V Polski Kongres ITS poświęcony był analizie stanu obecnego i przyszłości infrastruktury transportowej w Europie i Polsce. Kongres ten prezentował jak teoria zamieniana jest z powodzeniem w praktykę. Jak zauważyli sami organizatorzy, spotkanie to miało wyjątkowy charakter, gdyż odbywa się w czasie, gdy w Polsce następuje przełom w instalowaniu dużych, zintegrowanych systemów ITS. - ITS-y są przyszłością – powiedział prezes Stowarzyszenia ITS Polska dr inż. Marek Litwin.
Uroczyste otwarcie kongresu zostało poprowadzone przez Macieja Jankowskiego, podsekretarza stabu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Wszystkich uczestników przywitał Marek Litwin, a swoje wystąpienia mieli: Paweł Stelmaszyk z Komisji Europejskiej, Stanisław Żmijan wiceprzewodniczący sejmowej komisji Infrastruktury, Andrzej Maciejewski zastępca dyrektora GDDKiA, Mieczysław Reksnis, reprezentujący Urząd Miasta Stołecznego Warszawy oraz Wojciech Suchorzewski przewodniczący rady programowej PKITS.
Konferencja została podzielona na panele tematyczne na których prezentowano tematykę dotyczącą:
• Systemów zarządzania ruchem,
• Detekcji pojazdów i badania ruchu,
• Interoperacyjności systemów ITS,
• Roli ITS w osiągnięciu celu zrównoważonego rozwoju transportu,
• Zastosowania ITS w rozwiązywaniu problemu transportu w miastach.
Każdy z tematów był omawiany przez specjalistów z dziedziny ITS.
Podczas prowadzonych prelekcji, prezentowane były również systemy udostępniania informacji. Systemy te dostarczają informacje zarówno dla podróżnych, jak i kierowców. Bardzo ciekawy przykład wdrożenia takiego systemu prezentował Patryk Zakrzewski przedstawiciel Zarządu Dróg Wojewódzkich w Krakowie. – Najważniejsze jest zapewnienie aktualnej, odświeżanej w czasie rzeczywistym informacji dla pasażera – powiedział Zakrzewski. – Ważne jest by informować kierowców na bieżąco. Aktualna informacja to podstawa sprawnego prowadzenia ruchu. Nie wszystko co jest nowe i „inteligentne” jest tanie – dodał. Przedstawiciel Uniwersytetu w Bukareszcie zaprezentował stworzenie i wdrożenie systemu ITS dla miasta Bukareszt. Cały system łącznie kosztował 12 mln euro. Tworznie takich systemów też nie jest proste. Tomasz Dybicz, przedstawiciel Politechniki Warszawskiej zaprezentował dylematy i problemy na jakie natrafia grupa nr 8 uczestnicząca przy tworzeniu Krajowego Systemu Zarządzania Ruchem.
Podczas kongresu zostały również poruszone tematy związane z interoperacyjnością. Interoperacyjność systemów ITS może być bardzo problematyczna. Dążymy w Europie do ujednolicenia systemów transportowych, ale wiąże się to z dużymi nakładami. Sugeruje się, że łączenie systemów ITS może być bardzo kosztowne i nie opłacalne. Pojawiają się głosy, że powinno się zacząć je łączyć kilka lat wstecz zanim zostały rozbudowane do obecnego stanu. Jednak opinie na ten temat prelegenci pozostawili uczestnikom tak jak i my pozostawiamy czytelnikom Rynku Kolejowego i Rynku Infrastruktury.
- Jest zgoda w Parlamencie Europejskim, że za dostęp do infrastruktury transportowej powinno się płacić – powiedział Paweł Stelmaszyk, członek Komisji Europejskiej. Przedstawiciel Komisji Europejskiej zabierał głos wiele razy podczas całego kongresu. Jego wypowiedzi dotyczyły systemów ITS i ich przyszłości w Europie. Poinformował on nas, że już przewiduje się przeznaczenie 30 mld Euro na rozwój transportu kolejowego w Europie, a na samą sieć TEN-T zakłada się przeznaczenie dodatkowych 50 mld Euro. Paweł Stelmaszyk zauważył również problemy na jakie natrafi cała wspólnota. Obecnie szacuje się, że na rozwój infrastruktury transportowej w Europie powinno się wydać 1,5 tryliarda Euro do 2020 roku by osiągnąć zakładany efekt. Jest to kwota bardzo duża, ale nie niemożliwa do osiągnięcia w późniejszym czasie. Z pomocą pojawia się pomysł emisji obligacji, które miały by zapewnić wpływy na rozwój infrastruktury transportowej w Europie.
Inicjatywy i plany działania Unii Europejskiej w tym kierunku to: SESAR (Single European Sky ATM Research), RIS (River Information Services), SafeSeaNet, ERTMS, ITS. Wszystkie te systemy mają na celu usprawniać prowadzenie ruchu lotniczego, drogowego, kolejowego, morskiego oraz śródlądowego w Europie i zwiększać jego bezpieczeństwo.
Przedstawiciel Komisji Europejskiej zacytował słowa Siim Kallasa wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej, komisarza ds. transportu w Komisji Europejskiej. Powiedział: „Dlaczego nie mogę na jednej stronie internetowej zaplanować podróży z Helsinek do Lizbony? Zaplanować podróż z przystankami, zwiedzaniem i kupić bilet na taką podróż na jaką mam ochotę z udziałem różnych środków transportu?” – Siim Kallas. Słowa te padły nie bez powodu bo do właśnie takiej Europy powinniśmy dążyć.
Na konferencji nie zabrakło przedstawicieli dużych wiodących firm takich jak: Kapsh, PTV Vision, Siemens, Esri Polska, Trapeze, Neurosoft, UTI Grupa Polska i wiele, wiele innych. Firmy Kapsh i PTV Group (wcześniej PTV Vision) zostały głównymi sponsorami V Polskiego Kongresu ITS. Jako wiodący przedstawiciele swoich branży byli bardzo dobrze widoczni i reprezentowani. Karsten McFarland z pełną pasją opowiadał o narzędziach PTV Group i ich możliwościach jakie dają. Wiele z tych narzędzi jest z powodzeniem używanych w Polsce ponieważ są to specjalistyczne narzędzia do tworzenia modeli w skali makro i mikro. Firmę Kapsh reprezentował Andrzej Mirowski, który równie ciekawie opowiadał o aktualnych i nowych projektach realizowanych przez firmę Kapsh. Zwracał uwagę na ciągle rozwijany system ViaTOLL i możliwości jakie firma Kapsh świadczy nie tylko na poziomie dróg krajowych i autostrad, ale także możliwości jakie Kapsh może dać by rozwój Polskich miast był lepszy.
Jak zawsze takie spotkania kończą się pewnym niedosytem lub rozczarowaniem, ale nie wszystko na raz. Mamy nadzieję spotkać się ponownie na VI Polskim Kongresie ITS i rozmawiać tam nad dalszą przyszłością tych systemów w Polsce.