Partnerzy serwisu:
Prawo i polityka

Podatek od nieruchomości kolejowych – korzystna linia orzecznicza

Dalej Wstecz
Partner działu

Hanton

Data publikacji:
10-02-2020
Tagi geolokalizacji:

Podziel się ze znajomymi:

PRAWO I POLITYKA
Podatek od nieruchomości kolejowych – korzystna linia orzecznicza
fot. pixabay.com
W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowała się linia orzecznicza dotycząca możliwości korzystania ze zwolnienia podatkowego dla gruntów składających się na bocznicę kolejową, o którym mowa w art. 7 ust. 1 lit. a-c ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170) („Ustawa”) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. W skali kraju, Wojewódzkie Sądy Administracyjne rozstrzygnęły już ponad 30 spraw na korzyść podmiotów kolejowych. Szczególnie interesujące są wyroki WSA w Białymstoku w wyroku z 6 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Bk 222/18 oraz WSA w Lublinie w wyroku z 8 października 2018 r., sygn. akt I SA/Lu 220/19.

Są to kolejne wyroki, w których sądy podzielają poglądy stanowiące, że, co do zasady: (i) możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego przez użytkownika bocznicy kolejowej istnieje również w przypadku bocznicy posiadającej status infrastruktury prywatnej; (ii) zwolnieniu od podatku od nieruchomości podlegają grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej, która jest udostępniana przewoźnikom kolejowym, przy czym do uznania, że infrastruktura jest udostępniana przewoźnikom kolejowym na gruncie Ustawy wystarczy fakt, że jest ona eksploatowana przez licencjonowanego przewoźnika kolejowego na podstawie umowy bocznicowej; a także (iii) że zwolnieniu podatkowemu podlega całość gruntu stanowiącego działkę ewidencyjną, również w przypadku, gdy jedynie na jego części znajduje się infrastruktura kolejowa.

W podobnym tonie orzekały także Wojewódzkie Sądy Administracyjne w Poznaniu, Wrocławiu, Szczecinie, Łodzi, Rzeszowie, Gliwicach, Kielcach i Opolu, a także Naczelny Sąd Administracyjny.

Omawiając rozstrzygnięcie wyżej wskazanych wyroków należy mieć na uwadze, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a Ustawy zwolnione z podatku od nieruchomości są grunty, budynki i budowle, o ile spełniają łącznie dwa warunki: (i) wchodzą w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu ustawy o transporcie kolejowym; (ii) są udostępniane przewoźnikom kolejowym.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, zwolnienie z art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy jest zwolnieniem przedmiotowym i kwestia własności infrastruktury kolejowej pozostaje poza zakresem ww. zwolnienia. W konsekwencji, jako że ustawodawca ograniczył się wyłącznie do wskazania na gruncie przepisów Ustawy, że zwolnieniu podlegają grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu ustawy o transporcie kolejowym, zasadnym jest przyjęcie, że zwolnieniu podlegają także te bocznice kolejowe, które posiadają status infrastruktury prywatnej.

W zakresie pierwszej przesłanki, tj. wchodzenia w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu ustawy o transporcie kolejowym, sądy wskazują, że w stanie prawnym obowiązującym od wejścia w życie nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym z 16 listopada 2016 r., infrastruktura torowa, podtorze, obiekty inżynieryjne czy nastawnie stanowią infrastrukturę kolejową, niezależnie od tego czy składają się na udostępnianą linę kolejową czy znajdują się w obszarze bocznicy kolejowej. W związku z powyższym, zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, bocznicę kolejową należy aktualnie zaliczać do infrastruktury kolejowej.

Większe problemy interpretacyjne może budzić wykładnia drugiej przesłanki wskazanej w Ustawie, tj. udostępniania przewoźnikom kolejowym. Aktualne brzmienie przepisu w powyższym zakresie zmieniło się znacząco w stosunku do stanu prawnego sprzed 1 stycznia 2017 r. Należy wskazać, że obecnie sądy administracyjne dokonując interpretacji pojęcia udostępniania przewoźnikom kolejowym, co do zasady, posługują się wykładnią literalną art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy. WSA w Białymstoku w wyroku z 6 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Bk 222/18 wskazał, że „interpretacja występującego w tym przepisie terminu nie wymaga sięgnięcia do ustawy o transporcie kolejowym, tak jak ma to miejsce w przypadku pierwszej przesłanki zwolnienia. Przesłankę tę należy interpretować literalnie, w oparciu o gramatyczne brzmienie przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a Ustawy”. Powyższe oznacza, że linia orzecznicza sądów wskazuje na konieczność rozpatrywania przesłanki udostępnienia infrastruktury kolejowej zgodnie z dosłownym jej brzmieniem, tj. w kontekście faktycznego sposób wykorzystania infrastruktury kolejowej. W konsekwencji, jeżeli z danego stanu faktycznego wynika, iż infrastruktura kolejowa jest wykorzystywana przez licencjonowanego przewoźnika kolejowego, na podstawie umowy świadczenia usług w zakresie obsługi bocznicy kolejowej, tj. umowy cywilno-prawnej, to należy przyjąć, że dana infrastruktura jest udostępniana.

