragmencie do Břeclavi zostanie zmodernizowana (prędkość szlakowa ma zostać podwyższona do 200 km/h). Cały nowy odcinek ma liczyć ok. 40 kilometrów długości. Jak informuje portal Zdopravy.cz, przygotowania do inwestycji są już bardzo zaawansowane – Správa železnic, czyli czeski narodowy zarządca infrastruktury kolejowej, uzyskał już łącznie 60 różnego rodzaju uzgodnień i opinii. Zaznaczyć trzeba, że droga do wydania pozwoleń na budowę jest jeszcze daleka.
mat. pras. Správa železnic
Czy jest to problem? Niekoniecznie. Obowiązujący harmonogram inwestycji zakłada bowiem rozpoczęcie realizacji robót budowlanych dopiero w 2028 roku. Co więcej, proces oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko naturalne był wyjątkowo krótki, jak na warunki czeskie – trwał niespełna 2 lata. Przypomnijmy, że na nowym odcinku Modřice – Šakvice – Rakvice najszybsze pociągi pasażerskie będą mogły rozpędzić się do prędkości 320 km/h. W przyszłości wybudowana może zostać również odnoga do Znojma, ważnego ośrodka turystycznego, a przede wszystkim liczącego 34 tys. mieszkańców miasta w południowej części Moraw, nieposiadającego dziś dogodnego połączenia kolejowego ze stolicą regionu, czyli Brnem.
Pomimo spodziewanych korzyści w kontekście rozwoju regionalnego, planowana inwestycja wzbudza opór w niektórych miejscowościach. Dotyczy to w szczególności miasta Rajhrad, w którym część mieszkańców protestuje przeciwko budowie tunelu w przebiegu linii KDP, obawiając się spadku poziomu wód gruntowych. Część społeczności lokalnej w Rajhradzie optowała z kolei za budową dłuższego tunelu, aby zapobiec podzieleniu miasta na dwie części. Z kolei w małej gminie Troskotovice, liczącej poniżej 1 tys. mieszkańców, zorganizowano referendum w sprawie budowy na fragmencie przebiegającym przez jej obszar linii kolejowej do Znojma, w którym większość mieszkańców opowiedziała się przeciwko inwestycji – i to przy dużej frekwencji, sięgającej 65%.