Przewozy pasażerskie koleją przeżywają renesans w wielu krajach zachodnich. Warunkiem tego sukcesu jest poprawa komfortu podróżowania, ale także dodatkowych usług, które możliwe są dzięki zaawansowanych technologiom telekomunikacyjnym.
Od 1996 roku do dziś w Wielkiej Brytanii, Irlandii i Belgii podwoiła się liczba pasażerów i odległości, jaką przejechali (wskaźnik pasażerokilometrów). Również w Polsce należy oczekiwać wzrostu zainteresowania koleją wśród pasażerów.
- Nową ofertą dla nich jest dostęp do internetu z wykorzystaniem do pracy i rozrywki, a co zapewnia standard komunikacji z pociągami GSM-R - mówi Aneta Górecka, wiceprezes ds. sprzedaży Nokia Siemens Networks sp. z o.o.
Jest to wersja systemu GSM dostosowana do wymogów kolei, w tym pociągów dużych prędkości (ponad 300 km/h). Umożliwia on przesyłanie głosu i danych, czyli formalnie jest nowoczesnym medium transmisyjnym dla Europejskiego Systemu Sterowania Pociągami (ETCS) poziomu „2” (transmisja elektronicznych zezwoleń na jazdę) oraz poziomu „3” (rozwinięcie poziomu drugiego przez przeniesienie funkcji kontroli zajętości torów z urządzeń przytorowych do urządzeń w pociągu).
Jednak zarazem stwarza możliwości korzystania przez podróżnych z dostępu do internetu i różnych aplikacji dodatkowych, typu rezerwacja miejsc, informacja o połączeniach, itp. - a co właśnie zjednuje kolei nowych pasażerów.
Unia Europejska od wielu lat zabiega o wdrożenie jednolitego systemu sterowania ruchem pociągów na międzynarodowych korytarzach transportowych europejskiej sieci kolejowej. Ma nim być Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym (ERTMS), a jego składowymi systemy: ETCS oraz GSM-R. Ten ostatni zastąpi ostatecznie obecnie stosowany, przestarzały, system radiołączności analogowej 150 MHz. Jednym z nielicznych jego dostawców w Europie (wdrożenia w 11 krajach) i na świecie (wdrożenia w 12 innych krajach) jest Nokia Siemens Networks.
Według planów sprzed dwóch lat, w Polsce wdrożenie systemu ETCS planowane jest na szlakach o długości 5 tys. km, a systemu GSM-R - przy torach o długości 15 tys. km. W sierpniu br. PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały umowę na „Projekt i zabudowę systemu ETCS poziom „1” na odcinku linii kolejowej E65 Grodzisk Mazowiecki - Zawiercie”. Wykonawcą jest konsorcjum firm: Thales Rail Signalling Solutions Sp. z o.o. i Thales Rail Signalling Solutions GesmbH. System ten ma być zbudowany do połowy 2011 roku i dzięki temu, jak zapewnia rzecznik prasowy PKP PLK Krzysztof Łańcucki, na tym odcinku pociągi pasażerskie będą mogły rozwijać prędkość do 200 km/h.
Natomiast obecnie trwa procedura przetargowa na wybór wykonawcy, w formule „projektuj i buduj”, pilotażowego projektu wdrożenia ERTMS (poziom dwa) na odcinku kolei z Legnicy do granicy zachodniej Polski, a w nim - systemu GSM-R. Planowana data zakończenia uruchomienie systemu na tym odcinku przewidziana jest na połowę 2012 r.
Jak powiedziała Aneta Górecka, budowa systemu GSM-R na długości ok. 1000 km na Węgrzech kosztowała ok. 200 mln euro. Ponad 85 proc. tej kwoty wyniósł koszt samej infrastruktury, w tym budowa stacji bazowych, a 15 proc. - technologia telekomunikacyjna.
