Pesa, PKP i ŁKA. Ciekawe pierwsze podpisy pod „Dostępnością plus”

Konferencja inaugurująca program Dostępność Plus odbyła się wczoraj (23 kwietnia) w Centrum Nauki Kopernik. Podczas wydarzenia doszło do podpisania deklaracji Partnerstwa na rzecz dostępności. Przez kogo? O to musieliśmy dopytać, bo w komunikacie prasowym ministerstwa nie pojawiła się pierwotnie lista podmiotów. A jest ona bardzo ciekawa (można ją również pobrać tutaj):
Jak widzimy, na liście są obecne NGO-sy, w tym zajmujące się kwestią dostępności; są też uczelnie i instytuty naukowe oraz stowarzyszenia eksperckie. Kolejną grupę stanowią spółki skarbu państwa, w tym kluczowe dla realizacji programu PKP SA, PKP PLK czy Poczta Polska. Nie brakuje przedstawicieli biznesu – jak Polska Rada Centrów Handlowych jak i samych firm – jest tu i telekom (T–Mobile) i producent taboru (Pesa). No i są samorządy, jak Podkarpacie, Gdynia czy zajmujące się m.in. budową SKM Szczecin SSOM. – Lista nie jest zamknięta i z pewnością będzie się poszerzać – zapewnia „Rynek Kolejowy” Stanisław Krakowski z MIiR.

Na razie „ogólne poparcie idei”

Jak widzimy, na liście nie brakuje podmiotów związanych z koleją – mimo wielu zmian, w ostatnich latach często krytykowaną właśnie za brak dostępności dla osób o ograniczonej mobilności. Trudno nie oprzeć się wrażeniu, że podpisania porozumienia nie potraktowano priorytetowo – spółki nie wysłały nawet komunikatów prasowych o złożeniu sygnatury. Poinformowano o tym jedynie na twitterze:

Prezes PKP SA Krzysztof #Mamiński podpisał Porozumienie Pakt na rzecz Dostępności #DostępnośćPlus pic.twitter.com/iybIrgb9Jy

— PKP S.A. (@PKP_SA) 23 kwietnia 2018

#ŁKA przystąpiła dziś do programu #DostępnośćPlus Jako jedyny przewoźnik kolejowy w Polsce jest w pełni dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. @WitekStepien @J_Malinowski @lodzkiePL pic.twitter.com/c7JNUwywZl

— ŁKA (@KolejLodzkie) 23 kwietnia 2018

Jak usłyszeliśmy w jednym z podmiotów, podpis na obecnym etapie nie niesie za sobą żadnych konsekwencji, bo program jest na bardzo wstępnym etapie. – To takie ogólne poparcie idei dostępności, którą i tak wcielamy w życie w ramach realizacji własnej misji oraz z powodu wymogów unijnych – usłyszeliśmy. Zdaniem ministerstwa porozumienie stanowi natomiast „zobowiązanie współpracy na rzecz realizacji założeń Programu Dostępność Plus”.

Jak podkreślają eksperci, brak zmian wprowadzanych "od dziś" wcale nie dyskwalifikuje programu Dostępność Plus – ma on po prostu długofalowy charakter, a Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju zaczęło nad nim pracować na długo przed oficjalną inauguracją. Dwa miesiące temu rozpoczęło na przykład rozeznawanie rynku eksperckiego w zakresie opracowania wytycznych dla dostępności przestrzeni publicznej. Wcześniej odbyły się z kolei konsultacje społeczne i międzyresortowe programu (zakończone 6 kwietnia). Zgłoszone uwagi są obecnie analizowane przez MIiR.

O co chodzi w Dostępności?

Jak informuje Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, przygotowanie i wdrożenie Programu Dostępność Plus, który pomoże usunąć bariery infrastrukturalne i prawne, utrudniające życie między innymi osobom starszym i z niepełnosprawnościami, zapowiedział w swoim expose premier Mateusz Morawiecki. Celem Programu jest podniesienie jakości życia i zapewnienie niezależności życia wszystkich obywateli, w tym osób starszych i osób z trwałymi lub czasowymi ograniczeniami. Służyć temu ma poprawa dostępności przestrzeni publicznej, produktów i usług w aspekcie architektonicznym, informacyjnym i komunikacyjnym.

Ministerstwo zaznacza, że Beneficjentami Programu będą nie tylko osoby z niepełnosprawnościami czy też starsze. Szacuje się, że nawet 30% społeczeństwa może mieć trwałe lub czasowe ograniczenia w mobilności czy percepcji. Są to nie tylko ludzie poruszający się przy pomocy kul, lasek, balkoników, protez, wózków inwalidzkich, niesłyszący, niedowidzący, z trudnościami manualnymi i poznawczymi po udarze czy też chorujący na Alzheimera, ale także kobiety w ciąży, osoby z wózkiem dziecięcym, z ciężkim bagażem oraz słabsze fizycznie.

Jak czytamy, przyjęte rozwiązania architektoniczne oraz komunikacyjne będą uniwersalne, a więc będą służyły wszystkim z nich korzystającym (np. windy, podjazdy, informacja głosowa, oznaczenia dotykowe). Działania realizowane będą w 8 obszarach: architektura, transport, edukacja, służba zdrowia, cyfryzacja, usługi, konkurencyjność i koordynacja.

Program ma dwa podstawowe wymiary. Pierwszy – bardziej uniwersalny i długofalowy. Zakłada, że państwo w swoich działaniach będzie zawsze uwzględniać potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Na przykład tworząc prawo, które zagwarantuje, że nowe budynki będą pozbawione barier architektonicznych, a przestrzeń publiczna (np. wyjście z dworca, przejścia dla pieszych) będzie odpowiednio oznakowana. Ocena skutków nowych regulacji będzie dokonywana z uwzględnieniem wpływu na osoby z niepełnosprawnościami, a wszystkie nowe inwestycje (budynki, miejsca, transport) będą obowiązkowo zapewniać dostępność już na etapie ich projektowania – aż po odbiór i użytkowanie. Dotyczy to również rozwoju nowych technologii. Szczególny nacisk zostanie położony na inwestycje w nowe technologie i rozwiązania, które ułatwią życie osobom z niepełnosprawnościami i seniorom (automatyka, więcej rozwiązań on-line, telemedycyna, technologie kompensacyjne).

Drugi wymiar (bezpośredni) to bieżące i planowane inwestycje (budowlane, transportowe, technologiczne). Inwestycje polegające na modernizacji/ poprawie istniejącej infrastruktury, przestrzeni, środków transportu, stron internetowych czy usług. Chodzi o ich dostosowanie do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, np. poprzez dodawanie funkcji komunikacyjnych w autobusach, likwidację progów i schodów w budynkach, poprawę jakości usług – obsługi, komunikacji, zakupów itp. dla osób z ograniczeniami w percepcji. Część efektów inwestycji, takich jak np. wymiana taboru kolejowego będzie widoczna w dłuższym horyzoncie czasowym, ale część będzie widoczna szybciej np. likwidacja barier w szkołach czy gminach.