Po torach wozi nas coraz starszy tabor. Trzeba kupować nowy, nie tylko modernizować

71% przewozów w regionach prowadzona jest przez Przewozy Regionalne i spółki samorządowe przy pomocy elektrycznych zespołów trakcyjnych. Takich pojazdów polscy regionalni operatorzy mają 1247 (w tej liczbie jest też 8 elektrycznych wagonów silnikowych EN81). 27% ezt ma jednak ponad 40 lat. W liczbach bezwzględnych takich pojazdów jest 365. Większość to oczywiście EN57, których najwięcej mają Przewozy Regionalne, Szybka Kolej Miejska w Trójmieście i Koleje Mazowieckie. Ten ostatni przewoźnik pozbędzie się wszystkich niezmodernizowanych i najstarszych zmodernizowanych pojazdów tego typu w ciągu najbliższych 2 lat. Także Szybka Kolej Miejska w Trójmieście zamierza wymienić swoje najstarsze jednostki. Tymczasem plany zakupowe Przewozów Regionalnych pozostają tajemnicą.

Jak informuje Urząd Transportu Kolejowego, pod koniec 2018 r. przewoźnicy pasażerscy dysponowali 314 lokomotywami elektrycznymi (wykonały 67,9% pracy eksploatacyjnej, podczas gdy ponad 31% obsłużyły elektryczne zespoły trakcyjne) i 109 spalinowymi.
– Tylko 19% lokomotyw elektrycznych, realizujących przewozy dalekobieżne, nie miało w 2018 roku 30 lat. Tych poniżej 10 lat było jedynie 4% – powiedział Ignacy Góra. PKP Intercity w 2020 roku odświeży jednak odrobinę swój park lokomotyw, poprzez zakup 30 lokomotyw Griffin i 10 nowych lokomotyw wielosystemowych (dostawca jest jeszcze nieznany). Gdyby pozostawić PKP Intercity bez inwestycji w segment elektrowozów, w 2025 r. wiek 40 lat przekroczyłoby 77% pojazdów.

Podobnie sytuacja wygląda w przypadku wagonów. W 2018 r. czterdziestoletnie pojazdy stanowiły nieco ponad 1%, za 5 lat udział ten wzrośnie do 37%, a za 10 lat do ponad 80%. Mimo, że większość z nich będzie zmodernizowana, prawdopodobnie staną na granicy śmierci technicznej z uwagi na zmęczenie konstrukcji. To stawia pod znakiem zapytania dotychczasową praktykę, zakładającą strategię taborową, która w większym stopniu stawia na modernizację, a nie na zakupy nowych pojazdów.

– Podane liczby pokazują, jak duża skala inwestycji taborowych jest potrzebna w najbliższych 10 latach. Lokomotywy, wagony i zespoły trakcyjne, które mają lub będą miały ponad 40 lat powinny zostać zastąpione nowymi, ponieważ ich modernizacje i dostosowanie do nowych wymagań z zakresu bezpieczeństwa i komfortu podróży może nie być ekonomicznie opłacalne – mówi Ignacy Góra.

W 2018 r. tylko 5 krajowych przewoźników dysponowało wyłącznie taborem w wieku poniżej 30 lat, były to: Warszawska Kolej Dojazdowa, Szybka Kolej Miejska w Warszawie, Koleje Małopolskie i Łódzka Kolej Aglomeracyjna. Niewielki odsetek starszego taboru posiadały Arriva RP, Koleje Dolnośląskie, Koleje Wielkopolskie i Koleje Śląskie.