Tym samym WSA wielokrotnie potwierdzały, że pojęcia udostępniania infrastruktury kolejowej użytego w art. 7 Ustawy nie należy utożsamiać z pojęciem udostępniania infrastruktury kolejowej w rozumieniu ustawy o transporcie kolejowym, którego szczegółowe zasady określa rozdział 6 i 6a (w zakresie obiektów infrastruktury usługowej). Dla uznania, że infrastruktura jest udostępniana przewoźnikom kolejowym, na gruncie Ustawy wystarczy fakt, że jest eksploatowana przez licencjonowanego przewoźnika kolejowego na podstawie umowy bocznicowej. Innymi słowy, skoro infrastruktura kolejowa jest wykorzystywana przez licencjonowanego przewoźnika kolejowego, na podstawie umowy o obsługę bocznicy kolejowej to staje się infrastrukturą udostępnianą w rozumieniu Ustawy.

W kontekście powyższych rozważań nie należy także zapominać, że zgodnie z ustawą o transporcie kolejowym, infrastrukturę kolejową stanowią grunty, oznaczone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się pozostałe elementy infrastruktury kolejowej wymienione w Załączniku 1 do tej ustawy.

W istniejących stanach faktycznych często jest tak, że grunty bocznicy kolejowej oznaczone jako działki ewidencyjne są zajęte przez infrastrukturę kolejową jedynie w części. Typową sytuacją jest zlokalizowanie bocznicy na różnych działkach ewidencyjnych, z czego część działek w ewidencji gruntów i budynków oznaczona jest jako „Tk”, tj. tereny kolejowe i w całości zajęta jest przez elementy infrastruktury kolejowej, a część działek posiada inne oznaczenia ewidencyjne. Zwykle grunty zajęte bezpośrednio przez elementy infrastruktury kolejowej zajmują od kilku do kilkunastu procent całej powierzchni danej działki ewidencyjnej. Rozstrzygając tę kwestię, sądy administracyjne w swoich orzeczeniach kierowały się literalnym brzmieniem Załącznika 1 do ustawy o transporcie kolejowym i wskazywały, że „ z treści pkt 12 załącznika wynika wyraźnie, że elementem infrastruktury są grunty oznaczone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy wymienione w pkt 1-11 tego załącznika, nie zaś ich części zajęte przez te elementy”. Powyższe oznacza, że sądy w powyższym zakresie jednoznacznie wskazują, że zwolnieniu podatkowemu podlega całość gruntu stanowiącego działkę ewidencyjną, również w przypadku, gdy jedynie na jego części znajduje się infrastruktura kolejowa.

Z całą pewnością przedstawione powyżej kierunki interpretacyjne sądów administracyjnych są korzystne dla rozwoju bocznic kolejowych oraz całego sektora transportu kolejowego. Co więcej, zostały one utrzymane także w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego i pozwala na zwolnienie podatkowe dla gruntów oraz budynków znajdujące się na takich gruntach.
Partner działu

Hanton

Tagi geolokalizacji:

Podziel się z innymi:

Zobacz również:

CPK: Koniec zgłoszeń do PDN. Spółka kupiła już 600 ha pod lotnisko

Prawo i polityka

Kolejowy PDN. Oferta CPK dla mieszkańców Śląska

Infrastruktura

CPK ma coraz więcej nieruchomości zamiennych dla mieszkańców

Prawo i polityka

PKP porządkują sprawę zarządzania kolejowymi nieruchomościami

Biznes

PKP porządkują sprawę zarządzania kolejowymi nieruchomościami

inf. pras. PKP SA, oprac. ms. 24 stycznia 2023

Zobacz również:

CPK: Koniec zgłoszeń do PDN. Spółka kupiła już 600 ha pod lotnisko

Prawo i polityka

Kolejowy PDN. Oferta CPK dla mieszkańców Śląska

Infrastruktura

CPK ma coraz więcej nieruchomości zamiennych dla mieszkańców

Prawo i polityka

PKP porządkują sprawę zarządzania kolejowymi nieruchomościami

Biznes

PKP porządkują sprawę zarządzania kolejowymi nieruchomościami

inf. pras. PKP SA, oprac. ms. 24 stycznia 2023

Kongresy
Konferencje
SZKOLENIE ON-LINE
Śledź nasze wiadomości:
Zapisz się do newslettera:
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
  • przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
  • przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.
Współpraca:
Transport Publiczny
Rynek Lotniczy
Rynek Infrastruktury
TOR Konferencje
ZDG TOR
ZDG TOR
© ZDG TOR Sp. z o.o. | Powered by BM5