W połowie maja br. ukazała się nowa edycja publikacji pt. „Logistyka w Polsce. Raport 2007”. Publikacja została opracowana przez zespół autorski pod red. I. Fechnera i G. Szyszki z Instytutu Logistyki i Magazynowania w Poznaniu. Edycja ta stanowi kontynuację cyklu raportów ILiM o sytuacji w polskiej logistyce, wydawanych co dwa lata w związku z organizowanymi kongresami Logistics.
W celu łatwiejszego zapoznania się z treścią raportu, na początku przedstawiono istotę systemu logistycznego wraz z podstawowymi pojęciami, jak logistyka, łańcuch dostaw i inne. „Logistyka to zarządzanie procesami przemieszczania dóbr i/lub osób oraz działaniami wspomagającymi te procesy w systemach, w których one zachodzą”. Zgodnie z terminologią Europejskiego Stowarzyszenia Logistycznego (ELA) jest też zdefiniowane pojęcie łańcucha dostaw, zarówno w aspekcie procesu dostawy, jak i jego struktury, co barwnie zostało zilustrowane wraz ze schematem systemu makrologistycznego. System logistyczny obejmuje trzy podsystemy: dystrybucji, transportu i komunikacji, które stanowią podstawowy układ tego raportu. Następnie zostały przedstawione osiągnięte w latach 2004-2007 podstawowe wskaźniki makroekonomiczne, w tym wielkość PKB, popytu krajowego, produkcji globalnej i inne.
W rozdziale – Infrastruktura logistyczna – prezentowane są dane gałęziowe infrastruktury liniowej i punktowej wraz z nowymi powierzchniami magazynowymi i terminalami transportu kombinowanego (2007 r.). Czytelnik ma też możliwość zapoznania się z priorytetowymi inwestycjami drogowymi w kraju, których realizacja jest przewidywana do 2012 r. Stan nawierzchni sieci dróg krajowych w Polsce na koniec 2006 r. był oceniany przez GDDKiA w Warszawie w 53,2 % jako dobry, a jedynie w 23,4 % jako zły.
W kolejnym rozdziale – Jednostki ładunkowe – przedstawione zostały od najmniejszych, pojemników magazynowo-transportowych po kontenery wielkie. W tekście wskazano również na występujące jeszcze zjawiska patologiczne w obrocie palet drewnianych płaskich typu EUR. Przewozy ładunków w kontenerach transportem kolejowym w latach 2000-2006 wskazują na znaczny wzrost, głównie w eksporcie (+ 221 %) i jeszcze większy w transporcie samochodowym zarobkowym – bo aż o 357,8 %. Dynamicznie zwiększyły się też przewozy kontenerów wielkich z ładunkami phz w transporcie morskim (+ 300,9 %) oraz przeładunki kontenerów w polskich portach morskich (+ 142,5 %).
Podstawowe środki transportu w układzie gałęziowym przedstawia rozdział 5 raportu, m.in. według grup ładowności pojazdów drogowych i województw oraz rodzajów nadwozi, przy znacznym wzroście, bo o 47 % liczby pojazdów do przewozu kontenerów wielkich. Tabor kolejowy, będący w dyspozycji spółek PKP, jak i innych przewoźników kolejowych, wymaga w znacznym stopniu wymiany z powodu zbyt długiego okresu eksploatacji (lokomotywy, wagony); podobnie flota transportowa wodna, morska i śródlądowa. Natomiast stosunkowo młodą flotą powietrzną dysponuje przewoźnik PLL „LOT”.
W następnym rozdziale – System transportu – przedstawiono kształtowanie się w ostatnich latach przewozów towarowych i pasażerskich oraz dynamikę wielkości pracy przewozowej w poszczególnych gałęziach transportu. Przewozy ładunków transportem kolejowym wzrastają od 2002 r., tj. od wprowadzenia liberalizacji rynku usług przewozowych. Natomiast wzrost przewozów pasażerskich koleją wynika z nasilającej się kongestii w transporcie drogowym i dużej liczby wypadków samochodowych.
W transporcie kolejowym mineralne paliwa stałe są nadal ważnym ładunkiem (55 %), a w transporcie drogowym - minerały surowe i materiały budowlane (51 %). W 2007 r. udział towarowych przewoźników licencjonowanych spoza grupy PKP stanowił w rynku usług transportu kolejowego aż 18,8 % uwzględniając wielkość pracy przewozowej (tkm). Do największych z nich należą spółki CTL Rail, Lotos Kolej i PCC Rail. Trend wzrostu wykazują również przewozy ładunków w transporcie lotniczym. Natomiast maleją przewozy ładunków wykonywane transportem wodnym, śródlądowym i morskim (- 65 % w porównaniu do 1990 r.). W 2006 r. zwiększyły się jednak przewozy intermodalne, realizowane na zasadniczej drodze przewozu transportem kolejowym (+ 29,9 %) oraz transportem morskim (+ 15,1 %).
