Ponad dwa tygodnie temu zakończyły się konsultacje projektu Krajowego Programu Kolejowego. Na 146 inwestycji uwzględnionych w projekcie, dopiero na 144 miejscu znalazła linia Rail Baltica, obejmująca odcinek od Białegostoku do granicy państwa. Może to oznaczać, że pomimo zapewnień Komisji Europejskiej o istocie tego projektu na tle innych w bieżącej perspektywie finansowej, brakujący odcinek linii na terenie Polski może pozostać niezrealizowany.
Rail Baltica to jeden z dziewięciu kluczowych korytarzy transportowych, który umożliwi znacznie lepsze skomunikowanie krajów bałtyckich z siecią transportową pozostałych krajów Unii Europejskiej. O umieszczenie projektu budowy Rail Baltiki na liście rezerwowej pytał niedawno w swojej interpelacji do minister Marii Wasiak poseł Tadeusz Iwiński. - To nieuchronnie będzie skutkowało odłożeniem go na bliżej niekreślony czas.
Tymczasem jak najszybsza realizacja akurat tego projektu stanowi, poza wszystkim innym, logiczną konsekwencję prowadzonych prac modernizacyjnych w związku z budową połączenia kolejowego z państwami nadbałtyckimi, na odcinku Warszawa-Białystok (…). Zważywszy na fakt będących na ukończeniu prac po stronie litewskiej od Kowna do granicy państwa, Polsce grozi po prostu międzynarodowa kompromitacja - podkreśla poseł Iwiński. (więcej tutaj).
Co innego deklarują
Umieszczenie projektu na samym końcu listy rezerwowej dziwi, szczególnie w kontekście zapewnień Unii Europejskiej o finansowaniu Rail Baltiki w obecnej perspektywie. Niedawno jednak Polska wyraziła swoje stanowisko w sprawie tej inwestycji. W czerwcu bieżącego roku w stolicy Łotwy ministrowie transportu Polski, Litwy, Łotwy i Estonii podpisali deklarację dotyczącą zacieśnienia współpracy w sprawie realizacji budowy tej międzynarodowej linii. O ile dla Litwinów, Łotyszów i Estończyków w tej chwili dotrzymanie tej deklaracji nie powinno stanowić problemu, o tyle Polsce może się to już nie udać.
Jednak trwa opracowywanie dokumentacji
Jak informuje PKP PLK, projekt ma jednak szansę na realizację, dlatego zarządca infrastruktury będzie przygotował dokumentację niezbędną do budowy linii. Przede wszystkim muszą się jednak znaleźć na jego realizację środki. - Projekt Rail Baltica na odcinku Białystok - granica państwa znajduje się w KPK na liście rezerwowej projektów przewidywanych do finansowania w ramach instrumentu CEF w części dedykowanej dla Polski. Wynika to z przypisania środków z dostępnych alokacji do zadań znajdujących się na liście rankingowej Dokumentu Implementacyjnego, przyjętego uchwałą Rady Ministrów we wrześniu 2014 r. - wyjaśnia Karol Jakubowski z PKP Polskich Linii Kolejowych.
- PKP PLK prowadzi dla tego projektu prace przygotowawcze, aby w przypadku uwolnienia środków lub przyjęcia innego źródła finansowania (np. Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych EFIS, wniosek składany do CEF poza kwotą krajową) było możliwe złożenie wniosku o dofinansowanie oraz wdrożenie zadań do realizacji – dodaje.
Decyzja środowiskowa od nowa
Zarządca infrastruktury już dawno temu złożył wniosek o wydanie decyzji środowiskowej dla realizacji tej inwestycji, ale bez rezultatu. PKP Polskie Linie Kolejowe otrzymały niedawno odmowną decyzję regionalnego dyrektora ochrony środowiska w Białymstoku w sprawie modernizacji linii kolejowej E75 na odcinku Białystok – Suwałki – Trakiszki – granica państwa. Brak decyzji środowiskowej dla projektu oznacza zamknięcie trwającej 5 lat procedury. Teraz zarządca infrastruktury może złożyć nowy, kompletny wniosek. We wcześniejszym były braki, których PKP PLK nie uzupełniły. - Podpisaliśmy umowę na opracowanie studium wykonalności dla projektu "Prace na linii kolejowej E75 na odcinku Białystok - Suwałki - Trakiszki - granica państwa" i w jego ramach zlecona została analiza środowiskowa oraz wykonanie rocznej inwentaryzacji przyrodniczej. Planujemy złożenie wniosku o wydanie decyzji środowiskowej w pierwszej połowie 2016 roku - deklaruje Karol Jakubowski.
Kraje bałtyckie nie tracą czasu
Inaczej sprawa wygląda poza granicami Polski. Z końcem lutego tego roku minął termin składania wniosków o środku na projekty, których realizacja będzie współfinansowana w ramach uninego funduszu "Łącząc Europę" ("Connecting Europe Facility" – CEF). Litwa, Łotwa i Estonia, po długich negocjacjach i dyskusjach o przebiegu linii, pod koniec minionego roku utworzyły joint venture RB Rail, której zadaniem jest koordynowanie prac na szczeblu międzynarodowym przy budowie linii. Litwa, Łotwa i Estonia, a także spółka RB Rail, wystąpiły wspólnie o przyznanie pieniędzy w ramach CEF. Pierwotnie planowano złożyć cztery oddzielne wnioski o dofinansowanie. Ostatecznie złożono jeden wniosek, podpisany przez czterech wnioskodawców i zawierający czterech potencjalnych beneficjentów unijnych środków.
Pieniądze są potrzebne do wykonania opracowań i studiów wykonalności, projektów, wykupów gruntów, po których linia zostanie poprowadzona, a także do rozpoczęcia pierwszych prac budowlanych. W pierwszym rozdaniu, RB Rail – spółka koordynująca projekt, wnioskuje o dofinansowanie inwestycji wartej 7 mln euro, Estonia chce zrealizować projekt na kwotę 213 mln euro, Łotwa – 291 mln euro, a Litwa – 28 mln euro. Szacowana wartość zaplanowanych na pierwszy etap prac to około 540 mln euro, a łączna kwota dofinansowania, o jakie ubiegają się kraje w ramach CEF, to 442 mln euro.
Kolejny nabór wniosków w ramach CEF zostanie przeprowadzony w 2017 r. Wtedy to Litwa, Łotwa i Estonia będą ubiegać się o środki pozwalające wykonać większą część prac budowlanych. Szacowane dofinansowanie unijne dla wartego 3,7 mld euro projektu realizowanego na terenie Litwy, Łotwy i Estonii ma wynieść do końca perspektywy finansowej 2014-2020 około 2,7 mld euro.
Zapraszamy na V Kongres Kolejowy, który odbędzie się 28 października 2015 roku w Katowicach. W tym roku wśród poruszanych tematów znajdzie się między innymi analiza polskiego rynku kolejowego oraz kwestia przygotowania inwestycji w infrastrukturze kolejowej.
Więcej informacji o Kongresie znajdziesz TUTAJ.
Zapisz się do newslettera:
