Litwa, Łotwa i Estonia wystąpiły już z wnioskiem do unijnego instrumentu ,,Łącząc Europę" (CEF) o dofinansowanie budowy normalnotorowej linii od granicy Litwy z Polską aż do Tallina. W pierwszym rozdaniu kraje ubiegają się o blisko 450 mln euro środków na realizację projektu.
Litwa, Łotwa i Estonia, po długich negocjacjach i dyskusjach o przebiegu linii, pod koniec minionego roku utworzyły joint venture RB Rail, której zadaniem jest koordynowanie prac na szczeblu międzynarodowym przy budowie linii. Z końcem lutego minął termin składania wniosków do unijnego instrumentu CEF, do którego Litwa, Łotwa i Estonia, a także spółka RB Rail, wystąpiły wspólnie o przyznanie pieniędzy. Pierwotnie planowano złożyć cztery oddzielne wnioski o dofinansowanie. Ostatecznie złożono jeden wniosek, podpisany przez czterech wnioskodawców i zawierający czterech potencjalnych beneficjentów unijnych środków.
Pieniądze są potrzebne do wykonania opracowań i studiów wykonalności, projektów, wykupów gruntów, po których linia zostanie poprowadzona, a także do rozpoczęcia pierwszych prac budowlanych.
Linia z trudnościami
Proces wykupu gruntów bedzie ważnym elementem inwestycji. Tylko w Estonii trzeba będzie odkupić od prywatnych właścicieli około 600 działek, które są niezbędne do poprowadzenia linii. Szacowany, całkowity koszt budowy linii na obszarze Estonii to ok. 1,3 mld euro.
Gorzej kwestia wykupów gruntów może wyglądać na Łotwie. Tam trzeba będzie wykupić około dwóch tysięcy działek. Również Litwinom może być trudno realizować projekt, ponieważ znacząca część linii biegnie przez obszary prawnie chronione.
Projekty za 540 mln
W pierwszym rozdaniu RB Rail spółka koordynująca projekt, wnioskuje o dofinansowanie inwestycji wartej 7 mln euro, Estonia chce zrealizować projekt na kwotę 213 mln euro, Łotwa – 291 mln euro, a Litwa – 28 mln euro. Szacowana wartość zaplanowanych na pierwszy etap prac to około 540 mln euro, a łączna kwota dofinansowania, o jakie ubiegają się kraje w ramach CEF, to 442 mln euro.
Na rozpatrzenie wniosków o dofinansowanie projektu kraje bałtyckie będą musiały poczekać do lipca lub sierpnia. Kolejny nabór wniosków w ramach CEF zostanie przeprowadzony w 2017 r. Wtedy to kraje będą ubiegać się o środki pozwalające wykonać większą część prac budowlanych.
Szacowane dofinansowanie unijne dla wartego 3,7 mld euro projektu realizowanego na terenie Litwy, Łotwy i Estonii ma wynieść do końca perspektywy finansowej 2014-2020 około 2,7 mld euro.