Audyt Dostępności Dworca Kolejowego w Nasielsku

Modernizacja i budowa dworców kolejowych musi być zgodna z wymogami określonymi w przepisach europejskich (TSI PRM). Zachowanie standardów TSI PRM zwiększa dostępność obiektów, których konstrukcja powinna uwzględniać potrzeby osób z niepełnosprawnością. Działania UTK w ramach poprawy dostępności skupiają się między innymi na analizowaniu dostępności obiektów infrastruktury oraz wydawania zaleceń, które będą podstawą do określenia standardów projektowych i wykonawczych. Dworce kolejowe są bowiem centralnym elementem nowoczesnych węzłów przesiadkowych. Spełniają wiele nowych funkcji, integrują aglomeracyjny i dalekobieżny transport szynowy z układem komunikacji lokalnej. – Od wielu lat stoimy na straży praw osób z niepełnosprawnościami. Mamy do wypełnienia ważne zadanie. Współpracujemy z podmiotami i organizacjami pozarządowymi wskazując rozwiązania i wyznaczając kierunki zmian, które pozwalają dostosować przestrzeń publiczną w taki sposób, by była dostępna dla wszystkich. Monitorujmy powstające nowe obiekty dworcowe pod kątem dostępności. Sprawdzamy w jaki sposób realizowane są wytyczne w tym zakresie. Kontrolujemy zarówno dostępność do infrastruktury stacyjnej dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi, jak i tą związaną z obsługą kasową osób niedowidzących i niedosłyszących – podkreśla Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego. – Aktywnie włączyliśmy się w działania w ramach rządowego programu „Dostępność Plus”, jesteśmy jednym z pierwszych jego sygnatariuszy – dodaje.

UTK wspólnie z Centrum Projektowania Uniwersalnego przygotował „Audyt Dostępności Dworca Kolejowego w Nasielsku”. Opracowanie zrealizował zespół ekspertów pod kierunkiem profesorów Politechniki Gdańskiej – dr. hab. inż. arch. Marka Wysockiego i dr. hab. inż. arch. Daniela Załuskiego. 

Ocenie poddano innowacyjny dworzec systemowy. Eksperci przyjrzeli się nie tylko nowoczesnemu budynkowi, ale przeanalizowali dostępność całego węzła komunikacyjnego, jakim jest nowy dworzec. O ile konstrukcja obiektu nie budzi większych zastrzeżeń, to inaczej jest w przypadku dostępności do peronów czy korelacji rozkładów jazdy pociągów z komunikacją lokalną. Są to często sytuacje, które łatwo można rozwiązać małym nakładem środków. Analiza kursów komunikacji zbiorowej pokazuje, że pasażerowie podróżujący w godzinach wieczornych są zmuszeni do oczekiwania powyżej 30 min., z czego w przypadku 6 połączeń czas ten wydłuża się o ponad godzinę. Rozwiązanie tego problemu wymaga jedynie dostosowania rozkładu jazdy autobusów lokalnych do przyjazdu i odjazdu pociągów z dworca w Nasielsku.

Z opracowania płyną liczne wnioski, wskazówki i rekomendacje dotyczące stosowania rozwiązań uwzględniających potrzeby wszystkich pasażerów, tak by projekty i koncepcje nowych węzłów przesiadkowych tworzone były bez barier. Autorzy audytu zalecają m.in. aby projektować perony i pojazdy szynowe w taki sposób by wsiadanie i wysiadanie z pociągu osób z ograniczoną sprawnością odbywało się w sposób samodzielny, bez konieczności użytkowania urządzeń wspomagających. Radzą, by montowane podnośniki platform nie były rozkładane ręcznie, co wymaga pomocy osób trzecich przy korzystaniu z nich przez osoby poruszające się na wózkach. Wskazują na to, by tablice zmiennej treści były dostosowane do potrzeb osób niedowidzących i wyposażone dodatkowo w system informacji głosowej. Rekomendują także, aby miejsca do odpoczynku zapewniały pasażerom dostęp do ławek z podłokietnikami ułatwiającymi siadanie i wstawanie.

Przygotowanie audytu dostępności nowo budowanych lub modernizowanych dworców było zaleceniem działającej przy Prezesie UTK Rady Ekspertów do spraw osób o ograniczonej możliwości poruszania się. Jej członkowie doskonale znają problemy osób z niepełnosprawnością. Rada ma na celu poprawę dostępności transportu kolejowego. W 2018 r. Urząd Transportu Kolejowego dołączył do grona sygnatariuszy „Partnerstwa na rzecz dostępności” w ramach rządowego programu „Dostępność Plus”.