Jest nowy KPK. Linia Podłęże – Piekiełko na szczycie priorytetów, mniej Węglówki i Nadodrzanki

W kwietniu, podczas posiedzenia sejmowej Komisji Infrastruktury wiceminister infrastruktury i budownictwa Piotr Stomma, odpowiedzialny w resorcie za kolej zapowiedział znowelizowanie Krajowego Programu Kolejowego przed końcem września. Celem nowelizacji jest minimalizacja ryzyka niewykorzystania przez kolej 67,5 mld zł środków unijnych w trwającej perspektywie finansowej UE na lata 2014-2020.

Z końcem maja PKP PLK złożyła wersję techniczną nowego Krajowego Programu Kolejowego do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa. Pisaliśmy o tym tutaj. Teraz MIB skierował dokument do konsultacji społecznych. Mają one charakter otwarty – każdy może zgłosić uwagi do nowego KPK. Termin na wyrażanie opinii o projekcie upływa 2 września 2016 r. Z dokumentem można zapoznać się tutaj. 

Jak czytamy w dokumencie, aktualizacja KPK wynika głównie z rozliczenia projektów realizowanych w ramach perspektywy UE na lata 2007–2013, wydania decyzji Komisji Europejskiej dotyczących fazowania projektów pomiędzy perspektywy 2007–2013 a 2014–2020; podpisania umów o udzielenie dotacji w ramach Instrumentu „Łącząc Europę” (CEF), złożenia wniosków w drugim naborze CEF; opracowania kosztorysów dla projektów w ramach Studiów Wykonalności oraz innych projektów przygotowawczych; ponownego przeliczenia luk finansowych dla projektów, analizy zdolności instytucjonalnej PKP PLK S.A. w zakresie realizacji poszczególnych zadań inwestycyjnych i całego programu. Dodatkowym elementem przesądzającym o konieczności aktualizacji programu były wyniki kontroli Najwyższej Izby Kontroli dotyczącej realizacji WPIK.

Polska otrzymała deklaracje wsparcia (alokacji środków) z budżetu UE dla perspektywy 2014–2020 w wysokości 42,8 mld zł na kolej. Szacuje się, że PKP PLK S.A. otrzyma w ramach dofinansowania ze środków UE kwotę przynajmniej 9,70 mld euro, tj. 40,16 mld zł. Najważniejsze zmiany przewidywane w Krajowym Programie Kolejowym dotyczące poszczególnych projektów to:

Prace na linii kolejowej C–E 65 na odc. Chorzów Batory – Tarnowskie Góry – Karsznice – Inowrocław – Bydgoszcz – Maksymilianowo (Magistrala Węglowa)

Ograniczono zakres projektu do realizacji robót w obrębie miasta Chorzów oraz na odcinku Kalety – Chociw Łaski przy zachowaniu dotychczasowej wartości projektu. Jak tłumaczy MIB, wynika to z trudności w realizacji Studium Wykonalności dla całego projektu Chorzów Batory – Tczew. Komplikacje przy opracowywaniu dokumentacji skutkujące długotrwałym procesem kolejnych etapów uniemożliwiają zakończenie tego opracowania w terminie pozwalającym na zakończenie zadania na odcinku Chorzów Batory – Maksymilianowo w okresie kwalifikowalności, tj. do roku 2023.

Do tego znaczny stopień degradacji infrastruktury oraz wykorzystanie odcinka Borysławice – Maksymilianowo – Tczew jako linii objazdowej na okres zamknięcia linii nr 9 wymusiło realizację robót już w poprzednich latach ze środków krajowych.

Prace na linii kolejowej C–E 59 na odcinku Wrocław Brochów/ Grabiszyn – Głogów – Zielona Góra – Rzepin – Szczecin Podjuchy” (Nadodrzanka)

Tu wprowadzono korektę nazwy projektu z uwagi na zmniejszenie jego zakresu. Proponowane jest ograniczenie zakresu projektu do realizacji robót na odcinku Wrocław – Głogów oraz jednoczesne dostosowanie wartości do zmniejszonego zakresu projektu. Takie podejście wynika z trudności w realizacji Studium Wykonalności dla całego projektu Wrocław – Szczecin oraz chęci realizacji jak największych zakresów robót na odcinku Rzepin – Szczecin do roku 2018, aby umożliwić efektywne wykorzystanie tego odcinka jako trasy objazdowej na czas realizacji robót na odcinku Poznań – Szczecin.

Podobnie jak w przypadku magistrali węglowej, znaczny stopień degradacji infrastruktury, skutkujący m.in. koniecznością zmniejszania prędkości maksymalnej – duże znaczenie linii dla przewozów towarowych spowodowały konieczność pilnej realizacji znacznych zakresów robót ze środków krajowych.

Budowa nowej linii kolejowej Podłęże – Szczyrzyc –Tymbark/Mszana Dolna oraz, modernizacja istniejącej linii kolejowej nr 104 Chabówka – Nowy Sącz

W ramach prac nad aktualizacją Programu podjęto działania mające na celu określenie, wszystkich dostępnych źródeł finansowania dla tej inwestycji oraz jej podziału na etapy. Takie założenie pozwoli na rozpoczęcie prac w zakresie przygotowania i docelowo budowy linii Podłęże – Tymbark/Mszana Dolna oraz modernizacji linii kolejowej nr 104 – informuje MIB.

Działania w zakresie przygotowania projektu zostały ujęte na liście podstawowej KPK, co oznacza zabezpieczanie środków na ich realizację. Koszty działań przygotowawczych będą w pierwszej kolejności finansowane z obligacji PKP PLK SA. Działania w zakresie modernizacji linii kolejowej 104 również zostały umieszczone na liście podstawowej, jednakże obecnie w ramach KPK na ich realizację zabezpieczono kwotę 685,5 mln zł. Pozostała część kosztów prac w ramach linii 104 będzie finansowana z oszczędności powstałych w trakcie realizacji projektów POIiŚ – przewiduje dokument.

Zadania dotyczące budowy nowej linii kolejowej Podłęże – Szczyrzyc – Tymbark/Mszana Dolna zostały zgłoszone jako rekomendowane do wsparcia z Europejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych (EFSI), aby umożliwić, po formalnym przyjęciu przez Radę Ministrów listy projektów, rozpoczęcie rozmów z EBI w zakresie ich wsparcia.

Docelowo przewiduje się, że prace przygotowawcze będą finansowane ze środków Funduszu Spójności – po zabezpieczeniu źródeł finansowania na zadania w zakresie linii 104 i budowy nowej linii Podłęże – Szczyrzyc – Tymbark/Mszana Dolna. W toku realizacji prac przygotowawczych finansowanych ze środków PKP PLK SA, przeanalizowany zostanie stan faktyczny w zakresie dostępności środków tj. ewentualnych oszczędności na projektach POIiŚ dla finansowania działań na linii 104 oraz pozyskania źródła finansowania (np. EFSI, kredyt, itd.) dla działań w zakresie budowy nowej linii. Zaangażowanie środków publicznych uzależnione będzie od zabezpieczenia środków finansowych w wysokości pozwalającej na stworzenie pełnego montażu finansowego projektu.

Prace na linii E75 (Rail Baltica) rozdzielono na dwa odcinki (Sadowne – Czyżew i Czyżew – Białystok)

Zakres województwa mazowieckiego ujęto w zadaniu pn. „Prace na linii E75 na odcinku Sadowne – Czyżew wraz z robotami pozostałymi na odcinku Warszawa Rembertów – ,Sadowne”, dla którego podpisano Grant Agreement w wyniku pierwszego naboru CEF. Pozostały zakres ujęto w zadaniu pn. „Prace na linii E75 na odcinku Czyżew – Białystok”, dla którego złożono wniosek do KE w drugim naborze CEF.

Z uwagi na rozdzielne harmonogramy realizacji projektów podział na 2 zadania pozwoli na lepsze monitorowanie ich postępów – podkreślają autorzy dokumentu.

Realizacja zadań na całym ciągu Warszawa – Kozłów na linii kolejowej nr 8

W celu realizacji całego ciągu Warszawa – Kozłów przeniesiono z listy rezerwowej na listę podstawową projekt pn.: „Prace na linii kolejowej nr 8 na odcinku Skarżysko Kamienna – Kielce – Kozłów” o wartości 593 mln zł. Zwiększenie kwoty (w stosunku do 400 mln zł w obowiązującym KPK) nastąpiło zgodnie z wartością rekomendowanego do realizacji wariantu opracowanego w Studium Wykonalności.

Prace na alternatywnym ciągu transportowym Bydgoszcz – Trójmiasto, obejmującym linie 201 i 203

Autorzy dokumentu tłumaczą połączenie w jeden projekt obejmujący cały odcinek linii 201 Maksymilianowo – Kościerzyna – Gdynia oraz linii 203 Łąg – Tczew koniecznością realizacji integralnego zakresu rzeczowego dla całego przedsięwzięcia.

Pierwotnie, na etapie opracowywania Dokumentu Implementacyjnego do Strategii Rozwoju Transportu do 2020 r. (z perspektywą do 2030 r.) zakładano jedynie realizację projektu na odcinku linii 201 Maksymilianowo – Kościerzyna i linii 203 Łąg – Tczew, bez elektryfikacji. Takie zadanie było zgłaszane w początkowym okresie opracowywania DI. W kolejnych etapach pracy nad tym dokumentem uzupełniono to zadanie o etap II – elektryfikację. Zarówno etap I jak i II planowany był do finansowania w ramach alokacji morskiej.

Na skutek decyzji o nieujęciu w RPO WP modernizacji tzw. Korytarza Kościerskiego (podjętej w okresie, kiedy modyfikacja DI nie była już możliwa) oraz wobec rosnącego poparcia dla realizacji inwestycji tworzącej możliwość dojazdu do portu w Gdyni z ominięciem Aglomeracji Trójmiejskiej, w KPK włączono odcinek Kościerzyna – Gdynia (wraz elektryfikacją tego odcinka) do etapu I i zwiększono jego wartości o 1 mld zł. Środki na realizację przedmiotowego zadania w zakresie różnicy kosztu w stosunku do DI (tj. 1 mld zł) zabezpieczono w ramach alokacji kolejowej. Finansowanie części projektu o wartości 617 mln zł przewidywane jest w ramach alokacji morskiej zgodnie z postanowieniami DI.