Pozabudżetowe sposoby finansowania infrastruktury transportowej i wymiana doświadczeń w zakresie realizacji inwestycji w formule Partnerstwa Publiczno-Prywatnego to temat nieformalnego posiedzenia ministrów UE ds. transportu, które odbyło się w dniach 5-6 września w Sopocie. Polską Prezydencję reprezentował minister infrastruktury Cezary Grabarczyk.
W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele państw członkowskich UE, reprezentujący Komisję Europejską jej wiceprzewodniczący i komisarz ds. transportu Siim Kallas oraz Brian Simpson, przewodniczący Komisji Transport i Turystyka (TRAN) w Parlamencie Europejskim. Przemówienia wygłosili również przedstawiciel Europejskiego Banku Inwestycyjnego Maj Theander oraz przewodniczący Grupy Vinci, działającej w zakresie realizacji projektów infrastrukturalnych w formule Partnerstwa Publicznego-Prywatnego, Yves Thibault de Silguy.
W pierwszym dniu nieformalnego posiedzenia ministrów transportu, minister infrastruktury Cezary Grabarczyk odbył spotkania bilateralne z ministrem transportu i infrastruktury Rumunii, Ancą Danielą Boagiu oraz ministrem Cypru, Efthemiosem Flourentzou. W dniu 6 września minister Cezary Grabarczyk odbył także spotkanie bilateralne z Siimem Kallasem, wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej. Jednocześnie odbyły się również spotkania podsekretarzy stanu w resorcie infrastruktury Macieja Jankowskiego z przedstawicielami państw Grupy Wyszehradzkiej oraz Radosława Stępnia z ministrem Słowacji.
Podczas plenarnego posiedzenia ministrów w dniu 6 września br., dyskutowane były tematy dotyczące finansowania infrastruktury i współpracy sektora publicznego z partnerami prywatnymi w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.
Spotkanie ministrów transportu zakończyło się konkluzjami Prezydencji, z których najważniejsze dotyczyły stwierdzenia, że Partnerstwo Publiczno-Prywatne jest komplementarnym modelem finansowania infrastruktury, jednak podstawowym źródłem pozostają środki publiczne. Państwa członkowskie dostrzegają potrzebę wypracowania na forum UE katalogu dobrych praktyk w zakresie stosowania modelu PPP. Prezydencja z zadowoleniem odnotowuje, że Komisja zamierza zaproponować konkretne kroki w celu wsparcia PPP, a także deklarację Komisji Europejskiej odnośnie finansowania również sieci kompleksowej TEN-T ze środków unijnych.
Kryzys finansowy a finansowanie infrastruktury transportowej
Ze względu na obecną sytuację gospodarczą w Europie i na świecie, środki publiczne przeznaczane na inwestycje nie zapewniają wystarczającego rozwoju infrastruktury transportowej. Budowa nowej infrastruktury i odnawianie już istniejącej jest dla całej Unii Europejskiej podstawowym czynnikiem, który zapewnia utrzymanie dynamiki wzrostu gospodarczego i elementem zrównoważonej mobilności pasażerów i towarów. Ograniczenie zdolności państw do podejmowania nowych zobowiązań w celu finansowania wieloletnich projektów infrastrukturalnych oraz dług publiczny sprawiają, że istotnym aspektem debaty publicznej staje się poszukiwanie alternatywnych źródeł finansowania infrastruktury transportowej w UE.
Debata ministrów bazowała na zaproponowanych przez polską Prezydencję pytaniach skierowanych do państw członkowskich, które dotyczą zagadnień związanych z prywatnymi źródłami finansowania, w tym przede wszystkim Partnerstwem Publiczno-Prywatnym. Z analizy odpowiedzi, wynika, że większość wszystkie państw członkowskich UE, w tym Polska, mają doświadczenia we współpracy sektora publicznego z partnerami prywatnymi przy realizacji inwestycji publicznych (na szczeblu krajowym lub regionalnym). Większość z nich wskazuje zarówno na pozytywne, jak i negatywne doświadczenia. Jednak nie wszystkie państwa stosują formułę PPP w finansowaniu projektów infrastruktury transportowej.
Kluczowe zagadnienia
Do tej pory nie sprecyzowano jednolitej definicji i metodologii partnerstwa publiczno-prywatnego w UE. Nie istnieje również modelowy podział ryzyk. Współpraca podmiotu publicznego z sektorem prywatnym w finansowaniu projektów publicznych przybiera różną formę w zależności od państwa. Zasadniczym problemem jest kwalifikacja środków zaangażowanych w umowy PPP, a więc wpływu na rządowy deficyt/ nadwyżkę oraz dług publiczny.
Należy zadbać, aby przy analizie porównawczej realizacji projektu w metodzie tradycyjnej i PPP uwzględnić skutki makroekonomicznego. W projektach PPP koszt pozyskania kapitału jest wyższy, co przekłada się na wzrost kosztu projektu. Trudniejsze pozyskanie kapitału przez partnera prywatnego w dobie kryzysu finansowego prowadzi do problemów z zapewnieniem finansowania.
PPP w UE w 2010 r.
Wartość transakcji PPP w UE w 2010 r., którym udało się uzyskać zamknięcie finansowe wyniosła 18,3 mld euro (ok. 75,8 mld PLN*). Zrealizowano 112 projektów. Liderami w stosowaniu PPP pod względem liczby kontraktów była Wielka Brytania (44),Francja (19), Niemcy (14), Hiszpania (13). Jeśli chodzi o wartość kontraktów to wyróżniają się Hiszpania, Wielka Brytania, Portugalia (wszystkie powyżej 3 mld euro). Wartość projektów transportowych stanowiła niecałe 50% wartości wszystkich projektów PPP.
Zapisz się do newslettera:
