Klub Platformy Obywatelskiej przygotował projekt zmian w prawie zamówień publicznych. Posłowie chcą odejścia od kryterium najniższej ceny na rzecz lepszej jakości wykonywania zamówień. Projekt przewiduje również wprowadzenie waloryzacji wartości kontraktu.
– Prawo zamówień publicznych od dawna było krytykowane jako niedoskonałe i w związku z tym przygotowaliśmy zmiany, które mają tę sytuację naprawić. Zmiany odpowiadają na liczne postulaty przedsiębiorców, samorządowców, ale i związków zawodowych. Każde kłopoty z firmami, które funkcjonowały w przestrzeni zamówienia publicznego, także odbijały się na tle pracowniczym – mówi poseł Rafał Grupiński. Dodał, że proponowane zmiany stanowią odpowiedź na niedawny wspólny apel wystosowany do rządy przez przedsiębiorców i związki zawodowe.
Koniec z dominacją najniższej ceny
Poseł Maria Janyska przyznała, że obecnie największym problemem, z którym borykają się zamawiający i wykonawcy jest nadużywanie kryterium cenowego. Z tym łączą się problemy z definiowaniem wartości zamówienia, uzyskiwaniem właściwej jakości zamówienia publicznego, konkurencyjnością oraz dostępem do zamówień.
– Uznaliśmy, że celem naszej nowelizacji jest przede wszystkim ograniczenie nadużywania kryterium najniższej ceny w większości przypadków stosowanego przez zamawiających jako jedynego – powiedział Janyska. Wśród zaproponowanych narzędzi znajduje się wprowadzenie systemowego rozwiązania w zakresie tworzenia, upowszechniania i modyfikacji tzw. katalogu dobrych praktyk. Są to wzorcowe dokumenty, które mają być udostępnione wykonawcom przez zamawiających w celu doprowadzenia do wyboru najkorzystniejszej oferty.
– Kolejne narzędzia, które mają być stosowane do określania wartości zamówień publicznych to koszty pracy. Proponujemy, aby były one wprowadzone jako możliwe do wzięcia pod uwagę przez zamawiającego jako dodatkowa klauzula społeczna. W przypadku zamówień istotnych z punktu widzenia społecznego dla danego zamawiającego będzie on mógł wymagać od wykonawcy, aby osoby realizujące zamówienie były zatrudnione na umowę o pracę. Powinno to doprowadzić do ograniczania zjawiska rażąco niskiej ceny – mówiła posłanka.
Możliwa waloryzacja wartości zamówienia
Autorzy projektu zmian uważają, że wartość zamówienia publicznego powinna być waloryzowana w określonych przypadkach. Przy realizacji zamówień powyżej 12 miesięcy w umowie należy zapisywać klauzulę waloryzacyjną w trzech przypadkach: zmiany stawki podatku od towarów i usług, zmiany stawek z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz w przypadku zmiany wartości minimalnego wynagrodzenia za pracę. – Jesteśmy przekonani, że kryteria i zestaw zasad, który przygotowaliśmy będą eliminowały stosowanie kryterium najniższej ceny i nie będzie ona straszakiem w zamówieniach publicznych – oznajmiła Maria Janyska.
Cena to nie wszystko
– Proponowane rzez klub PO zmiany to największa reforma Pzp w ostatnich latach. Zawiera ponad 20 różnych zmian, ale ich jądrem jest ograniczanie stosowania kryterium najniższej ceny jako głównego i często jedynego kryterium wyboru oferentów – mówił Adam Szejnfeld.
Kolejną zmianą jest wprowadzenie dla zamawiających obowiązku stosowania innych kryteriów wyboru wykonawców niż cena. Natomiast jeżeli to kryterium zostanie uznane przez zamawiającego jako najbardziej efektywne dla interesu publicznego, będzie on musiał to wykazać w protokole przetargowym.
– Zmuszamy do aktywności zamawiającego, który do tej pory często szedł na łatwiznę i stosował kryterium najniższej ceny. Zwracamy się z także z tymi obowiązkami do oferentów. Jeżeli oferta będzie zawierała cenę rażąco niską i zostanie uznana za taką przez zamawiającego, to będzie mógł dochodzić, dlaczego jest zaprezentowana taka cena i czy jest ona realna. Po drugie, przenosimy obowiązek dowodu na tego, który tę cenę oferuje. Chcemy, by jakość, a nie cena decydowały o wyborze najlepszej oferty – powiedział Szejnfeld.