Liberalizacja w Czechach częściowo wstrzymana. Dziesięcioletnie kontrakty dla ČD

Ogłoszenie o zamiarze przyznania kontraktu bez przetargu obejmuje przewozy już od rozkładu jazdy 2019/2020. Jak poinformowano, planowane jest przydzielenie usług na liniach Ex1, Ex3, Ex4, Ex5, R15, R19 i R20 – na czas do 10 lat, na linii R12 przez 8 lat; linia R11B –7 lat; Ex7, R11A i R17 – 6 lat; Ex6 i R16 – 5 lat; R9, R10 i R23 – 2 lata oraz R14B i R27 – przez 1 rok.

Jak pisze portal ZDporavy, rocznie Ministerstwo Transportu zapłaci ponad 4 miliardy koron (0,67 mld zł) za prowadzenie połączeń długodystansowych. Dziesięcioletnie zamówienie obejmie większości linii ekspresowych: Ex1 (Ostrava – Polska/ Słowacja), Ex3, (Praga –Brno – Břeclav), Ex4 (Břeclav – Bohumín) i Ex5 (Praga – Děčín – Niemcy), a także R15 (Praga – Ústí nad Labem – Cheb), R19 (Praga – Česká Třebová – Brno) i R20 (Děčín – Praga). Najkrótsze kontrakty to z kolei linie R9 (Praga – Havlíčkův Brod – Brno), R10 (Praga –Trutnov) i R23 (Ústí nad Łabem – Kolín) – dwa lata oraz R14B (Ústí nad Labem – Liberec) i R27 (Ostrava – Krnov – Olomouc) na rok.

Jak wskazują prywatni czescy przewoźnicy RegioJet i LeoExpress, liberalizacja przewozów na magistrali Praga – Ostrawa przyniosła nie tylko obniżki cen biletów, ale i jednocześnie znaczący wzrost liczby pasażerów. Niedawno ministerstwo udzieliło zamówień Arrivie oraz RegioJetowi na dotowane trasy regionalne, z kolei na kolejnej trasie (Ex2 z Pragi do Horní Lidč, a dalej na Słowację) Ceske Drahy znacznie obniżyły cenę swojej oferty, by wygrać z RegioJet. Prywatni przewoźnicy startują też (z sukcesami) w przetargach na obsługę połączeń regionalnych w poszczególnych regionach.

– Czeskie ministerstwo transportu rozpoczęło konsultacje zaledwie rok przed wygaśnięciem istniejącej umowy. Oznaczało to, że niestety dla większości dotowanych linii nie było innej możliwości niż przyznanie nowych bezpośrednich umów ČD – komentuje dla "Rynku Kolejowego" Nick Brooks ze stowarzyszenia prywatnych przewoźników AllRail. Jak wskazuje, obsługa kilku linii, np. Brno – Ostrawa – Bogumín i Praga – Ołomuniec – Vsetín – Słowacja była przedmiotem konkurencyjnych przetargów. – To zaowocowało ogromnymi oszczędnościami w postaci dotacji dla podatników sięgającymi ponad 2,5 mld koron w ciągu najbliższych 10 lat – podkreśla.

– W porównaniu do innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej, np. Austrii i Węgier, był to ogromny krok naprzód. Dla przyszłego rozwoju ważne jest jednak dalsze otwarcie rynku, czyli prowadzenie kolejnych postępowań konkurencyjnych – podsumowuje, wyrażając nadzieję, że nowe bezpośrednie zamówienia nie pozostaną w mocy przez aż 10 lat.

Przypomnijmy, że w Polsce Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad nową umową wieloletnią z PKP Intercity. Może ona objąć okres nawet piętnastu lat.