CUPT: Środki UE przeznaczone na kolej nie zostaną utracone

Kilka dni temu w jednym ze swoich artykułów „Puls Biznesu”, powołując się na dane CUPT, stwierdził, że dla 53 z 76 największych inwestycji ryzyko utraty dofinansowania unijnego jest wysokie lub nawet krytyczne. Gazeta podkreślała, że łączna wartość zagrożonych projektów to aż 16,6 mld złotych.

Do tych informacji odniosło się już Ministerstwo Infrastruktury, które napisało, że ryzyko to dotyczy tylko części inwestycji, która wykroczyłaby poza terminy wynikające z umów grantowych, co stanowiłoby niewielki odsetek wartości projektu. Szerzej stanowisko resortu prezentowaliśmy w materiale pt. „MI: KPK było obarczone ryzkiem, ale inwestycje nigdy nie szły tak dobrze. Teraz znamy również opinię i samego CUPT.

– Analizy i informacje posiadane przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych nie potwierdzają tezy odnośnie do krytycznego poziomu ryzyka utraty unijnego wsparcia dla inwestycji w sektorze kolejowym dla 53 największych inwestycji kolejowych. Analizy wewnętrzne CUPT nie identyfikują również projektów w innych sektorach, co do których dziś moglibyśmy stwierdzić realne zagrożenie utraty dofinansowania – informuje Aleksandra Lange, naczelnik wydział do spraw komunikacji CUPT.

Dodaje przy tym, że CUPT monitoruje i certyfikuje wydatki dla projektów kolejowych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Programu Operacyjnego Polska Wschodnia oraz Instrumentu "Łącząc Europę" (CEF). – W ramach tych trzech programów koordynujemy 110 projektów kolejowych, z czego 72 jest realizowanych przez PKP PLK S.A. Obecnie, zgodnie z zapisami w umowach o dofinansowanie, wszystkie te projekty będą ponosiły wydatki kwalifikowane do końca 2023 r. i powinny zostać zakończone w terminie umożliwiającym ich rozliczenie w ramach perspektywy finansowej 2014-2020. W ramach projektów CEF, zgodnie ze stanowiskiem agencji INEA, możliwe jest przedłużenie realizacji projektów do końca 2024 r. – dodaje Lange.

W opinii CUPT środki UE przeznaczone na kolej nie zostaną utracone, także te przeznaczone bezpośrednio na modernizację i budowę infrastruktury kolejowej.

CUPT przyznaje, że w ramach działalności Centrum prowadzona jest pogłębiona analiza wszystkich wdrażanych projektów, której celem jest identyfikowanie rodzajów ryzyka oraz odpowiednio szybkie reagowanie na potencjalne opóźnienia w ich realizacji. Ma to pozwalać na
podejmowanie działań mających na celu maksymalizację wykorzystania dostępnych środków unijnych. – Przygotowywane analizy mają charakter wewnętrzny, według wypracowanej wewnętrznie metodyki. Analizy CUPT koncentrują się na maksymalizacji wydatkowania środków unijnych w danej perspektywie finansowej i nie wynika z nich możliwość utraty środków UE – wyjaśnia przedstawicielka Centrum.

Z danych CUPT wynika, że obecnie (stan na 19 lutego 2021 roku) poziom realizacji projektów PKP PLK jest następujący:

• Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiS) zostało zawartych 39 umów o dofinansowanie na kwotę 16 184 mln PLN środków UE, co oznacza wykorzystanie 88% dostępnej puli środków UE. Rozliczono i zatwierdzono przez CUPT kwotę 7 879 mln PLN (wykorzystanie 43% dostępnych środków UE);
• Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 zostało zawartych 9 umów o dofinansowanie na kwotę 1 678,5 mln PLN środków UE, co oznacza wykorzystanie 99,6% dostępnej puli środków. Rozliczono i zatwierdzono przez CUPT kwotę: 1 282 mln PLN (wykorzystanie 76,1% dostępnych środków UE);
• Instrumentu "Łącząc Europę" (CEF) zostało zawartych 24 Grant Agreement (umów o dotacje) o szacowanej wartości dofinansowania UE w PLN: 15 498 mln; z czego wypłacono na rzecz beneficjenta kwotę 8 605,5 mln PLN (ok. 55,5% dostępnych środków UE).