Czechy: Rosyjskie cyberataki na infrastrukturę kolejową

Inwazja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w lutym 2022 roku fundamentalnie zmieniła środowisko bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej. Konsekwencje ekonomiczne wojny do dziś wpływają na gospodarkę nie tylko w regionie, ale w niemal wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Choć najbardziej odczuwalną implikacją były dotychczas wzrosty cen surowców energetycznych i energii elektrycznej, wpływające na podwyższoną dynamikę cen pozostałych produktów i usług, zmiany odczuwalne są w niemal wszystkich branżach. Wynikają one nie tylko ze zmian cen, ale pojawienia się nowych zagrożeń.

Jednym z nich są wzmożone ataki cybernetyczne z kierunku wschodniego. Choć do ich nasilenia doszło wiele lat temu, w szczególności po bezprawnej aneksji Krymu przez Rosję w roku 2014, luty 2022 niewątpliwie był momentem przełomowym, po którym nastąpiła eskalacja wrogich działań. Dotknęły one w szczególności państwa, które przodowały w pomocy dla Ukrainy, zarówno w kontekście przyjęcia setek tysięcy uchodźców wojennych, jak i przekazywania sprzętu wojskowego. Jednym z takich państw są Czechy, które już w pierwszych miesiącach wojny przekazały dużą część posiadanej poradzieckiej broni, w tym czołgów podstawowych, czy bojowych wozów piechoty.

Choć decyzje te należy ocenić jako słuszne, jako że wpłynęły na wydatne osłabienie dynamiki działań agresora na terytorium Ukrainy, nie pozostają one bez konsekwencji. Rosja konsekwentnie zaostrza kurs wobec Zachodu, prowadząc de facto wojnę hybrydową z większością państw członkowskich Unii Europejskiej i Sojuszu Północnoatlantyckiego. Szczególnie odczuwalnym przejawem tych działań są zmasowane ataki cybernetyczne. Dochodzi zarówno do prymitywnych ataków typu DDoS, polegających na przeciążeniu serwerów poprzez wysyłanie dużej liczby żądań w krótkim czasie, czy instalowaniu oprogramowania typu ransomware (szyfrowanie danych i żądanie okupu), jak i bardziej wysublimowanych operacji, polegających na wykorzystywaniu luk w zabezpieczeniach systemów informatycznych w celu włamania i przejęcia kontroli.

Martin Kupka, minister transportu Republiki Czeskiej, w wypowiedzi dla “Financial Times” powiedział, że od lutego 2022 doszło do tysięcy ataków cybernetycznych na czeski sektor kolejowy. Minister Kupka przyznał, że udany atak na system sprzedaży biletów oraz stronę internetową narodowego przewoźnika kolejowego České dráhy spowodowały zrozumiałe obawy o bezpieczeństwo infrastruktury kolejowej. Podkreślił jednocześnie, że próby włamania do systemów sterowania ruchem kolejowym zakończyły się niepowodzeniem. – Jesteśmy w stanie obronić wszystkie systemy przed udanym atakiem – zaznaczył polityk.

Czeska administracja rządowa planuje jednak podjęcie kolejnych działań ukierunkowanych na ograniczenie ryzyka skutecznych cyberataków. Oczekuje się bowiem, że Federacja Rosyjska w dalszym ciągu będzie podejmowała kolejne próby destabilizacji Unii Europejskiej w postaci działań sabotażowych względem infrastruktury krytycznej w państwach członkowskich. Transport ma być obecnie najbardziej zagrożonym sektorem obok energetyki. Oprócz kolejnych inwestycji w cyberbezpieczeństwo czeski rząd wskazuje na dokonane już zmiany legislacyjne, mające na celu ograniczenie niektórych ryzyk. Wśród owych zmian wskazać należy na ograniczenie możliwości udziału podmiotów spoza Unii Europejskiej w przetargach na dostawę systemów sterowania ruchem kolejowym i systemów informatycznych.