Związkowcy piszą do komisarzy UE ws. polskiej kolei

W imieniu całego środowiska kolejarskiego i klientów przewozów kolejowych (pasażerskich i towarowych) w Polsce Federacja Związków Zawodowych Pracowników Polskich Kolei Państwowych wyraża zaniepokojenie i zwraca się z prośbą o bardzo szybką interwencję w sprawie drastycznie pogarszającej się sytuacji transportu kolejowego w Polsce, zagrażającej spójności infrastrukturalnej Unii Europejskiej i prowadzonej polityce spójnego rozwoju Europejskiego Obszaru Gospodarczego - napisał Stanisław Stolorz, przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP.

Sam Rząd RP w swym dokumencie „Program działań dla rozwoju transportu kolejowego do roku 2015” (lipiec-sierpień 2010 r.) bardzo krytycznie ocenia sytuację polskiej kolei, stwierdzając m.in., że stan techniczny infrastruktury kolejowej w Polsce generalnie należy uznać za zły i wciąż się pogarszający. Niewielkie środki publiczne, przeznaczane w latach 1991-2009, na jej modernizację, remonty i utrzymanie, doprowadziły do takiej degradacji, że powstałe zaległości będą w wielu przypadkach już nie do odrobienia. Skutkiem jest więc odchodzenie od przewozów kolejowych na wielu obszarach kraju, a tym samym – pogarszanie się ich dostępności transportowej, która i tak należy do najgorszych w Unii Europejskiej.

Jak zauważono w przytoczonym rządowym dokumencie, w 1990 roku w Polsce eksploatowano 24,1 tys. km linii kolejowych, natomiast obecnie – 19,3 tys. km (spadek o 20%). Ostatnią linię kolejową w Polsce wybudowano w 1987 roku. Biorąc pod uwagę zmiany techniczne i technologiczne, zachodzące w światowym kolejnictwie, stawia to Polskę wśród państw o najbardziej zaniedbanej i przestarzałej infrastrukturze kolejowej, co bezpośrednio rzutuje na bezpieczeństwo prowadzenia ruchu pociągów. Dlatego też autorzy rządowego raportu sami konstatują: „...zarządca infrastruktury zmuszony jest wprowadzać obniżenia prędkości, co z kolei skutkuje odpływem klientów i pasażerów” - czytamy w liście.

Nic dziwnego, że kolej w Polsce od dawna postrzegana jest jako drogi i nieefektywny środek transportu. Prawda jest taka, że wszystkie rządy Rzeczypospolitej Polskiej po 1989 roku przyczyniały się do sukcesywnego niszczenia rodzimego transportu kolejowego. Dotyczy to także, a może właśnie w szczególności, obecnego rządu premiera Donalda Tuska. Z dostępnych źródeł informacyjnych niezbicie wynika, że w latach 1998-2009 w Polsce na krajowe drogi kołowe wydano z budżetu państwa około 108,4 mld zł, natomiast na rozwój linii kolejowych przeznaczono zaledwie 17,5 mld zł. A więc współczynnik wydatkowy wynosi 16% na kolej i 84% na drogi. To zdecydowanie odbiega od zaleceń Unii Europejskiej w tej mierze, która już w Pierwszym Pakiecie Kolejowym stwierdziła, że rządy Państw Członkowskich powinny kierować środki budżetowe na rozwój dróg kołowych i żelaznych w proporcji 60:40. Tego parytetu władze Polski nigdy nie przestrzegały i nie przestrzegają.

Mimo tak dramatycznie złej sytuacji w transporcie kolejowym rząd premiera Donalda Tuska 25 stycznia 2011 roku podjął decyzję o odebraniu kolei 1,25 mld euro (tj. prawie 4,8 mld złotych), pochodzących z unijnego Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” z przeznaczeniem na inwestycje związane bezpośrednio z modernizacją linii kolejowych. Środki te, decyzją Rządu RP, przekierowano na budowę kołowych dróg ekspresowych. To nie wszystko. Rząd premiera Donalda Tuska w publicznych oświadczeniach stwierdza, że będzie stanowczo się domagał od Unii Europejskiej zmiany inwestycyjnych priorytetów oraz zaakceptowania przesunięcia przez siebie celowej dotacji dla transportu kolejowego na drogi kołowe. A przecież jest to krok całkowicie sprzeczny z aktualną polityką Unii Europejskiej, zmierzającą do wzmocnienia jej spójności gospodarczej i społecznej, jak też mającą zapewnić „harmonijny rozwój całej Wspólnoty”. Śmiało można stwierdzić, że szczególnie obecny polski rząd, kierowany przez premiera Donalda Tuska, nie wywiązuje się ze zobowiązań wynikających z Traktatu Akcesyjnego, działając na szkodę równomiernego rozwoju Unii Europejskiej, polskiego transportu kolejowego i wszystkich obywateli. Winę za konieczność poczynienia takiego właśnie kroku polskie sfery rządzące zrzucają na „złą sytuację budżetową” państwa. Biorąc pod uwagę powyższą argumentację, popartą faktami, zwracamy uwagę Panu Przewodniczącemu Komisji Europejskiej oraz Panom Komisarzom ds. transportu i ds. polityki regionalnej na następujące zagrożenia, wynikające z prowadzonej przez obecny polski rząd polityki wobec polskiej kolei:

1. Utrudnianie realizacji polityki równomiernego rozwoju transportu w ramach Unii Europejskiej;

2. Utrudnianie tworzenia jednolitego (i zintegrowanego) obszaru kolejowego na terenie Unii Europejskiej;

3. Doprowadzanie do degradacji transportu kolejowego na wschodnim obszarze Unii Europejskiej;

4. Utrudnianie realizacji polityki spójności rozwoju Europejskiego Obszaru Gospodarczego;

5. Realne obniżanie standardu życia mieszkańców Polski i Unii Europejskiej poprzez ograniczanie dostępności do kolei jako środka transportu, służącemu dojazdom do pracy, szkół, centrów handlowych, ośrodków kulturalnych, itd., a także przyczynianie się do ograniczania swobody i jakości podróżowania, transportu towarów, turystyki i mobilności
obywateli państw Unii Europejskiej;

6. Tworzenie zagrożenia bezpieczeństwa w transporcie kolejowym, zarówno dla pracowników kolejowych, jak i pasażerów oraz przewożonych towarów;

7. Działanie na szkodę warunków świadczenia usług użyteczności publicznej w dziedzinie transportu kolejowego.

W związku z powyższym Federacja Związków Zawodowych Pracowników Polskich Kolei Państwowych, największa ogólnopolska organizacja związkowa, działająca w spółkach i zakładach polskiej kolei, zwraca się z prośbą o podjęcie procedury wyjaśnienia zaistniałej sytuacji i o udzielenie odpowiedzi na zasygnalizowane problemy w przeciągu 30 dni od dnia otrzymania niniejszego pisma. Jednocześnie informuję, że Federacja Związków Zawodowych Pracowników PKP, przy wsparciu swoich międzynarodowych partnerów ETF i ITF, rezerwuje sobie prawo do podjęcia działań wymuszających zmianę prowadzonej przez polski Rząd polityki w dziedzinie transportu oraz realizację unijnych wytycznych w dziedzinie wydatkowania środków publicznych na infrastrukturę kolejową - napisał Stanisław Stolorz, przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP.