Koniec pociągów nocnych z Wiednia i Berlina do Paryża

Po uruchomieniu w 2016 roku nocnych połączeń kolejowych Nightjet przez ÖBB, austriackie koleje federalne, przez wiele lat mówiło się o początku renesansu pociągów nocnych w Europie. Austriacki narodowy przewoźnik stworzył bowiem we współpracy z innymi kolejami państwowymi w Europie Środkowej i Zachodniej naprawdę rozbudowaną ofertę przewozową. W poprzedniej dekadzie odnotowywano każdego roku solidne wzrosty liczby pasażerów. Początek pandemii COVID-19 i związanych z nią lockdownów w 2020 roku przerwał rozwój sieci pociągów Nightjet tylko na chwilę. W tym samym roku ÖBB zamówiły zresztą po raz pierwszy w historii nowe zestawy wagonowe produkcji Siemens Mobility z myślą o dalszym rozwoju tej kategorii pociągów.

Niestety już wkrótce z sieci pociągów Nightjet znikną połączenia kolejowe z Paryża do Berlina i Wiednia. Nastąpi to już od grudniowej zmiany rozkładu jazdy, pomimo dużych protestów społecznych – w ciągu kilku dni od zakomunikowania tej decyzji petycję podpisało 45 tys. osób. Decyzję podjęła strona francuska – wobec wycofania się rządu francuskiego z dotowania nocnych pociągów do Berlina i Wiednia ze współpracy z innymi partnerami zrezygnowała spółka SNCF Voyageurs, która nie chciała uruchamiać ich na francuskim fragmencie na własne ryzyko. Trudno zresztą się dziwić – przykładowo pociągi z Paryża do Berlina, kursujące tylko trzy razy w tygodniu w każdym kierunku, kosztowały francuskiego podatnika 10 mln euro.

Z drugiej strony od ich inauguracji pociągów Berlin – Paryż nie minęło dużo czasu. Zostały one uruchomione niespełna 2 lata temu, w grudniu 2023 roku. Wstrzymanie ich dotowania w tak krótkim czasie może okazać się zatem krótkowzroczne. Dodatkowo sprzedaż biletów, a nawet informacja o Nightjetach do Berlina i Wiednia, nie były dostępne w serwisie SNCF Connect, a w ubiegłym roku z uwagi na realizowane prace na liniach kolejowych wstrzymano pociągi na tych trasach na ok. 2 miesiące. Trzeba jednak pamiętać o tym, że Francja w ostatnich latach zmaga się z pogłębiającym kryzysem finansów publicznych. Silna niechęć społeczeństwa francuskiego względem postulatów redukcji wyjątkowo wysokich transferów socjalnych powoduje zatem, że rządzący szukają oszczędności gdzie indziej.

Dodajmy, że pociągi z Wiednia do Paryża jeżdżą nieco dłużej – po pandemicznej przerwie przywrócono je w grudniu 2021 roku wraz ze zmianą rozkładu jazdy. Ich koniec przyjdzie zatem po 4 latach. Nightjety ÖBB będą jednak w dalszym ciągu dojeżdżać do Brukseli. Warto dodać, że pociągi nocne to z perspektywy przewoźnika kolejowego trudny biznes – ilość miejsc do leżenia nawet w przypadku kuszetek będzie mniejsza niż w przypadku zwykłych wagonów pasażerskich, a koszty obsługi znacznie wyższe (także z uwagi na zmianę lokomotyw elektrycznych, czy większy personel), dlatego zaoferowanie atrakcyjnej ceny dla pasażera, która jednocześnie zapewniałaby rentowność biznesu, jest dużym wyzwaniem.