Rynek kolejowy przeżywa rozkwit! Zacznij pracę jako kolejarz

Czy trzeba skończyć technikum kolejowe, żeby być kolejarzem?

Niegdyś było to obowiązkowe, dziś nie jest. Po części dlatego, że takich szkół jest coraz mniej i zwyczajnie nie nadążyłyby z zaopatrywaniem rynku w nowych kolejarzy, po części zmieniły się realia i dziś maszynista nie musi kończyć wieloletniej szkoły. Wystarczy kurs. Podobnie jest z innymi zawodami na kolei.

Nie oznacza to, że wykształcenie w ogóle nie ma znaczenia. Preferowane są wykształcenia techniczne, niekoniecznie kolejowe. Niemniej absolwentowi liceum ogólnokształcącego lub ekonomicznego trudniej będzie zostać kolejarzem.

A co ze studiami? W tej branży nie jest wymagane wyższe wykształcenie. Jeśli ktoś się na takowe decyduje, to zazwyczaj wiąże swoją przyszłość z koleją, a bycie maszynistą, konduktorem czy manewrowym jest po prostu pierwszym przystankiem na drodze do kariery.

Ofert pracy na kolei można szukać pod hasłami: praca na kolei, praca maszynisty, praca kolejarza, praca Katowice (ważny węzeł kolejowy).

Ile zarabiają kolejarze?

Niegdyś zawód kolejarza cieszył się wielkim szacunkiem, wiązał z dużymi wynagrodzeniami i licznymi przywilejami. Dziś nie wygląda to tak różowo, niemniej nadal można liczyć na całkiem godziwe uposażenia.

Najmniej zarabiają kasjerzy i dróżnicy, co może budzić pewne niedowierzanie, bo przecież od pracy dróżnika zależy bezpieczeństwo na przejazdach strzeżonych. Niemniej fakty są, jakie są – dróżnik może liczyć na najniższą krajową, kasjer dostanie niewiele więcej.

Strażnicy Ochrony Kolei zarabiają średnio około 3600 zł brutto. Na większe pensje mogą liczyć konduktorzy, bo ich zarobki to średnio około 4000 zł brutto. Średnio tysiąc złotych więcej dostają dyspozytorzy.

Jeśli chcesz dobrze zarobić na kolei, zostań maszynistą. Najlepiej pociągu towarowego, bo prowadzący je maszyniści zarabiają nawet 8000 zł brutto. Ich koledzy od przewozów osobowych dostają nieco mniej – około 5500 zł brutto.

Kierownik pociągu zarabia mniej od swoich podwładnych. Jego średnie wynagrodzenie to około 5000 zł brutto.

Jak zostać maszynistą?

Przede wszystkim, żeby zostać maszynistą, trzeba spełnić określone warunki. Trzeba mieć wzrok sokoła, słuch nietoperza, bardzo dobry refleks, dużą podzielność uwagi i jednocześnie zdolność do koncentracji. Ponadto kandydat na maszynistę musi przejść badanie lekarskie, w czasie którego zostanie zbadana między innymi kondycja serca oraz poziom cukru we krwi. Trzeba przejść także testy psychologiczne. Kandydat na maszynistę musi przedstawić też zaświadczenie o niekaralności.

Wszystko to dlatego, że zawód maszynisty niesie ze sobą dużą odpowiedzialność i nie mogą go wykonywać osoby niemające określonych predyspozycji.
Jeśli zdrowie okaże się doskonałe (inne nie jest brane pod uwagę) kandydata na maszynistę czeka kurs teoretyczny, który trwa dwa miesiące. Po zdaniu egzaminu przychodzi pora na praktyki. Szkolenie praktyczne trwa rok i cztery miesiące. Obejmuje jazdę na symulatorach, obserwację maszynisty przy pracy, zajęcia warsztatowe – typowo serwisowe. Przyszły maszynista uczy się jeździć nie tylko pociągami elektrycznymi, ale też tradycyjnymi lokomotywami spalinowymi.
Szkolenie praktyczne także kończy się egzaminem.

Jak zostać konduktorem?

Droga do zostania konduktorem bardzo przypomina tę, którą musi przejść kandydat na maszynistę. Tu także obowiązują badania lekarskie, testy psychologicznie i konieczność dostarczenia zaświadczenia o niekaralności.

Kandydat na konduktora musi przejść odpowiednie szkolenie, które zakończy się egzaminem. Z oczywistych powodów nie będzie trwało tak długo, jak szkolenie maszynisty.

Warto dodać, że wymagania w stosunku do konduktora są nieco inne niż do maszynisty. Konduktor ma kontakt z pasażerami, musi więc odznaczać się wysoką kulturą osobistą, a także znać języki obce, przynajmniej podstawowe zwroty przydatne na kolei. To niezbędne, ponieważ pociągami często jeżdżą cudzoziemcy.

Obowiązki konduktora zwykle sprowadzają się do sprawdzania biletów, sprzedawania ich, sprawdzania uprawnień do zniżek, a także rozwiązywania niektórych problemów pasażerów, np. brak możliwości przesiadki przy opóźnieniu pociągu. W skrajnych przypadkach musi on umieć udzielić pierwszej pomocy. Ponadto musi wykonywać polecenia kierownika pociągu.

Jak zostać kierownikiem pociągu?

Aby zostać przełożonym konduktora, należy najpierw… być konduktorem. Większość spółek kolejowych oczekuje od kandydatów na kierowników pociągów przynajmniej rocznego doświadczenia jako konduktor lub manewrowy. Dodatkowo kierownik pociągu musi przejść szkolenie zawodowe i zdać egzamin.

Wymagania wobec kierownika pociągu są podobne do tych, które musi spełnić konduktor. Od kierownika oczekuje się wyższych kompetencji miękkich, bo to na niego zazwyczaj spada obowiązek łagodzenia nastrojów bardzo niezadowolonych klientów.


Inne zawody w branży kolejarskiej

O maszyniście i konduktorze słyszało nawet dziecko, także zawód kierownika pociągu na ogół nie budzi zdziwienia. O innych zawodach na kolei raczej się nie mówi. Czasem przez zwyczajne zapomnienie, czasem przez brak wiedzy.

Chcesz pracować na kolei, ale nie interesuje cię jazda pociągami w długich trasach? Nie szkodzi. Możesz pracować stacjonarnie w jednym z poniższych zawodów:

– Dróżnik – to ten pan (lub pani), który pracuje w małym domku przy przejeździe kolejowym. Jego obowiązkiem jest opuszczanie i podnoszenie szlabanów, jeśli wymagają sterowania ręcznego. Coraz częściej jednak rogatki ręczne zastępowane są automatycznymi.

– Nastawniczy – pracuje w nastawni i zarządza urządzeniami sterowania ruchem. To on jest odpowiedzialny za przestawianie zwrotnic.

– Rewident taboru kolejowego – sprawdza stan techniczny lokomotyw i wagonów.

– Dyżurny ruchu – nadzoruje ruch pociągów w obrębie dworca.

– Zawiadowca – może pracować na stacji lub punkcie kontrolnym, nadzoruje ruch pociągów przy wyprowadzaniu ze stacji i na szlakach.