Jak powstają pociągi metra dla Warszawy? Cz. 1: Pudła i malowanie

Pudła pojazdów powstają w Ostrawie, w zakładzie firmy Škoda Vagonka, która jest częścią grupy Škoda Transportation (więcej o Škoda Transportation można przeczytać tutaj). To właśnie tutaj zostało na początku roku uruchomione największe w Europie centrum obróbki aluminium. Po wykonaniu pudła są transportowane do Pilzna, gdzie odbywa się proces malowania.

Pudła wagonów dla składów metra Varsovia

Pudła składów metra Varsovia zostały opracowane w Škoda Group w oparciu o wieloletnią wiedzę i doświadczenie w produkcji pudeł aluminiowych.

Pudło to konstrukcja spawana z profili ze stopu aluminium, zoptymalizowana pod kątem minimalnej wagi z zaawansowaną technologicznie kombinacją bardzo dużych cienkich ścian (ściany boczne, podłoga, dach) i wytrzymałych profili konstrukcyjnych do przenoszenia obciążeń związanych z normalną eksploatacją i pochłanianiem energii w przypadku zderzenia, zgodnie ze scenariuszami opisanymi w europejskich normach. Elementy wykonywane są przy użyciu unikatowej technologii spawania, we współpracy z firmami ze Szwajcarii i Francji, gdzie odbywa się również produkcja części elementów.


Obrabiarki, fot. Skoda

Produkcja pudeł w zakładzie firmy Škoda Vagonka, zlokalizowana jest w zupełnie nowej hali produkcyjnej, która powstała jako część inwestycji „Nowa Škoda Vagonka”, opiewającej łącznie na 40 mln €. Linia produkcyjna została zaprojektowana do seryjnego cyklu pracy – dwa dni na jedno pudło - i łączy w sobie procesy takie jak spawanie automatyczne i spawanie ręczne. Wszystkie przyrządy spawalnicze zostały opracowane i dostarczone specjalnie na potrzeby tego projektu. Na jednym pudle wagonu znajduje się około 540 m spoin spawanych. Pierwsze pudło wagonu pośredniego typu 22Mt zostało wyprodukowane w ubiegłym roku. Obecnie odbywa się już produkcja seryjna. Transport pudeł do zakładu Škoda Transportation w Pilźnie odbywa się drogami – z uwagi na wymiary (18,5 x 2,6 x 3,2 m dla wagonu typu 22Mt) jest to transport ponadnormatywny.

fot. Škoda


fot. Škoda


fot. Škoda


Proces malowania

Pudła wagonów są przewożone w całości z Ostrawy do Pilzna transportem drogowym. Po dostarczeniu następuje maskowanie powierzchni – powierzchnie i elementy, które nie powinny zostać pomalowane lub poddane obróbce – takie jak punkty uziemiające czy ceowniki montażowe - zostają osłonięte. Następnie ma miejsce obróbka strumieniowo-ścierna - służy do tego specjalna kabina. Obróbka strumieniowo-ścierna ujednolica powierzchnie, czyści je i przygotowuje do nakładania farby; do procesu „piaskowania” używany jest korund, a cały proces jest znormalizowany zgodnie z EN ISO 8501-1. Następnie, przed zagruntowaniem, sprawdzane są spoiny.

Wszystkie powierzchnie, z wyjątkiem zewnętrznej powierzchni dachu i dolnej części pudła są gruntowane, a farba podkładowa musi być nałożona w ciągu 48 godzin po obróbce strumieniowo-ściernej. Zewnętrzna powierzchnia dachu malowana jest jednopowłokową farbą poliuretanową, a dolna część pudła jednopowłokową farbą epoksydową. Na tym etapie następuje uszczelnienie połączeń i wypełnienie masą tłumiącą. W celu wyrównania nierówności powierzchni pudła pojazdu wykonuje się szpachlowanie i szlifowanie. We wnętrzu pojazdu (sufit, ściany boczne, podłoga) stosuje się wodorozpuszczalną mieszankę tłumiącą, która zapewnia niższy poziom hałasu we wnętrzu pojazdu – przeciwdziała przenoszeniu się drgań pomiędzy torem, wózkami i pudłem.

Następnie dochodzimy do etapu końcowego malowania, które jest wykonywane według kolorystyki wybranej przez klienta. Każda warstwa, przed nałożeniem kolejnej, musi odpowiednio wyschnąć. Poszczególne warstwy schną od 2 do 4 godzin w zależności od jej grubości i temperatury otoczenia. Na każdym etapie prac na pojeździe wykonywana jest kontrola jakości, a po nałożeniu ostatniej warstwy następuje ostateczna kontrola, pomiary powłoki oraz jej odbiór przez klienta. Wszystkie materiały malarskie są zgodne z normą EN 45545-2 dotyczącą bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Następnie, po zakończeniu wszystkich procesów produkcyjnych i kontrolnych, ale przed ostateczną wysyłką pojazdu, producent ponownie sprawdza powłokę i naprawia drobne niedoskonałości, które mogą wystąpić podczas montażu i testowania pojazdu.

Dwie hale malarskie

Obecnie Škoda Transportation w Pilźnie posiada dwie hale malarskie, starszą, znajdującą się w pobliżu centrum miasta oraz świeżo zmodernizowaną, na terenie fabryki Škoda. Nowsza malarnia przed przebudową miała powierzchnię ponad 750 metrów kwadratowych, a obecnie jest to ponad 900 metrów kwadratowych. Składa się z 4 części: komory do piaskowania, komory przygotowalni, jednostrefowej kabiny lakierniczej i długiej, wielostrefowej kabiny lakierniczej. Do komory piaskowania, w ramach modernizacji został dodany separator magnetyczny, który umożliwia oczyszczanie materiału ściernego i wykorzystywanie go zarówno do obróbki stali, jak i aluminium. Komora przygotowalni została przedłużona do długości 30 metrów, a na dwóch torach poprowadzonych po obu jej stronach znajdują się 4 mobilne platformy pneumatyczne oraz system asekuracji, który zwiększa bezpieczeństwo pracy pracowników. Jednostrefowa kabina lakiernicza również została przedłużona do 30 metrów i jednocześnie zmodernizowano system klimatyzacji – w procesie nanoszenia farb i procesie suszenia wymagane są inne warunki otoczenia. Długą kabinę lakierniczą zmodernizowano tak, aby umożliwić wybór różnych trybów pracy kabiny w poszczególnych jej strefach oraz zmodernizowano system asekuracji.

We wszystkich częściach malarni zmodernizowano system oświetlenia (osiągając wartość jego natężenia minimum 1000 lx), kompletną instalację elektryczną i sygnalizacyjno-sterującą, technologiczną oraz wykonano podłączenia kablowe dostarczonych urządzeń wraz z modyfikacjami istniejącego wyposażenia i istniejącego układu sterowania.

To wszystko oznacza większą przestrzeń, dłuższe strefy, lepsze warunki i szybszą pracę m. in. przy projekcie metra dla Warszawy. Obecnie w Pilźnie na etapie malowania znajdują się cztery pudła, a wkrótce pojawią się kolejne.


mat. Skoda