Engelhardt: Pozytywna ocena usamorządowienia

Jak Ministerstwo Infrastruktury ocenia usamorządowienie PKP Przewozy Regionalne po niemal roku od jego przeprowadzenia oraz w świetle bieżących wydarzeń związanych z połączeniami interREGIO i wzajemnym zadłużaniem spółek kolejowych?

Prof. Juliusz Engelhardt, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury: Usamorządowienie przewozów regionalnych, które nastąpiło w dniu 22 grudnia 2008 r. jest wynikiem zapisów „Strategii dla transportu kolejowego do roku 2013” oraz przyjętej przez Sejm RP, w dniu 25 kwietnia 2008 r., ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”. Nawet malkontenci muszą przyznać, że usamorządowienie to największą reforma polskiej kolei od 2001 r., gdy dawne przedsiębiorstwo PKP skomercjalizowano, wyodrębniając z niego poszczególne spółki. Sądzę, że nawet problemy, takie jak uruchamianie przez Przewozy Regionalne połączeń typu interREGIO czy zadłużanie się spółek kolejowych, nie powinny wpływać na pozytywną ocenę usamorządowienia. O tym, że są to sprawy do rozwiązania świadczy również zawarta w ostatnich dniach listopada br. ugoda pomiędzy PKP Intercity a Przewozami Regionalnymi dotycząca polubownego zakończenia toczących się sporów sądowych oraz zasad rozliczeń wzajemnych zobowiązań handlowych. Konsekwentna realizacja działań związanych z procesem usamorządowienia w efekcie powinna umożliwić spółce Przewozy Regionalne funkcjonowanie i dalszy rozwój.

W lecie tego roku, po wysłaniu przez pana wiceministra listu do marszałków w sprawie konkurencji pomiędzy PKP Intercity a PKP PR, pojawiły się głosy, że minister staje w obronie PKP Intercity. Jak Ministerstwo Infrastruktury może odpowiedzieć na te zarzuty?

W liście jednoznacznie podkreśliłem, że resort infrastruktury nie jest przeciwny konkurencji w transporcie kolejowym. Proszę zwrócić uwagę, że ograniczyłem się w nim do stwierdzeń iż sytuacja, w której pieniądze za sprzedaż biletów spółki PKP Intercity w kasach PKP Przewozy Regionalne, a należne przewoźnikowi z Grupy PKP mogą być wykorzystywane na dofinansowywanie uruchamianych połączeń typu interREGIO „budzi moje zaniepokojenie”. W innym miejscu stwierdziłem, że „zachodzi obawa”, że dotacje otrzymywane na przewozy regionalne od samorządów województw są przeznaczane na finansowanie deficytu pociągów typu interREGIO. Pragnę podkreślić raz jeszcze, że konkurencja na rynku kolejowym jest pożądana pod warunkiem prowadzenia jej na zdrowych, uczciwych zasadach. Warunki prowadzenia konkurencji powinny być przejrzyste, odnosi się to szczególnie do działalności przewozowej, której nie można finansować z pieniędzy konkurenta.

Co jest przyczyną obecnej, patowej sytuacji pomiędzy oboma przewoźnikami?

Na wzajemne relacje pomiędzy PKP Intercity SA a Przewozami Regionalnymi wpływa fakt, że spółka samorządowa nie reguluje względem PKP Intercity SA należności z tytułu sprzedaży we własnych kasach biletów na pociągi PKP Intercity SA. Pomimo przejęcia przez PKP Intercity SA obsługi przewozów międzywojewódzkich, Przewozy Regionalne w roku bieżącym podjęły wykonywanie tego rodzaju przewozów czyli zaczęły konkurować w tym samym segmencie rynku.

Jakie Ministerstwo Infrastruktury podejmuje kroki lub zamierza podjąć, aby zakończyć obecną sytuację, w której jeden przewoźnik decyzją sądu zablokował konto drugiego?

Konflikty do jakich dochodzi pomiędzy spółkami Grupy PKP a spółką Przewozy Regionalne dotyczą wzajemnych zobowiązań i należności podmiotów, które kooperują ze sobą. W tym zakresie właściwymi do dochodzenia wzajemnych roszczeń są Zarządy Spółek. Minister Infrastruktury podejmuje się roli mediatora pomiędzy spółką Przewozy Regionalne, a spółkami Grupy PKP. Prowadzone są rozmowy z przedstawicielami samorządów województw, władzami spółek Grupy PKP i Przewozy Regionalne, których celem jest rozwiązanie zaistniałych problemów. Deklarowana przez wszystkie strony rozmów wola współpracy daje podstawy do rozwiązania problemów jakie obecnie występują w spółce Przewozy Regionalne.

Ostatnio Ministerstwo Infrastruktury nakazało uregulowanie należności PKP PR względem innych spółek kolejowych, ale wchodzących w skład Grupy PKP (na podstawie ugody restrukturyzacyjnej). Czy zdaniem Ministerstwa Infrastruktury spółka będzie w stanie uregulować te należności?

Ministerstwo Infrastruktury nie rozważa wypowiedzenia ugody restrukturyzacyjnej z tego względu, że nie jest jej stroną. Wypowiedzenia mogą dokonać jedynie wierzyciele spółki PKP PR, którzy zawarli ze Spółką ww. ugodę. 30 listopada br. Minister Infrastruktury podpisał postanowienie o wszczęciu postępowania w sprawie warunków wykonania ugody restrukturyzacyjnej zawartej 29 marca 2004 r. pomiędzy spółką PKP Przewozy Regionalne a jej wierzycielami. Na podstawie tego postanowienia będą skierowane do wszystkich wierzycieli spółki PR pisma o udzielenie informacji, co do wykonania warunków ugody. Dopiero po zakończeniu tego postępowania Minister Infrastruktury podejmie decyzję w sprawie ugody.

Czy istnieje możliwość udzielenia pomocy publicznej Przewozom Regionalnym?

Kwestie udzielania pomocy publicznej regulują artykuły 86, 87 i 88 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE) oraz przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404, z późn. zm.). Informowałem już na posiedzeniu Sejmowej Komisji Infrastruktury, że rząd nie ma planów ponownego oddłużenia Przewozów Regionalnych. Przypomnę, że w latach 2008 – 2009 spółka otrzymała z budżetu państwa dotację w wysokości 2,16 mld zł, stanowiącą rekompensatę strat poniesionych w związku z wykonywaniem przez nią przewozów pasażerskich w ramach obowiązku świadczenia usług publicznych w okresie od 1 października 2001 r. do 30 kwietnia 2004 r., tj. w okresie gdy za finansowanie tego rodzaju przewozów odpowiadało państwo.

[Pytania zadane przed zawarciem ugody pomiędzy PKP Intercity a Przewozami Regionalnymi]