Duża nowelizacja ustawy o transporcie kolejowym

Infrastruktura kolejowa w Polsce obejmuje różne rodzaje dróg kolejowych. Są to linie kolejowe, bocznice, infrastruktura prywatna, infrastruktura na obszarze warsztatów naprawczych, lokomotywowni, wagonowni, infrastruktura użytku lokalnego, turystycznego lub historycznego. Istnieje obowiązek prowadzenia ewidencji infrastruktury w formie krajowego rejestru (RINF). Dotychczas istniała trudność interpretacyjna, jeśli chodzi o bocznice kolejowe, które z jednej strony muszą być zidentyfikowane w RINF a z drugiej, de facto, nie były klasyfikowane jako infrastruktura kolejowa. Obecnie tzw. „duża nowelizacja” do Ustawy o transporcie kolejowym wprowadza regulacje, które w sposób jednolity podchodzą do zagadnienia, tworząc pojęcie zarządcy infrastruktury kolejowej niezależnie czy infrastruktura ta tworzy linie kolejowe czy bocznice.

Jednocześnie zróżnicowanie „rodzajów” infrastruktury zostało zachowane. To, jaki status uzyska droga kolejowa, zależy przede wszystkim od jej zarządcy, który może zdecydować, że cała sieć lub dany fragment jego sieci kolejowej będzie linia kolejową lub też bocznicą. Służyć temu będzie tzw. statut danej sieci kolejowej. W statucie, oprócz wskazania linii kolejowych, bocznic i innych dróg kolejowych, zarządca określi również te elementy, które są infrastrukturą prywatną lub infrastrukturą nieczynną. Jeśli zarządca takiego statutu nie sporządzi, to będzie to równoznaczne z uznaniem całej jego infrastruktury za nieczynną. Rozróżnienie pomiędzy poszczególnymi „rodzajami” infrastruktury kolejowej pod kątem praw i obowiązków jest dosyć skomplikowane, jednak zasadniczym kryterium jest tu „ruch pociągów”.

Ruch pociągów znowelizowana ustawa dopuszcza wyłącznie na liniach kolejowych. Na pozostałej infrastrukturze mogą być wykonywane jedynie manewry. Takie uregulowanie implikuje sporo następstw głównie w zakresie udostępniania infrastruktury.

Do tych rozwiązań dodano jeszcze jedną nowość, w postaci tzw. „obiektów infrastruktury usługowej” (stacje, terminale, stacje rozrządowe, tory postojowe stacje paliw, stanowiska techniczne jak np. myjnie itp.). Podobnie jak w przypadku linii kolejowych i bocznic powinny być one, mówiąc w uproszczeniu, udostępniane powszechnie dla chętnych przewoźników na niedyskryminujących zasadach.

Cała nowelizacja stanowi dosyć szeroką, ważną zmianę przepisów i niesie za sobą liczne konsekwencje przede wszystkim dla dotychczasowych użytkowników bocznic i tych, którzy prowadzili na nich przewozy, ale także dla innych podmiotów aktywnych na rynku kolejowym.

W sferze opisanej wyżej pojawia się sporo wątpliwości, które będą mogły być wyjaśniane przez najbliższe miesiące, bowiem rynek ma na to czas do grudnia 2017 roku. Wiele z nich omawianych będzie podczas seminarium „Zarządca infrastruktury kolejowej i użytkownik bocznicy w świetle nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym”, organizowanym przez Railway Business Forum, Tor-Audytor, Izbę Gospodarczą Transportu Lądowego oraz Tor Konferencje (organizator techniczny). W wydarzeniu tym swój udział zapowiedział m.in. Andrzej Bittel – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa, a także eksperci z tego resortu, PKP SA, kancelarii prawnej Baker&McKenzie Krzyżowski i Wspólnicy, TOR Certyfikacje, IGTL, czy Tor-Audytor. Więcej na ten temat – szczegółowy program i możliwość rejestracji – tutaj.