Rozdział 7 – System dystrybucji – przedstawia handel detaliczny oraz handel hurtowy w spełnianiu funkcji kanałów dystrybucji różnych towarów. W 2006 r. sprzedaż detaliczna osiągnęła wartość 468,5 mld zł, która została uzyskana w 405.617 sklepach. Na 1 sklep przypadało w tym czasie do obsługi przeciętnie 98,9 osób. Najwięcej sklepów było w województwie mazowieckim (50.309), śląskim (45.489) i w wielkopolskim (37.236), a najmniej w województwie opolskim (9542), podlaskim (11.044) i w lubuskim (12.291). W ostatnich 4 latach wzrosła liczba supermarketów o powierzchni 300-2500 m² i hipermarketów o powierzchni sprzedaży powyżej 2500 m². Ĺšródłem zaopatrzenia w handlu detalicznym są dostawy towarów głównie od producentów krajowych (52 %), z hurtowni (38 %) i z importu (10 %).
Sprzedaż hurtowa w 2006 r. osiągnęła wartość ok. 632,6 mld zł i była wyższa o 10,5 % w stosunku do 2005 r. Struktura sprzedaży hurtowej obejmowała towary nieżywnościowe (82,4 %), żywność (13,2 %) i napoje alkoholowe (4,4 %). W ostatnich latach zauważa się również wzrost średniej powierzchni magazynu zamkniętego z 547 m² w 2003 r. do 603 m² w 2006 r.
W następnym rozdziale zaprezentowano – System komunikacji – którego właściwe funkcjonowanie jest nader istotne pomiędzy ogniwami łańcucha dostaw. Sprawny przepływ informacji w tym łańcuchu wymaga udziału technologii telekomunikacyjnych (przewodowych, komórkowych) i informatycznych (w tym Internetu) oraz zaangażowania mediów elektronicznych, także satelitarnych. W praktyce narzędziami tymi są systemy: automatycznego gromadzenia danych identyfikacyjnych (AIDC) i elektronicznej wymiany danych (EDI). Pośród tych aplikacji wyróżnia się rozwiązania indywidualne, branżowe i globalne. Czytelnik zapozna się również z opracowaniami informacyjnymi, które będą wspomagać usługi transportowe w łańcuchach dostaw, w tym model interoperacyjności logistycznej (LIM). Pełne wykorzystanie aktualnych systemów telematycznych może być źródłem korzyści w zakresie efektywności systemów transportowych.
W 9 rozdziale - Rynek usług logistycznych - przedstawiona została charakterystyka rynku tych usług, który według szacunków ILiM stanowił w 2006 r. wartość 117,7 mld zł, po raz pierwszy publikowaną w tym raporcie. Stronę podażową rynku usług logistycznych stanowią, m.in. przedsiębiorstwa przewozowe i spedycyjne transportu drogowego, kolejowego i lotniczego, spółki kurierskie, firmy magazynowe i inni operatorzy logistyczni. Dodać należy, że niektóre przewidywania dotyczące spadku transportochłonności gospodarki polskiej po akcesji unijnej się nie sprawdziły. Natomiast wynikiem tej akcesji było przyspieszenie procesów ewolucji różnych podmiotów gospodarczych na rynku usług logistycznych w Polsce.
Następny rozdział – Wskaźniki logistyczne – prezentuje je w trzech odniesieniach, a mianowicie, do przedsiębiorstw dystrybucyjnych, logistycznych i produkcyjnych. Wskaźniki te dotyczą wielkości obrotów i zatrudnienia w firmach, gospodarki magazynowej (wielkości zapasów, czasu przepływu dostaw), struktury kosztów funkcjonowania firm logistycznych, przyczyn odmowy przyjęcia zlecenia, a także poziomu obsługi klienta.
Rozdział 11 i 12 raportu dotyczy edukacji logistycznej, rynku książek i mediów logistycznych. W Polsce logistyków kształci 21 uczelni publicznych i 40 uczelni niepublicznych, także na studiach podyplomowych. Odrębny tryb podnoszenia kwalifikacji logistycznych, to certyfikacja – menedżerów średniego i wyższego szczebla zarządzania prowadzona w ILiM; w 2007 r. przyznano 73 certyfikaty. Dzięki temu Instytutowi edukacja logistyczna trafia też do szkół średnich.
W latach 2006-2007 na krajowym rynku wydawniczym ukazało się ok. 50 tytułów o tematyce logistycznej; najwięcej bo aż 15 publikacji w ramach Biblioteki Logistyka wydawnictwa ILiM. Raport zawiera szczegółowy wykaz wydawnictw i tytułów publikacji logistycznych. Wiodącymi ośrodkami prasowymi w kraju z zakresu logistyki, to ośrodek warszawski i poznański. Na rynku czasopism występuje zarówno tygodnik PGT, jak i dwa miesięczniki oraz cztery dwumiesięczniki, w tym Logistyka, wyd. ILiM. W ostatnim rozdziale raportu wskazano podmioty wspierające rozwój logistyki w Polsce.
Publikacja raportu o stanie logistyki polskiej w 2007 r. ukazała się po raz pierwszy wraz z wieloma barwnymi rysunkami, tabelami i mapkami, czyniąc wydawnictwo jeszcze bardziej przejrzystym. Każdy czytelnik – oprócz bogatej bazy danych statystycznych – znajdzie w tym opracowaniu wiele interesujących informacji, przydatnych w pracy naukowej, także studentów oraz w praktyce gospodarczej firm logistycznych. Raport jest najbardziej aktualnym i kompletnym źródłem wiedzy dla wszystkich zainteresowanych logistyką.
Zapisz się do newslettera:
