Ukraina: Przygotowania do rozdzielenia przewozów i zarządu nad infrastrukturą

Koleje Ukraińskie (Ukrzaliznycia, UZ) zapowiedziały zmianę modelu funkcjonowania tamtejszej sieci kolejowej na znany z Polski i innych krajów europejskich system, w którym zarządzanie infrastrukturą realizowane jest przez podmiot inny niż ten, który zajmuje się przewozami pasażerskimi czy towarowymi. Członek zarządu państwowego przedsiębiorstwa Remigiusz Paszkiewicz, który w Polsce znany jest przede wszystkim jako były prezes PKP Polskich Linii Kolejowych, ocenił, że wprowadzenie otwartego rynku przewozów wraz z powołaniem operatora infrastruktury, do którego co do zasady odnosi się on pozytywnie, powinno być poprzedzone ustaleniem przejrzystej metodologii ustalania taryf za dostęp do torów.

Misja restrukturyzacji powierzona przez prezydenta i rząd

– Moim zdaniem cennik powinien być jednakowy dla wszystkich uczestników rynku, powinien nie zakładać jakichkolwiek preferencji – ocenił Paszkiewicz. – Trzeba też poświęcić dużo uwagi kwestii inwestycji w infrastrukturę, które umożliwią dalszą automatyzację prowadzenia ruchu kolejowego – stwierdził. UZ wskazały w niedawnym komunikacie prasowym, że zadanie reorganizacji funkcjonowania transportu kolejowego na Ukrainie zostało postawione przed obecnym zarządem spółki przez prezydenta kraju i rząd.

W związku z planowaną zmianą istotnym aspektem wydaje się konieczność wypracowania rozwiązań dających przewoźnikom dostęp do infrastruktury przy ograniczonej liczbie kursów, jaka może być zrealizowana na danym odcinku. – Rolą operatora infrastruktury jest wyznaczanie godzin kursowania zgodnie z zamówieniami przewoźników i w ramach dostępnej przepustowości – mówi członek zarządu UZ. Podkreśla przy tym rolę przewoźników, którzy muszą zwrócić dużą uwagę na swoją logistykę w kontekście możliwości infrastrukturalnych.

Potrzeby finansowe są ogromne

Zdaniem polskiego menedżera pracującego obecnie dla UZ kluczowe znaczenie dla reorganizacji ukraińskiego systemu kolejowego będzie miało ustalenie sposobu finansowania operatora infrastruktury. Tymczasem potrzeby finansowe są ogromne: jak wylicza UZ, roczny koszt utrzymania infrastruktury i jej niezbędnego rozwoju wynosi ok. 108 miliardów hrywien, czyli ok. 16,8 mld zł. Miałoby to pozwolić na doprowadzenie do dobrego stanu podstawowej sieci o długości ok. 19 tys. km.

Według Paszkiewicza ok. 5 tys. km torów będących częścią tej sieci charakteryzuje się nadmiernym zużyciem. Na olbrzymią kwotę składają się także inwestycje w automatyzację prowadzenia ruchu. Obecne wydatki UZ związane z zarządzaniem liniami kolejowymi powiększa natomiast konieczność płacenia podatku od zajmowanych pod infrastrukturę gruntów. – To absurdalne. Podatek od gruntów infrastrukturalnych powinien wynosić zero – przekonuje Remigiusz Paszkiewicz cytowany przez służby prasowe UZ. Dodaje, że prowadzone są w tej sprawie rozmowy z politykami, bo zmiany dokonać trzeba na poziomie ustawy.