Kolejowa przepaść

Spotkałam wczoraj na rynku w Jeleniej Górze parę 50-latków. Byli zmęczeni, spoceni i wściekli. Mieli ze sobą rowery, obładowane po obu stronach torbami podróżnymi. Przyjechali prosto z jeleniogórskiego dworca PKP.

- Wyjściem z tego budynku zmęczyliśmy się bardziej niż przejechaniem 100 kilometrów - narzekała kobieta. Pani Jadzia, drobna, sympatyczna, ubrana w sportowy strój do jazdy na rowerze wyglądała na doświadczoną turystkę. I taką była. Z ogromnym zapałem opowiedziała o wyprawie wakacyjnej. Zwiedzili na rowerach miasta pogranicza polsko-czesko-niemieckiego. Pokonała ich Jelenia Góra. Padli na schodach dworcowych. Wyjście z peronu, dotarcie z dworca na zewnątrz kosztowało ich mnóstwo wysiłku. Zezłościli się, tym bardziej że budynek jest świeżo wyremontowany. PKP wydały na to dużo pieniędzy. Dlaczego przy okazji nie pomyślano o ludziach z ciężkimi rowerami i pakunkami czy osobami mającymi problemy z chodzeniem? Jak to powinno się zrobić, można podejrzeć chociażby w Goerlitz. Mały dworzec w niemieckim miasteczku jest miniaturą wrocławskiej budowli kolejowej. Że jest odnowiony, czysty, pachnący, to już nawet nie złości. U Niemców to norma i taki stan przestaje zadziwiać. Zazdrość turystów z Polski wzbudziły ruchome taśmociągi, zamontowane przy schodach. Można na nie postawić walizkę, rowery, plecak i nie męczyć się tachaniem ich pod górę. Wprost z peronu można wsiąść z rowerem do pociągu. Każdy wagon ma wydzielone miejsce na dwuślady. Idylla? Nie. Normalne, zwykłe udogodnienie dla turystów. Wkurzają zwłaszcza w Jeleniej Górze, bo miasto pretenduje dumnie do miana polskiej stolicy rowerów. Na razie odstrasza skutecznie każdego przyjezdnego. I nie chce mi się słuchać tłumaczeń, że remontem budynku dworca zajmuje się inna firma niż ta od peronów ani tego, że samorząd nie ma wpływu na to, jak rządzi się PKP.

Mnie się marzy, że pani Jadzia wysiądzie na dworcu w Jeleniej Górze i powie "Zupełnie jak u Niemców". Gdyby miała jeszcze możliwość przejechania się kolejką do Szklarskiej Poręby i poddania się stukotowi kół wraz ze spoglądaniem na szczyty Karkonoszy, to byłoby już - jak mówią teraz młodzi - pełen wypas. Jechałam taką kolejką z Zittau do Olbina. Ta niemiecka wąskotorówka jest jak prawdziwa ciuchcia. Para bucha, koła się toczą, dzieciaki piszczą z radości, a dorośli śmieją się sympatycznie z oszałamiającej prędkości 30 kilometrów na godzinę. Najbardziej zazdrość mnie brała przy małych stacyjkach. Domki były jak z bajki. Z brązowego drewna, z kwiatami w oknach, z jednym peronem. Widoki nie powalały, bo nasze Karkonosze są równie piękne, co ich góry. Co z tego, skoro to ich szczyty można podziwiać, jadąc zabytkową ciuchcią do przedwojennego kurortu, a nasze połączenie Jelenia Góra - Szklarska Poręba kolej planuje właśnie zamknąć. Tym razem nie dlatego, że się nie opłaca, ale dlatego, że tory są zniszczone. Na naprawę nie ma pieniędzy, więc linia zostanie zawieszona. Od razu się boję, by nie był t synonim słowa rozkradziona. Już to bowiem raz przeżywałam. W Szczawnie - Zdroju, gdzie zniknęły pociągi z trasy do Jedliny-Zdroju, a potem zniknęła i cała trasa. Szyny, podkłady, słupy - nic nie zostało poza kamiennymi nasypami, po których spaceruje się teraz z psami lub jeździ rowerem górskim.

Jeśli kolejowe porównanie z zachodnim sąsiadem komuś nie odpowiada, to może być sąsiad z południa. Bo u Czechów podróżowanie pociągiem to dopiero jest raj. Szynobusy jeżdżą co chwilę, tam i z powrotem. Gdzie nie jeżdżą, pojawia się autobus i jest skomunikowany z pociągiem. Czesi mają do tego mnóstwo fajnych zniżek. Za to, że jedzie się w weekend, że tam i z powrotem (10 proc.), że w grupie (zniżki już od dwóch osób od 25 do 50 proc.). Ulgi się sumuje i bilety robią się tanie jak barszcz. Do tego na każdej stacyjce można wypożyczyć rower. Przejechać się nim na wycieczkę kilkanaście kilometrów i oddać na następnej stacji. Polak może tylko zgrzytać zębami na takie udogodnienia.

Na pograniczu polsko-czesko-niemieckim można stresu mieć odrobinę mniej, bo pojawiło się światełko w tunelu. Jest nią jednodniowy bilet Euro - Nysa (po 20 zł) oraz Euro - Nysa Mini Grupa (to tegoroczna nowość dla grup do 5 osób -kosztuje 75 zł). Bilety uprawniają do przejazdu na wszystkich liniach publicznego transportu podmiejskiego na obszarze ZVON (Niemcy - szczegóły w internecie na stronie www.zvon.de - strona jest także po polsku) oraz w klasie 2 pociągów osobowych i pośpiesznych PKP Przewozy Regionalne na odcinkach z Goerlitz do Bolesławca i Jeleniej Góry (zarówno przez Lubań Śląski, jak i przez Lwówek Śląski). Bilety można kupić tylko na stacjach: Bolesławiec, Jelenia Góra, Legnica, Lubań Śląski, Węgliniec, Wrocław Główny i Zgorzelec Miasto. Drugim światełkiem jest reaktywowana linia Lwówek Śląski - Trutnow przez Jelenią Górę, gdzie z pociągu można podziwiać zaporę w Pilichowicach. Tylko samorządowcy polscy, niemieccy i czescy wiedzą, ile starań kosztowało wprowadzenie tych połączeń. Na razie tyle musi nam wystarczyć.