Syryjczyk: Za mało boimy się przewymiarowanych inwestycji

– Wciąż stosunkowo mało boimy się, że przeprowadzane inwestycje okażą się niepotrzebne. To efekt ogólnego zaniedbania transportu – uznał Tadeusz Syryjczyk, partner w Zespole Doradców Gospodarczych TOR. – Trzeba jednak zachować ostrożność – zaznaczył, przywołując przykład Hiszpanii. – W kraju tym wybudowano przewymiarowane autostrady, KDP pozostaje nie w pełni wykorzystana, a dystans w stosunku do Niemiec w rozwoju gospodarczym się utrzymuje – kontynuował. Jego zdaniem niektóre przykłady brytyjskie, francuskie lub japońskie świadczą o tym, że to infrastruktura napędza wzrost gospodarczy, nie brakuje też jednak argumentów za tezą odwrotną – bez wątpienia istnieje korelacja, ale ewentualny związek przyczynowo-skutkowy pozostaje w sferze domysłów.

Według Syryjczyka należy analizować opłacalność ekonomiczno-społeczną każdej dużej inwestycji w rodzaju KDP oraz Centralnego Portu Lotniczego, w tym także koszt możliwości utraconych. Polityka transportowa państwa powinna dążyć do sytuacji, w której kolej jest podstawowym środkiem transportu publicznego na dłuższe odległości. – Inny cel to wysoki poziom niezawodności bez nadmiernego obciążania kieszeni podatników i konsumentów. Przewymiarowane inwestycje temu nie sprzyjają – zaznaczył ekspert, przywołując jednak wyniki niedawnego badania uznanych ekspertów Politechniki Krakowskiej, wykazujących opłacalność inwestycji.

Nie można pomijać trudności, które mogą wystąpić na etapie realizacji. – Aby mieć efekty, trzeba ukończyć inwestycję – podkreślił Syryjczyk. Wśród działań, które mogłyby to ułatwić, wymienił wprowadzenie jednolitej procedury wywłaszczeń, którą dziś reguluje w zależności od przypadku kilkanaście różnych ustaw. – Dziś w zachodniej Europie zdarzają się trzykrotne przekroczenia kosztorysu i terminu budowy, i to mimo doświadczenia inwestorów i wykonawców. Spełnienie kolejnych norm, regulacji i standardów staje się powoli niewykonalne. Poza tym przyjmujemy, że prawo własności jest święte, co utrudnia planowanie przestrzenne – ocenił ekspert.

Osobne zagadnienie to wpływ ewentualnej realizacji KDP na centralizację państwa. – Można sprowadzić to do dylematu: czy ma nie być życia poza Warszawą? Być może jednak jest to i tak nieuchronne, a KDP zapewni tylko bardziej komfortowe warunki tego procesu. Z jednej strony deklaruje się troskę o prowincję – z drugiej wiele decyzji biegnie w kierunku odwrotnym... – zastanawiał się Syryjczyk.