Branża jednym głosem za obniżką stawek dostępu do torów

Problem zbyt wysokich kosztów dostępu do infrastruktury kolejowej jest od lat wskazywany przez branżę kolejową jako jedna z najważniejszych barier utrudniających konkurowanie z transportem samochodowym. Tymczasem, jak informowaliśmy przed dwoma tygodniami, w Komisji Europejskiej trwają prace nad nowym rozporządzeniem, pozwalającym na częściowe lub całkowite zwolnienie przewoźników kolejowych z opłat za dostęp do infrastruktury. Plan ten poparły najważniejsze polskie organizacje branżowe. 

Forum Kolejowe – Railway Business Forum, Fundacja ProKolej, Izba Gospodarcza Transportu Lądowego, Klaster „Forum na Rzesz Odpowiedzialnego Rozwoju Luxtorpeda 2.0”, Związek Niezależnych Przewoźników Kolejowych oraz Związek Samorządowych Przewoźników Kolejowych we wspólnym piśmie popierają przyjęcie Rozporządzenia Komisji Europejskiej w tym zakresie i apelują do Ministra Infrastruktury o poparcie przyjęcia Rozporządzenia przez stronę polską. - Równocześnie deklarujemy wsparcie w dalszych pracach nad szczegółowymi sposobami obniżenia opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej - czytamy w stanowisku.

Ciężarówki płacą w Polsce dwukrotnie mniej

Jak wskazują na konkretnych przykładach organizacje, koszt dostępu do infrastruktury kolejowej dla pociągu intermodalnego w reprezentatywnej relacji Gdańsk – Katowice jest przeciętnie dwukrotnie wyższy niż koszty opłat Viatoll dla przewozu tej samej ilości ładunków samochodami ciężarowymi; do tego w latach 2005 – 2018 wg GUS przybyło w Polsce ogółem 1,1 mld ton transportowanych ładunków, z czego aż 98% trafiło na drogi. W samym tylko 2017 na drogach przybyło 200 mln ton ładunków, tj. 90% wolumenu przewiezionego przez kolej w 2016 roku.

Jak czytamy w stanowisku, w związku z nastaniem pandemii COVID19, problemy branży kolejowej wynikające z niesymetrycznych warunków konkurencji międzygałęziowej pogłębiły się. Trwający wiele tygodni „lock down” spowodował znaczny spadek popytu na usługi transportowe w określonych sektorach gospodarki, co – w połączeniu z problemami m.in. absencji pracowników opiekujących się małoletnimi dziećmi – doprowadziło do istotnego spadku ruchu kolejowego (dla niektórych przewoźników spadki wyniosły okresowo do 70%). – Jako przedstawiciele branży kolejowej chcielibyśmy podkreślić, że dla rozwoju transportu kluczowe są obecnie działania mające na celu zagwarantowanie ciągłości działania przewoźników i pozostałych podmiotów związanych z rynkiem kolejowym. Stabilność – również w wymiarze finansowym – jest szczególnie istotna ze względu na rolę, jaką sektor kolejowy otrzymał w strategiach pro-środowiskowych, w tym m.in. w realizacji założeń „European Green Deal” – podkreślają organizacje.

Pierwszy krok w Polsce już wykonany 

Przedstawiciele branży kolejowej z satysfakcją i zadowoleniem podkreślają wykonane już krajowe inicjatywy zmierzające do ograniczenia tych kosztów (np. likwidacja opłaty rezerwacyjnej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.), jak również zapowiedź głębszego pochylenia się nad postulatem obniżki stawek dostępu do infrastruktury kolejowej. – W naszej ocenie, inicjatywa Komisji Europejskiej zbiega się w tym zakresie z działaniami podejmowanymi już uprzednio na poziomie polskiego Ministerstwa Infrastruktury –  podkreślają.

W opinii podpisanych organizacji, wszystkie proponowane w Rozporządzeniu metody (zarówno bezpośrednia obniżka opłaty za minimalny dostęp do infrastruktury kolejowej, jak również umożliwienie ponownej analizy wytrzymałości rynku w kierunku zniesienia mark-upów) zasługują na poparcie. Z całym pismem można zapoznać się tutaj.