Co z klimatyzacją pojazdów podczas pandemii? Pesa opracowała rekomendacje

Epidemia koronawirusa spowodowała duży spadek liczby pasażerów i zaufania do zbiorowych środków komunikacji publicznej, w tym pojazdów szynowych. Dotychczas wprowadzone ograniczenia dotyczą liczby pasażerów i obowiązku zakrywania przez nich nosa oraz ust. Regulacje nie odnoszą się do użytkowania podsystemów klimatyzacji i nie ma podstaw prawnych do działań w tym zakresie. O to, jakie działania powinni podjąć przewoźnicy zapytaliśmy Pesę – krajowego producenta pojazdów szynowych. Firma z Bydgoszczy Pesa opracowała zestaw rekomendacji dotyczących używania ogrzewania, wentylacji oraz klimatyzacji, stosowanych w produkowanych przez firmę pojazdach szynowych.

Klimatyzacja filtruje powietrze, może powstrzymać aerozole

Jak podkreśla Pesa, systemy HVAC (skrót od ang.: heating, ventilation, air conditioning) odpowiadają w pojazdach szynowych za ogrzewanie, wentylację oraz klimatyzację i stanowią zintegrowany układ urządzeń. Pesa korzysta z dwóch dostawców HVAC – KONVEKTA i Webasto. Układ klimatyzacji jest jedynym źródłem przefiltrowanego (przez filtr w klasie G3 lub G4) świeżego powietrza – wyłączenie klimatyzacji może spowodować podniesienie się poziomu CO2. Niektóre układy klimatyzacji mogą pracować zasysając wyłącznie świeże powietrze i przewoźnicy powinni obecnie wykorzystać ten tryb pracy. Układ klimatyzacji, zasysając powietrze ze środka pojazdu, filtruje je, podnosząc jego jakość. Chociaż stosowane filtry klasy G3 lub G4 nie są w stanie zatrzymać wirusów jako takich, to mogą powstrzymywać cząsteczki aerozolu, czyli nośnika wirusa.

Działający klimatyzator powoduje wytrącanie się wilgoci z powietrza a tym samym, pośrednio, powoduje zmniejszanie się nośnika wirusowego pozostawiając go w wypływającym na zewnątrz kondensacie. Jeżeli układ HVAC działa w trybie ogrzewania to jego powierzchnie grzewcze osiągają temperaturę ok. 60°C – w przypadku ogrzewania wodnego oraz lokalnie i chwilowo dochodzącej do 400°C – w przypadku ogrzewania elektrycznego (na sztabie grzewczej). Ogrzanie powietrza powoduje unieszkodliwienie wirusów w znacznym stopniu, proporcjonalnie do wzrostu temperatury i czasu ekspozycji.

W związku z aktualną sytuacją Pesa proponuje następujące rozwiązania mogące ograniczać rozprzestrzenianie się koronawirusa w zakresie korzystania z systemów HVAC w pojazdach szynowych:

• Przed rozpoczęciem przewozu pasażerów należy wstępnie ogrzać lub schłodzić wnętrze pojazdu, celem ograniczenia trybu pracy zamkniętego obiegu powietrza, gdy występuje duża różnica pomiędzy temperaturami zadaną i zmierzoną tzw. delta.
• Częstszą niż zwykle wymianę filtrów.
• Jeżeli stosowane filtry są klasy G3 można wymienić filtry na klasę G4 (na czas pandemii). Jeżeli to możliwe dopuszcza się czasową zmianę filtrów na klasę ePM10 ≥ 50% z tym, że filtry muszą być kontrolowane pod względem zanieczyszczenia i zdecydowanie częściej wymieniane. Przy ich wymianie należy zachować ostrożność i stosować środki ochrony osobistej, aby chronić drogi oddechowe oraz oczy.
• Co najmniej cotygodniowe oczyszczanie systemu klimatyzacji (wnętrza klimatyzatorów i kanałów) za pomocą ozonatorów (o dużej wydajności), lamp UV, specjalistycznych środków chemicznych zgodnie z instrukcjami producentów tych środków.
• Codzienne (po zakończeniu i przed rozpoczęciem pracy przewozowej) załączanie urządzeń HVAC w trybie ogrzewania tak, aby przez kanały popłynęło powietrze o maksymalnie wysokiej temperaturze. W przypadku ogrzewania opartego na urządzeniach ogrzewających wodę należy przestawić agregat w tryb pracy dogrzewacza (maksymalna temperatura wody) a także zamknąć dopływ świeżego powietrza.
• Co najmniej 2-krotną (w ciągu doby) dezynfekcję wnętrza przedziałów pasażerów i maszynisty oraz możliwie intensywne ich przewietrzanie po przeprowadzonych zabiegach higieniczno-sanitarnych.

– Zalecenia dotyczące HVAC opieramy na podstawie naszej obecnej wiedzy i woli zapewnienia jak najwyższego poziomu bezpieczeństwa pasażerów i obsługi pojazdów, w tej nowej i pełnej niewiadomych dla nas wszystkich sytuacji epidemicznej SARS-Cov-2. Zastrzegamy przy tym, że mogą stracić swoją ważność w przypadku pojawienia się nowych rozporządzeń ze strony MZ i GIS – podkreśla Maciej Maciejewski, zastępca dyrektora sprzedaży rynku kolejowego Pesy.