Punkty zaplecza technicznego jako obiekty infrastruktury usługowej

Jedną z najczęściej pojawiających się wątpliwości jest określenie, czy infrastruktura wchodząca w skład OIU, w którym są świadczone usługi na rzecz przewoźników kolejowych, powinna mieć status infrastruktury prywatnej. Infrastrukturą prywatną jest infrastruktura, która służy wyłącznie jej właścicielowi lub zarządcy. Jeżeli z punktów obsługi i utrzymania taboru kolejowego korzystają przewoźnicy kolejowi, infrastruktura ta nie jest infrastrukturą prywatną.

Jeżeli jednak obsługa taboru jest prowadzona wyłącznie na własne potrzeby właściciela innego niż przewoźnik kolejowy w celu obsługi podstawowej działalności (tzn. dla którego korzystanie z taboru kolejowego pełni funkcję służebną w stosunku do jego działalności), obiekt taki może być zakwalifikowany jako infrastruktura prywatna.

W przypadku producentów taboru kolejowego, którzy wytwarzają produkty oraz zawierają kontrakty na obsługę posprzedażną taboru, należy poddać ocenie rodzaj świadczonych tam usług i charakteru infrastruktury, z którą jest on połączony.

Obowiązek udostępniania Oiu

Dyrektywa 2012/34/UE i ustawa o transporcie kolejowym wskazują obowiązek zapewnienia dostępu do usług świadczonych w OIU dla wszystkich przewoźników kolejowych. Udostępnianie obiektu infrastruktury usługowej polega na umożliwieniu przewoźnikom kolejowym, na ich wniosek, dostępu do torów kolejowych w tym obiekcie oraz korzystania z usług, do których świadczenia obiekt został specjalnie przystosowany.

Dostęp do obiektu obejmuje punkty zaplecza technicznego, z wyjątkiem punktów utrzymania naprawczego przeznaczonych dla pociągów dużych prędkości lub innego rodzaju taboru kolejowego wymagającego specjalistycznego zaplecza. Kwestia punktów wymagających specjalistycznego zaplecza została uregulowana w załączniku nr 2 do ustawy. Usługami, które mogą być świadczone w tych punktach na rzecz przewoźników kolejowych są m.in. utrzymanie naprawcze taboru kolejowego świadczone w punktach zaplecza technicznego przeznaczonego dla pociągów dużych prędkości lub innego rodzaju taboru kolejowego wymagającego specjalistycznego zaplecza. Taka usługa została określona jako usługa pomocnicza.

Zestaw pytań i odpowiedzi Punkty zaplecza technicznego dla transportu kolejowego – najczęściej zadawane pytania dotyczące zasad udostępniania obiektów, został zamieszczony na stronie UTK.

Mapa przedstawiającą lokalizację i podstawowe informację o punktach zaplecza technicznego, zakwalifikowanych przez operatorów jako obiekty infrastruktury usługowej, powstała w oparciu o dane przekazane do Rejestru Obiektów Infrastruktury Usługowej.

Podstawa prawna:

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego (Dz. Urz. UE. L 2012 Nr 343, str. 32)

Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r., poz. 1043 z późn. zm.) - Rozdział 6a oraz załącznik 2 ust. 2 i 3 do ustawy