Rozbicie dzielnicowe polskiej kolei

Jak już informowaliśmy, w ubiegłym roku wszyscy działający w Polsce przewoźnicy pasażerscy przewieźli łącznie 335,9 mln osób, czyli o 25,6 mln (8,3%) więcej niż w roku 2018. – Trend wzrostu liczby pasażerów utrzymywał się od 2015 r., dzięki czemu w 2019 r. liczba pasażerów była większa o 66,8 mln niż 5 lat wcześniej – podkreślono w raporcie UTK.

Przewozy rosną szybciej od pracy eksploatacyjnej

O 4,8% wzrosła natomiast łączna praca przewozowa, która wyniosła 22,1 mld pasażerokilometrów (o ponad 1 mld paskm większa niż w 2018 r.). Tempo wzrostu było wyższe, niż w 2018 r. (wtedy wartość pracy przewozowej była o 3,6% wyższa, niż w 2017 r.). – Wyższa dynamika wzrostu pracy przewozowej w 2019 r. związana jest głównie ze zwiększającą się rolą kolei jako integralnej części komunikacji miejskiej w wielu obszarach aglomeracji – oceniają eksperci Urzędu.

UTK informuje, że wartość pracy eksploatacyjnej osiągnęła w 2019 r. 170,1 mln pociągokilometrów i była wyższa o 4,6 mln pockm od wartości z 2018 r. Liczba pasażerów kolei rośnie zatem szybciej zarówno od pracy eksploatacyjnej, jak i przewozowej. – Należy przy tym zaznaczyć, że pracę eksploatacyjną generują zarówno pociągi rozkładowe, jak i pojazdy kursujące luzem – przypomina UTK. Wielkość tego parametru nie zależy więc od długości składu.

Regiony: Czempioni i słabeusze

Najwyższy udział w liczbie odprawionych pasażerów miało województwo mazowieckie. W ubiegłym roku rozpoczęło w nim podróż 104,9 mln pasażerów kolei (31,2% wszystkich). Drugie miejsce (61 mln, 18,2%) zajęło województwo pomorskie, które jednak – niezmiennie od wielu lat – zdecydowanie wyprzedza Mazowsze pod względem przeciętnej liczby przejazdów koleją na mieszkańca (26,1 wobec 19,4). W statystykach widać utrzymujące się ogromne dysproporcje między regionami, których mieszkańcy korzystają z kolei najchętniej (należy do nich jeszcze Dolny Śląsk, Wielkopolska i województwo śląskie), a tymi, w których oferta kolei jest najmniej popularna (zwłaszcza Podkarpacie, Lubelszczyzna oraz województwa: świętokrzyskie i podlaskie – w żadnym z nich przeciętna roczna liczba podróży na mieszkańca nie przekracza 2,5, a w Lubelskiem wykazuje w dodatku tendencję spadkową).

Znacznie poniżej średniej są również wyniki dla województw: warmińsko-mazurskiego (3,5 podróży na mieszkańca), lubuskiego (3,6) i kujawsko-pomorskiego (4,3). – W tych regionach kluczowym jest wypracowanie rozwiązań, które zapewniłyby w zakresie przynajmniej części podróży możliwości skorzystania z rozwiązań transportu zbiorowego dzięki modelowi współpracy kolei z przewoźnikami autobusowymi i komunikacją miejską. Województwa charakteryzują się atrakcyjnymi walorami turystycznymi, które powinny być wzięte pod uwagę przy tworzeniu ofert – sugeruje UTK. Jak dodano w raporcie, zmodernizowana dzięki wsparciu środków z Unii Europejskiej infrastruktura tworzy korzystne warunki dla takich działań.

Zamknięcia czasowo zniechęcają pasażerów

– W ciągu ostatnich lat największe zmiany w tym zakresie miały miejsce w wypadku województw: dolnośląskiego, łódzkiego oraz pomorskiego. Natomiast w porównaniu do 2018 r. największy wzrost średniej liczby przejazdów miał miejsce w województwie dolnośląskim (o blisko 1,9 przejazdu na osobę) – czytamy w raporcie. Dla całej Polski „wskaźnik wykorzystania kolei” w 2019 r. wyniósł 8,7 przejazdów na mieszkańca (o 0,6 przejazdu więcej, niż w poprzednim, i o ponad 1 przejazd więcej, niż w 2016 r.).

Oprócz Mazowsza, na którym liczba pasażerów wzrosła o blisko 7 mln, największy wzrost liczby pasażerów miał miejsce w województwach: dolnośląskim (o 5,4 mln) i pomorskim (o 4,3 mln). – Tylko w wypadku trzech regionów liczba odprawionych pasażerów była niższa niż w 2018 r. – zauważają twórcy raportu. Chodzi o województwa: małopolskie (spadek o 400 tys.), świętokrzyskie (o 270 tys.) oraz opolskie, w którym kolej przewiozła o 100 tysięcy osób mniej, niż w 2018 r. Według UTK fakt ten należy tłumaczyć przede wszystkim utrudnieniami w ruchu pociągów, spowodowanych modernizacjami i remontami torów.