Przewodniczący Forum Kolejowego - Railway Business Forum Henryk Klimkiewicz wydał oświadczenie w sprawie planowanego ograniczenia utrzymania niektórych linii kolejowych przez PKP PLK. Poniżej publikujemy jego treść:
Oświadczenie
Prezesa Zarządu Forum Kolejowego – Railway Business Forum (RBF)
w sprawie planowanego ograniczenia utrzymania niektórych linii kolejowych przez PKP PLK SA
Od połowy lat 90. ubiegłego wieku toczy się dyskusja o optymalnej wielkości zasobów polskiej sieci kolejowej zarządzanej przez PKP PLK SA. Ma ona związek z racjonalizacją kosztów zarządcy infrastruktury, od której zależy w dużym stopniu konkurencyjność, a w ślad za nią rozwój przewozów kolejowych. Jednym ale - co z naciskiem trzeba podkreślić – nie jedynym sposobem optymalizacji kosztów PKP PLK SA jest kwestia utrzymania tych linii kolejowych, które nie są wykorzystywane lub wykorzystywane w minimalnym stopniu. Zdaniem przedsiębiorców poza dyskusją jest potrzeba obniżki kosztów ponoszonych przez PKP PLK SA. Poprawa efektywności pracy zarządcy infrastruktury i redukcja kosztów, na równi z zaangażowaniem państwa w finansowanie infrastruktury kolejowej, jest koniecznym warunkiem poprawy konkurencyjności kolei. Optymalizacja sieci kolejowej i propozycja eliminacji obsługi odcinków, których utrzymanie generuje koszty znacznie przewyższające przychody z ich udostępniania i z dotacji budżetowych nie może być jednak oderwana od całokształtu problematyki kosztów. Wprowadzenia rozsądnej transparencji finansów i kosztów PKP PLK SA, jako instytucji nie zagrożonej bezpośrednią konkurencją na rynku, za to czerpiącej zbyt niskie, ale jednak realne wsparcie ze środków publicznych, jest warunkiem koniecznym do rzeczowej dyskusji o wielkości sieci kolejowej w Polsce i uzyskania zrozumienia dla ewentualnych decyzji.
Operacja faktycznego zamykania linii kolejowych musi być prowadzona w sposób niezwykle staranny i transparentny.
1. Rzetelne informacje i konsultacje
Zarządca infrastruktury przygotowując plan wycofania się z zarządzania daną linią kolejową powinien przedstawić te zamierzenia do szerokich konsultacji społecznych. Konsultacje powinny objąć wszystkie zainteresowane strony to znaczy operatorów przewozów, samorządy i społeczności lokalne. Dane te powinny w sposób transparentny wskazywać na podstawowe parametry odnoszące się do danej linii kolejowej - jej stan, wykonywaną pracę przewozową, wielkość ponoszonych przez PKP PLK SA kosztów związanych z utrzymaniem, analizę perspektyw i prognoz dotyczących potencjalnego wykorzystania linii w przyszłości, możliwości połączeń alternatywnych, otoczenie społeczno-gospodarcze wreszcie szczegółowe uzasadnienie proponowanych rozwiązań. W przypadku linii o niewielkim ruchu nie powinno unikać się analizy wariantowej – uproszczonych zasad prowadzenia ruchu, nadania linii charakteru bocznicy i innych.
Niestety, dotychczasowa praktyka wskazuje, że konsultacje takie są prowadzone przez PKP PLK SA w zdecydowanie niewystarczającym zakresie, w szczególności brak jest publicznej lub dostępnej przynajmniej dla przewoźników, analizy poszczególnych linii.
2. Przewidywalność prowadzenia biznesu
Działalność operatorów kolejowych i innych przedsiębiorców zaangażowanych w prace związane z obsługą danej linii kolejowej lub podmiotów korzystających z tego zasobu nie może być ograniczana decyzjami o zamknięciu (i/lub zawieszeniu) ruchu kolejowego w sposób uniemożliwiający dostosowanie się wszystkim zainteresowanym podmiotom do proponowanych zmian. W szczególności decyzje dotyczące poszczególnych linii nie mogą zaskakiwać przewoźników na krótko przed terminem zgłaszania wniosków do rozkładu jazdy 2013/2014 i stanowić dodatkowy czynnik ograniczający ofertę zarządcy infrastruktury, ponad ograniczenia już ustalone w ramach Regulaminu dostępu 2013/2014.
3. Niejasność procedur
W różnego rodzaju komunikatach przekazywanych przez PKP PLK SA spotykamy się z propozycjami „zamykania”, „zawieszenia”, „tymczasowego zamknięcia”,” czasowego wyłączenia linii kolejowych” „likwidacji” itp. dotyczących linii kolejowych. Ustawa o transporcie kolejowym wyraźnie opisuje procedurę likwidacji linii kolejowej. Jest ona obwarowana wieloma warunkami a wśród nich najważniejszym, czyli wyrażeniem zgody przez Radę Ministrów (w przypadku linii kolejowych o znaczeniu państwowym) lub Ministra właściwego do spraw transportu (dla linii pozostałych).
Uważamy, iż zamknięcie ruchu na linii kolejowej z przyczyn innych niż techniczne, czyli z powodów jej „ nierentowności’ jest de facto równoznaczne z likwidacją linii w rozumieniu art. 9 Ustawy o transporcie kolejowym. Konsekwencją tego poglądu jest postulat podporzadkowania decyzji o „zamknięciu” linii procedurom tożsamym z procedurami dotyczącymi likwidacji określonymi w art. 9 Ustawy o transporcie kolejowym. Pozwoliłoby to na wprowadzenie konsultacji z przewoźnikami i samorządami terytorialnymi w sposób analogiczny do procedury „ likwidacji”, co jest wręcz niezbędne w związku z obowiązkiem samorządów sporządzania planów transportowych.
Niezbędna optymalizacja kosztów PKP PLK SA powinna wiązać się nie tylko z dyskusją o zamykaniu linii kolejowych, ale także z propozycjami i planami tworzenia nowych oraz rewitalizacji i modernizacji elementów infrastruktury oraz dostosowania w ten sposób układu sieci kolejowej do przyszłych potrzeb społeczno-gospodarczych.
Henryk Klimkiewicz
Przewodniczący Zarządu
Forum Kolejowe - Railway Business Forum