Kolej kończy się w szczerym polu

Dwa lata temu zawieszono przewozy pasażerskie na cieszących się dość dużym potencjałem przewozowym liniach Aleksandrów Kujawski – Ciechocinek oraz Sławno – Darłowo. Powód był w zasadzie kuriozalny. Linie te w całości znajdują się w obrębie jednego powiatu, a zgodnie z zapisami nowo wprowadzonej wówczas ustawy „transportowej”, odpowiedzialność za organizację i finansowanie przewozów na tego rodzaju liniach przejęły samorządy powiatowe. Efekt był taki, że urzędy marszałkowskie rozłożyły ręce, twierdząc że to już nie ich sprawa, a samorządy powiatowe nie miały środków na finansowanie pociągów i połączenia upadły.

Obecny problem z połączeniem pomiędzy Kutnem i Kujawami tak samo jak w przypadku linii do Darłowa i Ciechocinka jest dowodem na to, że ustawa „transportowa” jest niedopracowana.

Ustawa w zasadzie nie określa, jak mają być organizowane przewozy o charakterze lokalnym na liniach, które przebiegają przez granicę województw. Nienormalną jest obecna sytuacja, w której organizator transportu zbiorowego nie musi uwzględniać tego, że 10 czy 20 km za granicą województw jest duże miasto czy też ważna stacja węzłowa. Jeśli prawo będzie dalej pozwalać na to, że horyzont myślenia o kolei będzie mógł się kończyć w ostatniej wsi czy małym miasteczku przed granicą województw, jeśli pociągi będą dojeżdżać (patrząc także w przeszłość) do Kalisk Kujawskich a nie do Kutna, Szepietowa a nie Małkini, Iłowa a nie Działdowa, Niegosławic a nie Głogowa etc., to nigdy kolej nie podejmie skutecznej walki o pasażera z motoryzacją indywidualną. Przy czym problem nie leży tu w mnożeniu przewoźników. Akurat w przypadku Kutna widać bowiem wyraźnie, że Arriva i Przewozy Regionalne porozumiały się w sposób niemalże modelowy, a zawiódł mechanizm po stronie organizatora.

Utwierdzam się w przekonaniu, że organizacja połączeń „stykowych” musi zostać przeniesiona na szczebel ministerialny. Nie wiem, czy propozycja, którą zgłosił toruński poseł Twojego Ruchu Maciej Wydrzyński, by „superresort” utworzył fundusz celowy na tego rodzaju połączenia, jest najlepszym wyjściem z sytuacji – ale na pewno jest to kierunek, w którym warto spoglądać. Nie zmienia to faktu, że problem trzeba rozwiązać systemowo. To, że na większości „styków” w Polsce województwa były w stanie się sensownie porozumieć i połączenia międzywojewódzkie funkcjonują względnie sprawnie, nie jest argumentem za tym, żeby nic nie robić. Obecna sytuacja jest bowiem klasycznym odzwierciedleniem polskiego „jakoś to będzie”. Kutno jest dowodem, że nie będzie…