Polskie Koleje Państwowe podsumowują 2020 rok [film]

Mimo panującej pandemii kolej przez cały czas utrzymała ciągłość swojej działalności. Dzięki stosowaniu się do zaleceń sanitarnych, dworce kolejowe mogły pozostać otwarte dla podróżnych. W ubiegłym roku, pomimo niecodziennych warunków, PKP kontynuowały realizację największego w swojej historii programu przebudowy polskich dworców, w ramach którego w latach 2016-2023 w całym kraju zmodernizowanych i wybudowanych od podstaw zostanie łącznie prawie 200 obiektów. Część inwestycji ujętych w programie została już ukończona. Bez wątpienia wśród najważniejszych i zarazem najciekawszych przedsięwzięć Programu Inwestycji Dworcowych była kompleksowa modernizacja zabytkowego, pochodzącego z XIX wieku dworca w Białymstoku.

Istotnymi wydarzeniami było również ukończenie budowy kolejnych zupełnie nowych, tzw. Innowacyjnych Dworców Systemowych. To niewielkie, nowoczesne i energooszczędne obiekty, w których wykorzystywane są takie rozwiązania jak panele fotowoltaiczne, pompy ciepła, oświetlenie LED, odzysk i gromadzenie wody deszczowej do spłukiwania toalet i podlewania zieleni oraz system sterowania instalacjami i urządzeniami w budynku (BMS). Kolejne tego typu dworce, budowane wg autorskiego projektu PKP SA, zostały oddane w Czeremsze, Bielsku Podlaskim, Nidzicy, Sędziszowie Małopolskim i Oświęcimiu. Ostatni z nich, wyróżniający się przeniesioną ze starego dworca kamienno-szklaną mozaiką i będącą jej żywą interpretacją kompozycją składającą się z 2500 roślin, otrzymał Nagrodę Województwa Małopolskiego im. Stanisława Witkiewicza (w kategorii architektura użyteczności publicznej) za najlepsze współczesne realizacje architektoniczne, sprzyjające ochronie i kształtowaniu krajobrazu kulturowego Małopolski. Pod koniec 2020 r. łącznie 50 dworców objętych programem inwestycyjnym znalazło się fazie budowy i modernizacji.

– Ubiegły rok, ze względu na sytuację, w jakiej się znaleźliśmy, był dla większości z nas trudny. Analizując najważniejsze wydarzenia, można jednak stwierdzić, że Polskie Koleje Państwowe dobrze odnalazły się w nowych warunkach, a efektem tego są przede wszystkim zmiany, które w realny sposób wpłynęły na poprawę jakości obsługi pasażerów. Dzięki konsekwencji w realizacji przyjętych wcześniej planów 2020 rok upłynął nie tylko pod znakiem pandemii COVID-19 i walki z jej skutkami, ale także ekologii i innowacji – mówi Krzysztof Mamiński, prezes zarządu PKP SA.

Dla PKP SA zeszły rok to także czas rozwoju oferty ułatwiającej podróżowanie na „pierwszej i ostatniej mili”. Otwarta została kolejna stacja ładowania samochodów elektrycznych (w Gdyni) i właśnie w Trójmieście rozpoczął się pilotaż usługi car-sharingu opartego na samochodach elektrycznych. Latem na Półwyspie Helskim, w ramach udziału w pracach badawczo-rozwojowych, PKP przetestowały także działanie systemu rowerów elektrycznych. W ramach rozwoju pakietu ofert dodatkowych tworzonych pod szyldem PKP Mobility opracowany został nowy model zarządzania parkingami przy dworcach. Jednym z jego głównych założeń było wdrożenie nowego systemu poboru opłat opartego na nowoczesnych i ekologicznych, bo wyposażonych w moduły fotowoltaiczne parkomatach. Pierwszy taki parking powstał przy dworcu w Tarnowie, a pozytywne doświadczenia pozwoliły na wdrożenie tego rodzaju rozwiązań w kolejnych miejscach.

Kontynuowano udział programach badawczo-rozwojowych Unii Europejskiej, jak np. Shift2Rail, w ramach których realizowano projekty In2Stempo (innowacyjne rozwiązania dla dworców kolejowych) i MaaSive (prace nad koncepcją aplikacji dla pasażerów do śledzenia przebiegu podróży, rezerwacji i sprzedaży biletów, planowania podróży „od drzwi do drzwi”) oraz przystąpiono do kolejnych programów – ePIcenter (wykorzystanie sztucznej inteligencji i algorytmów w logistyce) i ExtenSive (wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań IT i big data przy tworzeniu narzędzi do planowania podróży).

Również w 2020 r. PKP podejmowały działania na rzecz rozwoju specjalistycznej infrastruktury logistycznej. PKP SA wraz z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa oraz Bydgoskim Parkiem Przemysłowo-Technologicznym podpisały warunkową umowę inwestycyjną dotyczącą budowy terminala intermodalnego Bydgoszcz Emilianowo. To kolejny krok w kierunku powstania pierwszego terminala przeładunkowego dla towarów rolno-spożywczych w województwie kujawsko-pomorskim.

PKP przyłączyły się do walki – w różnych aspektach – z epidemią COVID-19 jej skutkami. Z myślą o partnerach biznesowych przygotowany został pakiet rozwiązań pomocowych, którego najważniejsze elementy to: umorzenie części opłat czynszowych najemcom lokali na dworcach, którzy, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia, nie mogli prowadzić działalności, zawieszenie pobierania opłat od części najemców w czasie wiosennego lockdownu oraz czasowe wstrzymanie pobierania tzw. opłaty dworcowej. Spółka przeznaczyła także 2 mln zł na zakup specjalistycznego sprzętu i odczynników do testów medycznych oraz na wsparcie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Warszawie i Narodowego Instytutu Leków.

PKP zabiegały także o wsparcie dla kolei na forum międzynarodowym. Prognozując sytuację branży i osłabienie koniunktury gospodarczej w wyniku pandemii, już w marcu spółka przygotowała postulaty pozwalające uprościć procedury i regulacje unijne dotyczące funduszy UE w obecnej perspektywie finansowej. Zostały one wysłane za pośrednictwem organizacji międzynarodowych do komisarzy unijnych odpowiedzialnych za transport, politykę spójności i pomoc publiczną. Następnie, podczas spotkań z przewodniczącymi Komisji Europejskiej, prezes PKP S.A. zaapelował o nadanie wsparciu kolei szczególnego priorytetu.