Instrukcje bezpieczeństwa opracowane dla Bieszczadzkich Drezyn Rowerowych gwarantują bezpieczeństwo oraz sprawność prowadzenia przewozów. Nadają się także do zastosowania na innych nieczynnych liniach w całej Polsce – mówi dyrektor Działu Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego ZDG TOR w rozmowie z Romanem Czubińskim.
Z jakimi oczekiwaniami pomysłodawców Bieszczadzkich Drezyn Rowerowych, a z drugiej strony wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa stawianymi przez Urząd Transportu Kolejowego trzeba było zmierzyć się przy opracowywaniu dokumentacji?
Zarówno zarządzający linią turystyczną, jak i Urząd Transportu Kolejowego byli zgodni co do tego, że ruch ma być prowadzony w sposób w pełni bezpieczny. Jak zwykle jednak diabeł tkwi w szczegółach. Pomysłodawcy pragnęli określenia wymagań adekwatnych do obszaru działań, konstrukcji i prędkości rozwijanej przez drezyny rowerowe, a nie konieczności realizowania zobowiązań stawianych przewoźnikom kolejowym i zarządcom infrastruktury, prowadzącym ruch kolejowy wielkotonażowych przesyłek lub organizatorom ogólnodostępnego transportu zbiorowego. Gdyby przyjęto takie właśnie wymagania, np. konieczność przyjęcia zasady, że na każdej czteroosobowej drezynie musi się znajdować ktoś o kwalifikacjach na poziomie wymagań dla maszynisty pojazdu kolejowego, projekt byłby już na wstępie niemożliwy do realizacji.
UTK natomiast pragnął zapewnić, aby pojazdy szynowe, jakimi niewątpliwie są drezyny rowerowe, nie stały się przyczyną zdarzeń na skrzyżowaniach toru linii turystycznej z drogami kołowymi. Dążył też do zminimalizowania skutków ewentualnej utraty panowania nad przemieszczaniem się drezyny rowerowej na odcinkach szlaków linii o znacznych spadkach toru. Spełnienie tych wymagań wymagało zarówno opracowania odpowiednich rozwiązań w konstrukcji drezyny, jak i rozwiązań organizacyjnych i nadzorczych.
Jak długo trwało tworzenie niezbędnych instrukcji i regulaminów?
Ponieważ umowa pomiędzy PKP PLK i Gminą Olszanica została podpisana w końcu ubiegłego roku z ważnością od 1 stycznia br., a pomysłodawcy chcieli, aby projekt ruszył najpóźniej w maju, zostało niewiele czasu na stworzenie koniecznych dokumentów bezpieczeństwa. Dokumenty te stanowiły podstawę wystąpienia z wnioskiem o uzyskanie świadectwa bezpieczeństwa zarządzania linią turystyczną. Doradzając w procesie uzyskania decyzji PKP PLK o formalnym wyłączeniu odcinka linii z eksploatacji i zawarciu umowy na jego przekazanie do dalszej eksploatacji organowi samorządu musieliśmy przekopać się przez niemal wszystkie zapisy prawne dotyczące tego zagadnienia. Dokumenty opisujące procesy prowadzenia jazd drezyn rowerowych, zasad ich utrzymania oraz utrzymania koniecznych elementów infrastruktury w stanie zapewniającym bezpieczne przemieszczanie się drezyn opracowaliśmy w niewiele ponad dwa miesiące.
Jakie będą podstawowe zasady prowadzenia ruchu? Ile drezyn będzie mogło jednocześnie znaleźć się na szlaku? Czy i gdzie będą odbywały się krzyżowania? Jak zostanie rozwiązana kwestia sygnalizacji i łączności między załogami poszczególnych drezyn?
