Pomimo proponowanych zmian, brak jest odrębnych przepisów regulujących kompleksowo czas pracy maszynistów, tak, jak to przykładowo ma miejsce w przypadku kierowców w transporcie drogowym. Czas pracy maszynistów aktualnie regulowany jest przepisami kodeksu pracy. Zagadnienia z tym związane będą tematem specjalistycznego seminarium organizowanego przez TOR Konferencje oraz Kancelarię Prawną Krajewska Walter Adwokaci i Radcy Prawni sp.p.
Z uwagi na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa w transporcie kolejowym, stworzenie odrębnej regulacji wydaje się zasadne. Z kolei dostosowanie obowiązujących norm prawa pracy o charakterze ogólnym do specyfiki pracy maszynisty powoduje zrozumiałe trudności, a w niektórych przypadkach jest wręcz niemożliwe. Konieczne wydaje się także eliminowanie pojawiających się sytuacji, mających wpływ na bezpieczeństwo w ruchu kolejowym, gdy w związku z podwójnym zatrudnianiem w rzeczywistości maszyniści mogą prowadzić pojazd dłużej, niż obowiązujące normy czasu pracy i bez zachowania odpoczynku dobowego i tygodniowego.
Zatrudnienie u dwóch i więcej podmiotów
Przepisy kodeksu pracy nie zabraniają pozostawania w dwóch i więcej stosunkach pracy z różnymi pracodawcami. Ustanowione w przepisach kodeksu pracy dopuszczalne limity godzin pracy nie podlegają sumowaniu w przypadku, gdy pracownik jest zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy. Łączny czas pracy u różnych pracodawców może więc być dłuższy niż to dopuszczają przepisy w przypadku jednego stosunku pracy. Podobnie również okresy odpoczynku: dobowego i tygodniowego uwzględniane są odrębnie względem każdego stosunku pracy. W praktyce może to prowadzić do sytuacji, że pracując dla kilku podmiotów pracownik (maszynista) nie ma w rzeczywistości zapewnionego należytego odpoczynku dobowego i tygodniowego.
Praca w godzinach nadliczbowych i prawo do odpoczynku maszynisty a kilka etatów
Fragmentaryczną regulację, dotyczącą faktu świadczenia pracy przez maszynistów dla dwóch i więcej podmiotów, zawierają przepisy ustawy z dnia 23 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz.U.2013.1594 j.t. ze zm.). Zgodnie z art. 22ca tej ustawy, maszyniści zobowiązani są do składania przewoźnikom kolejowym, na rzecz których świadczą pracę lub usługi, pisemnych oświadczeń o fakcie świadczenia pracy lub usług na rzecz więcej niż jednego przewoźnika kolejowego i przeciętnej tygodniowej liczby godzin pracy w charakterze maszynisty albo oświadczeń o niewykonywaniu czynności maszynisty na rzecz innego przewoźnika kolejowego. Niezłożenie oświadczenia jest wykroczeniem, zagrożonym karą grzywny (art. 65 ust. 1a ustawy o transporcie kolejowym). Oświadczenie o wykonywaniu pracy lub usług na rzecz więcej niż jednego przewoźnika kolejowego, przewoźnik kolejowy przekazuje Prezesowi UTK.
Jednocześnie jednak przepisy nie wprowadzają żadnych ograniczeń w łącznym czasie pracy maszynistów, zatrudnionych u więcej niż jednego pracodawcy. O ile sama zasada składania oświadczeń stanowi regulację podobną do tej, o jakiej mowa w ustawie o czasie pracy kierowców (ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r.; Dz.U.2012.1155.j.t., dotycząca czasu pracy kierowców, wykonujących przewóz drogowy), to brak jest regulacji, wzorem ustawy o czasie pracy kierowców, która wprowadzałaby limit czasu prowadzenia pojazdu i zasadę zliczania łącznego czasu prowadzenia pojazdu oraz dziennego i tygodniowego okresu odpoczynku bez względu na liczbę podmiotów, dla których są wykonywane przewozy (art. 31d. ust. 1 ustawy o czasie pracy kierowców).
Powyższy mechanizm monitorowania czasu pracy maszynistów może jednak służyć poprawie bezpieczeństwa ruchu kolejowego.
Świadczenie pracy u więcej niż jednego podmiotu w wymiarze, który łącznie przewyższa normy czasu pracy, ustanowione dla stosunku pracy, może wpływać na kondycję psychofizyczną maszynisty, co z kolei może prowadzić do uzasadnionego podejrzenia utraty zdolności fizycznej lub psychicznej do kierowania pojazdem kolejowym lub pociągiem (art. 22b ust. 7b pkt. 4 ustawy o transporcie kolejowym). W takiej sytuacji przewoźnicy kolejowi będą musieli skierować maszynistę na badania lekarskie i psychologiczne w celu zachowania ważności świadectwa maszynisty; dalszą konsekwencją jest niedopuszczenie do pracy na stanowisku maszynisty osoby bez aktualnego orzeczenia lekarskiego potwierdzającego spełnienie wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych, niezbędnych do zachowania ważności świadectwa maszynisty (art. 22b ust. 7 i 7e oraz ust. 7f pkt. 1 ustawy o transporcie kolejowym).
Jakie przepisy prawa regulują czas pracy maszynistów? Od jakiego momentu faktycznie rozpoczynają oni pracę i jak liczyć ich czas pracy? Jak w zgodzie z przepisami zapewnić im odpoczynek dobowy i tygodniowy? Czy maszynista w praktyce może świadczyć pracę na rzecz dwóch i więcej podmiotów? Podczas seminarium "Czas pracy maszynistów" odpowiemy na powyższe i inne pytania. Pomimo proponowanych zmian, brak jest aktualnie odrębnych przepisów, regulujących kompleksowo czas pracy maszynistów, tak, jak to przykładowo ma miejsce w przypadku kierowców w transporcie drogowym. Z uwagi na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa w transporcie kolejowym, stworzenie odrębnej regulacji wydaje się jak najbardziej zasadne. Z kolei dostosowanie obowiązujących norm prawa pracy o charakterze ogólnym do specyfiki pracy maszynisty powoduje zrozumiałe trudności, a w niektórych przypadkach jest wręcz niemożliwe. Prowadzącą seminarium jest dr Justyna Stencel - Walter, ekspert i wieloletni praktyk prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.
Więcej informacji, szczegółowy program i możliwość rejestracji - tutaj.
Zapisz się do newslettera:
