Unia Europejska: Sieć kolejowa nadająca pierwszeństwo przewozom towarowym

RADA UNII EUROPEJSKIEJ

1. Uwzględniając
• odnowioną strategię lizbońską na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz poddaną przeglądowi strategię zrównoważonego rozwoju;

• komunikat Komisji „Utrzymać Europę w ruchu – zrównoważona mobilność dla naszego kontynentu – przegląd średniookresowy białej księgi Komisji Europejskiej dotyczącej transportu z 2001 r.”;

• komunikat Komisji „Plan działań na rzecz logistyki transportu towarowego” oraz związane
z nim konkluzje Rady z listopada 2007 r.;

• komunikat Komisji „Agenda UE w sprawie transportu towarowego: Poprawa wydajności,
integracyjności i zrównoważenia transportu towarowego w Europie”;

• Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego: „Wydłużenie głównych transeuropejskich osi transportowych do krajów sąsiadujących - wytyczne w zakresie
transportu w Europie oraz regionach sąsiadujących”.

2. Zważywszy, że:
• transport kolejowy odgrywa ważną rolę w zrównoważonym rozwoju wspólnotowego systemu transportu;

• wyzwania wynikające z ciągłego wzrostu transportu towarowego w UE, zwłaszcza jego przewidywanego wzrostu o 50% do 2020 roku, i konsekwencje tego faktu dla natężenia ruchu, występowania wypadków, hałasu, zależności od ropy naftowej, zanieczyszczenia i zmian klimatu wymagają działań na szczeblu UE, włączając w to zacieśnienie współpracy pomiędzy zainteresowanymi stronami i państwami członkowskimi;

• konkurencyjność rynku kolejowych przewozów towarowych, w pełni otwartego od stycznia 2007 roku, stopniowo wzrasta dzięki zwiększeniu konkurencji między operatorami kolejowymi;

• zapewnienie wydajnych, niezawodnych i punktualnych kolejowych przewozów towarowych jest wspólną odpowiedzialnością wszystkich zainteresowanych stron, zarówno publicznych, jak i prywatnych, i zależy – między innymi – od dostępności sprawnej i interoperacyjnej sieci kolejowej o dostatecznej zdolności przewozowej w skali całej Europy, w tym od współpracy między zarządcami infrastruktury;

• w ostatnich latach kolejowy transport towarowy skorzystał na mniej skomplikowanych procedurach celnych stosowanych wobec tranzytu przez państwa trzecie.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ

3. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE komunikat Komisji „W kierunku sieci kolejowej
nadającej pierwszeństwo przewozom towarowym”;

4. POTWIERDZA swoje wsparcie dla inicjatyw mających na celu stymulowanie konkurencji w sektorze kolejowych przewozów towarowych, by wzmocnić jego reagowanie na potrzeby rynkowe i podwyższyć jego atrakcyjność;

5. POWTARZA potrzebę stworzenia jednakowych warunków zarówno w obrębie sektora
kolejowych przewozów towarowych, jak i różnych form transportu;

6. UZNAJE znaczenie dostatecznej zdolności przewozowej oraz zoptymalizowanego wykorzystania sieci i terminali dla rozwoju kolejowych przewozów towarowych i PODKREŚLA, że poprawa tych przewozów dzięki sieci korytarzy transgranicznych wpłynęłaby korzystnie na wszystkie segmenty rynku przewozów towarowych, w tym przesyłek jednowagonowych. W tym kontekście PODKREŚLA potrzebę promowania efektywnego wykorzystania infrastruktury – między innymi poprzez niedyskryminacyjny dostęp do zdolności przepustowej infrastruktury oraz poprzez organy regulacyjne, zgodnie z ich regulaminowymi obowiązkami i zobowiązaniami, oraz – w razie konieczności – dalsze rozwijanie zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej za pomocą środków podejmowanych na poziomie europejskim i krajowym; do takich środków należeć może prawodawstwo wspólnotowe, którego celem w zakresie międzynarodowych usług kolejowych, a w szczególności niektórych korytarzy, jest rozwój współpracy w sprawie zarządzania operacyjnego między zarządcami infrastruktury, tak by stworzyć skuteczny system zdolności przepustowych infrastruktury;  

7. PODKREŚLA wagę połączenia sieci kolejowych i terminali intermodalnych z niedyskryminacyjnym dostępem do takich terminali, a w szczegolności portow łączących rynki przewozow towarowych w ramach Wspolnoty i z państwami trzecimi; 

8. PRZYZNAJE, że – w celu utworzenia europejskiej sieci kolejowej, ktora ułatwia sprawny międzynarodowy przepływ towarow we Wspólnocie i z państwami sąsiednimi – państwa członkowskie, zarządcy infrastruktury, organy regulacyjne i krajowe organy ds. bezpieczeństwa powinny wspołpracować na szczeblu europejskim i z odpowiednimi zainteresowanymi stronami poza Wspolnotą, zgodnie ze swoimi kompetencjami, skupiając się na rozwiązywaniu problemow związanych ze zdolnością przewozową i funkcjonowaniem sieci oraz zarządzaniem nią;

9. ZAZNACZA potrzebę promowania innowacji w kolejowych przewozach towarowych, infrastrukturze i funkcjonowaniu kolei w celu poprawy konkurencyjności sektora kolejowych przewozow towarowych i skutecznego reagowania na wyzwania związane z logistyką i intermodalnością;

10. PODKREŚLA znaczne postępy dotychczas osiągnięte w sprawie korytarzy transportowych w ramach europejskiego systemu zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS), co do których coraz pełniej stosuje się podejście wspolnotowe, zarowno w odniesieniu do harmonizacji technicznej, jak i do koordynowania operacji; w tym kontekście WYRAŻA UZNANIE dla wspołpracy między państwami członkowskimi, operatorami kolejowymi, zarządcami infrastruktury i branżami kolejowymi w zakresie tych korytarzy;

11. POPIERA zamiar Komisji, by określić – po zasięgnięciu opinii zainteresowanych stron – środki konieczne do promocji rozwoju sieci kolejowej, ktora ułatwia sprawny przebieg międzynarodowego przewozu towarow;

12. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE utworzenie grupy strategicznej, ktorej celem jest wspieranie Komisji w ocenie i opracowaniu niezbędnych środkow;

WZYWA KOMISJĘ

13. do opracowania środkow umożliwiających osiągnięcie sprawnego funkcjonowania międzynarodowych kolejowych przewozow towarowych dzięki pogłębieniu wspołpracy między zarządcami infrastruktury w zakresie funkcjonowania kolei i inwestycji oraz dzięki określeniu tych korytarzy transgranicznych – włączając odcinki wspołmodalne – wzdłuż ktorych należy zapewnić sprawny przepływ międzynarodowego kolejowego ruchu towarowego w odniesieniu do wydolności i planowania inwestycji oraz w odniesieniu do sprawnych i wystarczających tras kolejowych. Podczas opracowywania tych środkow Komisja powinna uwzględnić następujące kwestie:

a) spodziewany wzrost przewozow towarowych będzie wymagać nie tylko nowej infrastruktury i usunięcia fizycznych „wąskich gardeł”, ale także optymalizacji wykorzystania istniejąej infrastruktury. W celu wypracowania najbardziej oszczędnych rozwiązań należy wziąć pod uwagę poszczegolne warunki w każdym korytarzu (lub na jego odcinku);

b) spojne wdrażnie i rygorystyczne egzekwowanie przez Komisję obowiązującego prawodawstwa WE, wraz z nowymi środkami legislacyjnymi, kiedy są one konieczne, powinno przyczynić się do zapewnienia skutecznego biegu międzynarodowego kolejowego przewozu towarowego;

c) ze wzglęu na starania, by przedstawiać jedynie wykonalne wnioski, należy podjąć wszechstronną analizę obejmują odpowiednią ocenę skutków oraz analizę kosztów i zysków wniosków alternatywnych, zgodnie z zasadami i procedurami lepszego stanowienia prawa, obejmujące wszystkie zainteresowane strony i uwzględniające w należyty sposób wszystkie dostęne dane, w tym, mięzy innymi, wcześniejsze badania i analizy rozwoju;

d) wdrażnie prawodawstwa WE w zakresie licencji dla maszynistów, wzajemnego dopuszczania taboru do użytku i rozmieszczania interoperacyjnych podsystemów kolejowych, jak ERTMS oraz aplikacje telematyczne dla transportu towarowego, będzie wspierać rozwoj międzynarodowego kolejowego przewozu towarowego;

e) środki mające na celu zwiększenie interoperacyjności, zagwarantowanie otwartego dostępu na podstawie przyjętych wspolnotowych aktow prawnych i zmniejszenie opoźnień będących wynikiem łączenia ruchu towarowego z pasażerskim powinny zapewniać wystarczającą wydolność sieci kolejowej w całej Europie, by spełnić wymagania międzynarodowych kolejowych przewozow towarowych, zwłaszcza wzdłuż ważnych korytarzy północ-południe i wschód-zachod; w tym celu należy również wspierać inwestycje prywatne, szczególnie w terminale i inne urządzenia w ramach transportu towarowego;

f) Komisja może zachęcać zarządców infrastruktury do pogłębienia współpracy i koordynacji;

g) istniejące mechanizmy stosowane w kontekście wdrażania technologii ERTMS wzdłuż korytarzy uczą, jak można pogłębiać wspołpracę między zarządcami infrastruktury i państwami członkowskimi, zarowno w odniesieniu do aspektow operacyjnych, jak i związanych z planowaniem inwestycji. W ramach rozwijania sieci kolejowej, która ułatwia skuteczny przebieg międzynarodowych przewozów towarowych, należy rozważyć dalsze rozszerzenie korytarzy w ramach ERTMS, zgodnie z krajowymi planami rozmieszczenia;

h) rozwoj sieci kolejowej TEN-T, a zwłaszcza priorytetowe projekty dotyczące linii kolejowych dużych prędkości, pozwoli na uwolnienie zdolności sieci konwencjonalnych na rzecz ruchu towarowego w wybranych okresach. Jako opcję mającą na celu zwiększenie wydajności i podniesienie ogolnej rzetelności ruchu kolejowego można również rozważyć wybudowanie nowych linii kolejowego transportu towarowego lub sieci podmiejskich, na ktorych ruch jest bardzo natężony;

i) sieć kolei konwencjonalnych w UE wykorzystywana jest dla różnych rodzajow ruchu i w ramach swojej infrastruktury oferuje różne rodzaje wyposażenia. Aby w sposób opłacalny poprawić interoperacyjność i zwiększyć wydolność sieci, należałoby być może sklasyfikować sieć kolei konwencjonalnych według kategorii, co umożliwiłoby – w perspektywie średnio- lub długoterminowej – stworzenie interoperacyjnych sieci dla interoperacyjnych pociągow w celu zapewnienia wszystkim segmentom rynku, takim jak międzynarodowy kolejowy ruch towarowy, właściwego poziomu sprawności. Opracowywanie technicznych specyfikacji interoperacyjności powinno odzwierciedlać tę koncepcję; 

j) możliwość podniesienia skuteczności kolejowego transportu towarowego poprzez odpowiednią interwencję publiczną zgodnie z przepisami UE;

k) można podjąć działania na rzecz stworzenia takich warunkow, by zarządcy infrastruktury i przedsiębiorstwa kolejowe odczuli zachęty do minimalizacji przerw w ruchu i poprawy zarządzania ruchem kolejowym, zwłaszcza w przypadku problemów; zachętę taką mogą stanowić proste i skuteczne plany wykonania, spójne we wszystkich państwach członkowskich oraz zastosowanie systemów inteligentnych;

l) biorąc pod uwagę ważny postęp osiągnięty w ramach procedur celnych stosowanych wobec tranzytu przez państwa trzecie w ostatnich latach, jak rownież związane z tym korzyści socjoekonomiczne, istnieje pilna potrzeba zawarcia skutecznych i bezpiecznych porozumień między UE i państwami trzecimi, w szczegolności ze Szwajcarią, w ramach wdrożenia w dniu 1 lipca 2009 r. rozporządzenia (WE) 1875/2006 dotyczącego nowych procedur celnych;

m) w kontekście dalszego rozwoju europejskiej sieci kolejowej, ktora ułatwia skuteczny przebieg międzynarodowych przewozow towarowych należy rozważyć poszerzenie kontaktow z krajami sąsiednimi. W stosownych przypadkach należy zsynchronizować rozwoj sieci kolejowych przewozow towarowych ze środkami mającymi na celu poszerzenie głównych transeuropejskich osi transportowych do krajow sąsiednich;

14. ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, włączając ich odpowiednie władze (ministerstwa transportu, organy regulacyjne i organy ds. bezpieczeństwa), uwzględniając ich indywidualne warunki, o aktywne przyczynianie się do rozwoju sieci kolejowej, ktora ułatwia skuteczny przebieg międzynarodowych przewozow towarowych i zapewnienie niezbędnych działań regulacyjnych;

15. ZWRACA SIĘ do zarządcow infrastruktury o koordynację działań na rzecz sprawnego zarządzania kolejowym ruchem towarowym i planowania inwestycji umożliwiających usunięcie przeszkod w realizacji konkurencyjnych kolejowych przewozow towarowych;

16. ZWRACA SIĘ DO BRANŻY TRANSPORTU KOLEJOWEGO o zwiększenie wysiłkow w ramach wspołpracy w celu dalszego rozwijania międzynarodowego kolejowego transportu towarowego;

17. ZWRACA SIĘ DO KLIENTOW TRANSPORTU TOWAROWEGO I AGENTÓW LOGISTYCZNYCH o aktywne wsparcie niniejszej inicjatywy, udział w wysiłkach i rozważaniach, na ile popyt na usługi transportowe w Europie może zostać pokryty poprzez wysokiej jakości usługi kolejowego transportu towarowego promujące integrowanie różnych form transportu, oraz o zapewnienie dostępności terminali i dostępu do sieci.