Drezyny będą mogły poruszać się zarówno pojedynczo (w odstępach nie mniejszych niż 50 m), jak i być łączone w zespoły drezyn rowerowych (ZDR) w liczbie nie większej, niż 7 drezyn w zespole. Będą wyjeżdżać na dwa szlaki o długości ponad 12 km każdy w dwóch kierunkach od stacji postojowej w Uhercach Mineralnych w określonych w rozkładzie jazdy porach. Każdy taki Zespół, w zależności od liczby drezyn wyprawianych w drogę, będzie nadzorowany przez dwóch lub odpowiednio większą liczbę pracowników. Pracownicy ci są przeszkoleni zarówno w zakresie zasad wykonywania przewozów drezynami rowerowymi, jak i zasad bezpiecznego prowadzenia jazdy pojazdami poruszającymi się po drodze szynowej. Nie przewidujemy na tym etapie potrzeby krzyżowania się zespołów drezyn na szlaku, ponieważ wyjazd i powrót do stacji postojowej w Uhercach będzie odbywać się w cyklu zamkniętym – nie zostanie wyprawiony na szlak kolejny zespół drezyn, jeżeli nie wrócą z wyjazdu wszystkie zespoły wyprawione o poprzedniej godzinie w rozkładzie jazdy.
Sygnalizacja pomiędzy załogami drezyn będzie odbywać się przy użyciu najstarszego systemu sygnalizacji: za pomocą chorągiewek i sygnałów urządzeniami dźwiękowymi. Natomiast każdy kierownik zespołu, którym zawsze będzie pracownik firmy DEBIES, będzie posiadał łączność radiową z dyspozytorem, umiejscowionym na stacji postojowej Uherce Mineralne.
Jakie są wymagania dotyczące utrzymania nawierzchni linii przeznaczonej wyłącznie dla ruchu drezynowego? Czym różnią się od linii wykorzystywanych w regularnym ruchu?
Krótko mówiąc – niczym, poza częstotliwością wykonywania badań i kontroli stanu toru i wykorzystywanych urządzeń oraz wykonywania zabiegów konserwacyjnych. Wyniki prowadzonych badań i pomiarów będą podstawą wdrażania koniecznych prac naprawczych. Ponieważ droga szynowa wykorzystywana jako linia turystyczna jest typową budowlą i nie będą wykonywane jakiekolwiek prace zmieniające jej konstrukcję, nie zachodziła potrzeba tworzenia nowych zasad utrzymania. Poza niektórymi rozjazdami na stacji Uherce Mineralne, na linii – przynajmniej w tym roku – nie są przewidziane do eksploatowania inne urządzenia do prowadzenia ruchu kolejowego.
Czy rozwiązania zastosowane na linii nr 108 da się zaadaptować także dla potrzeb innych nieczynnych linii w Polsce?
Zdecydowanie tak, ale tylko do linii nieczynnych. Pozwalają na to istniejące zapisy w ustawie o transporcie kolejowym. W zasadzie jedynym warunkiem ich wdrożenia jest chęć i odwaga władz samorządowych, na których terenie działania projekt miałby być zrealizowany. Potrzeba też, oczywiście, zapaleńców, którzy chcieliby się podjąć roli operatora oraz kogoś, kto wie, jak wszystkie elementy tej układanki powiązać. Jak powiedziałem wcześniej – diabeł często tkwi w szczegółach.
Czy jest możliwe przynajmniej teoretycznie wznowienie w przyszłości regularnego ruchu między Zagórzem a Krościenkiem? Jeśli tak, jakie prace musiałyby zostać wykonane w tym celu?
Pod względem technicznym wznowienie ruchu wymaga w zasadzie dwóch rzeczy: rozebrania kozła oporowego pomiędzy torem w zarządzie PKP PLK i jego odcinkiem w zarządzie obecnie DEBIES działającego w imieniu Gminy Olszanica oraz wykonania diagnostyki toru i urządzeń, które będą eksploatowane dla potrzeb planowanego do wznowienia ruchu pociągów. Diagnostyka określi, na jakich warunkach i w jakim czasie będzie możliwe wznowienie owego ruchu. Czas będzie zależny od parametrów, jakie będą określone dla tych przewozów.
Zapisz się do newslettera:
