Blackout w Hiszpanii. Sieć kolejowa sparaliżowana

Dziś na Półwyspie Iberyjskim z uwagi na stosunkowo rzadkie zjawisko atmosferyczne, polegające na skrajnych różnicach temperatur w krótkim czasie i powodującego wahania napięcia na liniach przesyłowych, doszło do ogromnej awarii całego systemu elektroenergetycznego. Nałożył się na to pożar na linii przesyłowej pomiędzy Hiszpanią a Francją. Początek problemów miał miejsce w okolicach 12:30 czasu lokalnego. Dotknęły one nie tylko całą kontynentalną część Hiszpanii, ale także Portugalię, Andorę oraz południową część francji. Choć podjęto już próby przywracania zasilania w północnej i południowej części kraju, wiele wskazuje na to, że utrudnienia w codziennym funkcjonowaniu nawet kilkudziesięciu milionów mieszkańców będą mogły potrwać dłużej – nawet tydzień.

O ile w przypadku Portugalii deklaruje się przywrócenie zasilania w ciągu kilku godzin, tak w Hiszpanii należy się liczyć z ograniczeniami w dostawach prądu przez kolejnych kilka dni. W zaistniałej sytuacji hiszpańska administracja rządowa, mając na względzie bezpieczeństwo reaktorów jądrowych, podjęła decyzję o czasowym wyłączeniu z użytkowania aż pięciu elektrowni nuklearnych. Warto dodać, że w portugalskie służby odpowiedzialne za cyberbezpieczeństwo poinformowały, że awaria nie była związana z cyberatakiem, rozwiewając tym samym pojawiające się w przestrzeni publicznej spekulacje. Cyberatak jako możliwą przyczynę awarii zasugerował m.in. prezydent wspólnoty autonomicznej Andaluzja.

Awaria silnie uderzyła również w szeroko pojętą infrastrukturę krytyczną. Nie działają choćby bankomaty (a w przypadku niektórych banków również aplikacje mobilne), czy sygnalizacja świetlna na ulicach miast. Choć w portach lotniczych udało się uruchomić stosunkowo szybko awaryjne zasilanie (podobnie jak w szpitalach), pasażerowie podróżujący do i z Hiszpanii muszą się liczyć z opóźnieniami samolotów, które w niektórych przypadkach sięgną z pewnością wielu godzin. Wiele osób zostało także uwięzionych w windach. Doszło ponadto do wstrzymania wszystkich (!) pociągów hiszpańskich kolei państwowych Renfe, które poinformowały o tym przed godziną 14:00 czasu lokalnego.

Szczególnie dotkliwie konsekwencje awarii odczuli pasażerowie pociągów kolei dużych prędkości, którzy zostali w nich uwięzieni w znacznym oddaleniu od jakichkolwiek ośrodków miejskich. Brak zasilania spowodował także awarię urządzeń klimatyzacyjnych, w efekcie czego konieczne było awaryjne otwieranie drzwi do członów pociągów, a część pasażerów postanowiła wysiąść i udać się w dalszą drogę pieszo. W największych miastach nie działają również systemy metra. W przypadku Barcelony doszło do zatrzymania niemal w tym samym czasie aż 24 pociągów. O ile w większości przypadków ewakuacja pasażerów przebiegała sprawnie, zdarzały się też sytuacje, w których trwała ona dłużej.

Z powodu zaistniałej sytuacji mieszkańcy Hiszpanii oprócz wszystkich pozostałych utrudnień zmagają się dodatkowo z paraliżem komunikacyjnym na drogach. Z uwagi na przywołane wcześniej masowe awarie sygnalizacji świetlnej w miastach, skutkujące ogromnym wzrostem ryzyka kolizji, władze publiczne odradzają korzystanie z samochodów. Trudno jednak sobie wyobrazić całkowite wstrzymanie jakiegokolwiek ruchu samochodowego, dlatego na wielu skrzyżowaniach ruchem kierują policjanci, a rząd rozważa wykorzystanie sił zbrojnych w celu opanowania sytuacji. Warto dodać, że Repsol, hiszpański koncern paliwowy, wstrzymał produkcję w jednej z rafinerii ropy naftowej. Grzegorz Onichimowski, prezes zarządu Polskich Sieci Elektroenergetycznych, poinformował natomiast, że awaria na Półwyspie Iberyjskim nie stanowi zagrożenia dla stabilności dostaw energii elektrycznej w Polsce.