Prezes Urzędu TransportuKolejowego Krzysztof Dyl będzie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego IRG-Rail w 2015 r., a przewodniczącego w 2016 r. Jak wpłynie to na pracę urzędu?
IRG-Rail (Independent Regulators’ Group–Rail – Grupa Niezależnych Regulatorów Rynku Kolejowego) zrzesza regulatorów z 25 krajów europejskich. Jak tłumaczy rzeczniczka Urzędu Transportu Kolejowego Katarzyna Kucharek, IRG-Rail stanowi uzupełnienie sformalizowanej współpracy, prowadzonej przez krajowe organy regulacyjne na poziomie grup roboczych Komisji Europejskiej. – Celem działania tego stowarzyszenia jest zacieśnianie współpracy pomiędzy krajowymi regulatorami rynku kolejowego oraz zapewnienie forum wymiany informacji i doświadczeń – mówi Kucharek.
Prace te realizowane są w ramach grup roboczych, które stanowią platformę do otwartego dialogu zainteresowanych stron, jak również we współdziałaniu z grupami roboczymi funkcjonującymi w strukturach Komisji Europejskiej, w obszarach kolejowych, dotyczących w szczególności: tworzenia wspólnego rynku kolejowego w Europie, spójnego podejścia do wspólnotowych ram regulacyjnych, wypracowywania dobrych praktyk regulacyjnych i zasad zrównoważonej konkurencji, promowania interesów pasażerów, oraz transparentności funkcjonowania.
– Współpraca międzynarodowa w sektorze kolejowym coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. Jesteśmy jeszcze w pierwszej fazie instytucjonalizacji współpracy kolejowej w zmienionej politycznie i gospodarczo Europie. Tworzone są różnorodne fora konsultacyjne i zrzeszenia zarówno przewoźników, jak i zarządców infrastruktury – mówi rzeczniczka.
Współpraca państwowych organów regulacyjnych i sektora kolejowego została przecież podjęta niespełna 4 lata temu, choć bardzo dynamicznie. Wynikało to także z obowiązku konsultacji i wymiany doświadczeń między regulatorami ,wprowadzonych dyrektywami pierwszego pakietu kolejowego. – Regulatorzy sami dostrzegali konieczność współpracy dla skoordynowanej, spójnej realizacji zobowiązań nałożonych prawem UE. Jednolity rynek kolejowy nie mógłby funkcjonować w mocno zdywersyfikowanym prawnie środowisku – zauważa przedstawicielka UTK.
Stąd też propozycja powołania forum współpracy organów regulacyjnych została bardzo dobrze przyjęta zarówno przez Komisję Europejską, jak i inne stowarzyszenia w sektorze kolejowym. Porozumienie o powołaniu IRG-Rail podpisano w Hadze w 2011 r. Wzorowano się na strukturach działających w telekomunikacji, gdzie stowarzyszenie organów regulacyjnych powołano już w 1997 r.
Zadania IRG-Rail to promocja spójnego podejścia do regulacji sektora kolejowego na poziomach ogólnoeuropejskim i państw członkowskich, rozwijanie i benchmarking praktyk regulacyjnych dla rynków przewozów pasażerskich i towarowych oraz rozwój wewnętrznego europejskiego rynku przewozów kolejowych przez wspieranie konkurencji i transparentności w sektorze oraz interesów pasażerów i przedsiębiorców. – Działania IRG-Rail nie ograniczają się jedynie do organizowania forum wymiany informacji. Od momentu utworzenia IRG-Rail aktywnie angażuje się w unijny proces legislacyjny przez bliską współpracę z Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim. Tematyka spotkań grup roboczych IRG-Rail jest ściśle związana z aktualnymi inicjatywami legislacyjnymi Komisji Europejskiej – zapewnia Kucharek.
Spektrum problemów podejmowanych przez IRG-Rail jest bardzo zróżnicowane. Od kwestii dostępu do infrastruktury kolejowej, infrastruktury usługowej, kalkulacji stawek, monitorowania kolejowych korytarzy towarowych do procedur przetargowych przy umowach o świadczenie usług publicznych. Regularne spotkania cechujących się dużą autonomią grup roboczych i zwoływane dwa razy w roku posiedzenia plenarne stowarzyszenia pozwalają na rozwinięcie bardzo intensywnej współpracy i budowę wzajemnego zaufania.
Zgodnie ze statutem stowarzyszenia prezes UTK będzie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego IRG-Rail w 2015 r., a przewodniczącego w 2016 r. Wyboru dokonano jednogłośnie na plenarnym spotkaniu IRG-Rail w Luksemburgu w listopadzie.
Czy międzynarodowe stanowisko wpłynie na pracę prezesa w UTK? – Przyzwyczajamy się w Polsce do tego, że łączenie obowiązków krajowych z reprezentacją w organizacjach międzynarodowych jest korzystne i daje efekt synergii. Obowiązki w IRG–Rail pozwolą na przykład programować pracę UTK z większym wyprzedzeniem czy lepiej wykorzystać nasze doświadczenia w implementacji prawa unijnego – mówi rzeczniczka UTK.
Jak dodaje, urząd może też mieć więcej atutów podczas negocjacji z podmiotami jeszcze nieobecnymi na polskim rynku, podczas konstrukcji jednolitego rynku europejskiego, projektowania szlaków tranzytowych itp. – Zapewne pracownicy UTK otrzymają też nowe impulsy poszarzające obszar działania w zakresie regulacji – przewiduje.
Wśród konkretnych wyzwań dla IRG-Rail w najbliższych latach Krzysztof Dyl wskazuje sprawne wdrażanie czwartego pakietu kolejowego oraz przygotowanie zespołu działań dla poprawy oferty i konkurencyjności kolei wobec transportu drogowego. Według niego, należy kontynuować dobrą współpracę z Komisją Europejską, promować potrzebę kontynuacji rekonstrukcji kolei w Polsce itp. Szacuje się, że wybór do władz IRG–Rail, przy wsparciu pracowników UTK na dotychczasowym poziomie zwiększy obciążenie czasowe prezesa UTK o kilkadziesiąt godzin rocznie.