Pasażerowie jeżdżący pociągami międzynarodowymi dostaną zwrot części ceny biletu w razie opóźnienia pociągu więcej niż o godzinę. Przepisy w tej sprawie zaczną obowiązywać za półtora roku.
Unia Europejska przygotowała projekt rozporządzenia dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w międzynarodowym ruchu kolejowym. Na najbliższym posiedzeniu ma je przyjąć Parlament Europejski, a wejdą one wżycie latem 2008 r.
Co nowe przepisy dadzą pasażerom? Gdy podróżują oni z którejś polskiej stacji zagranicę, a przewoźnik może przewidzieć, że będzie opóźnienie większe niż godzina, powinien -na ich prośbę - zwrócić im pełne koszty biletów. Jeżeli jednak pasażerowie wybiorą się w dalszą podróż lub pociąg się dopiero wtedy opóźni o minimum 60 minut, to przewoźnik powinien oddać im 25 proc. ceny biletu. Za opóźnienie większe niż dwie godziny trzeba będzie oddać pasażerowi 50 proc. ceny biletu (symulację wielkości odszkodowań zamieszczamy w infografice). Odszkodowanie należy się niezależnie od tego, czy jadący rzeczywiście poniósł jakąś szkodę. Przewoźnik wypłaci je w ciągu 14 dni od złożenia wniosku.
Odszkodowania nie będzie, jeśli jego kwota jest niższa niż 4 euro (choć każde państwo UE będzie mogło ustalić niższy limit). W razie opóźnienia dłuższego niż 60 minut przewoźnik musi zapewnić też oczekującym na dworcu pasażerom posiłki i napoje, a także - jeśli jest to konieczne - noclegi w hotelach i transport pomiędzy nimi a stacją, gdy zaś odjazd pociągu nie jest możliwy -transport zastępczy.
Tych praw pasażera nie można będzie wyłączyć umową. W Polsce powstanie też prawdopodobnie specjalne biuro do zajmowania się sprawami niezadowolonych podróżnych.
Przywileje te nie dotyczą natomiast jeżdżących jedynie po Polsce. Nie znaczy to, że nie mają oni żadnych praw. - Regulacje chroniącepasażerów znajdziemy w polskim prawie przewozowym - tłumaczy Michał Wrzosek, rzecznik PKP SA. Chodzi o art. 62 prawa przewozowego ( DzU z 2000 r. nr 50, poz. 601 ze zm.), który przewiduje odszkodowania dla podróżnych za zbyt szybki odjazd pociągu, jego spóźnienie lub odwołanie, ale tylko wówczas, gdy ponieśli oni szkodę. Opóźnienie lub odwołanie pociągu musi wynikać z umyślnej winy lub rażącego niedbalstwa przewoźnika. Jeśli podróżny nie wykaże więc poniesionej szkody, to odszkodowania nie dostanie.
Takich spraw nie jest jednak dużo. Skarżą się głównie jeżdżący pociągami podmiejskimi, którzy często spóźniają się do pracy.
-Pasażerowie, nawet jeśli znają swoje prawa i chcą się starać o odszkodowanie, przechodzą w sądach drogę przez mękę. Dlatego działa przy PKP rzecznik praw klienta, który stara się szybko załatwić sporne sprawy -mówi Wrzosek. Skarg od pasażerów pociągów międzynarodowych nie ma też w Europejskim Centrum Konsumenckim. - Nie przypominam sobie takich wypadków - zaznacza Karolina Tołwińska z ECK.
Projektowane przepisy wymagają też od przewoźników, aby bardziej dbali o bagaż podróżnych, o osoby niepełnosprawne oraz bezpieczeństwo. W razie śmierci lub zranienia pasażera przewoźnicy będą musieli też wypłacić im - jeszcze przed zakończeniem postępowania odszkodowawczego - zaliczkę na bieżące potrzeby finansowe (proporcjonalnie do poniesionej szkody). W razie śmierci podróżnego zaliczka taka to minimum 21 tys. euro.
Nowe przepisy niewiele uszczuplą finanse PKP (patrz ramka), choć skarg niezadowolonych klientów może być więcej niż dotychczas. Podobne przepisy obowiązują bowiem odprawie dwóch lat w lotnictwie. Nie odbiły się one na kondycji finansowej przewoźników, choć np. w 2006 r. do Komisji Ochrony Praw Pasażerówprzy Urzędzie Lotnictwa Cywilnego wpłynęło aż 1099 skarg. Loty zostały odwołane, opóźnione albo przewoźnik nie wpuścił kogoś na pokład mimo wykupionego biletu, bo zabrakło miejsc. Nie oznacza to, że wszystkie były zasadne. - W 30 proc. spraw stwierdziliśmy brak naruszenia przepisów i przyznaliśmy rację liniom lotniczym - podkreśla Katarzyna Krasnodębska z ULC. Podobnie może być w wypadku pasażerów kolei.
„Okiem eksperta”, Adrian Furgalski ZDG „TOR”:
W przewozach pasażerskich polskie koleje nie wyróżniają się negatywnie na tle innych europejskich przewoźników w liczbie spóźnień. Najczęściej ich przyczyną jest np. atak zimy, a w takim wypadku (czyli tzw. siły wyższej) będą zwolnione z płacenia odszkodowań. Nowe przepisy nie zagrożą sytuacji finansowej kolei. Na korzyść kolei działa też niska świadomość pasażerów, że mają jakieś prawa i mogą się gdzieś poskarżyć. Kolejny argument to zakres obowiązywania unijnego rozporządzenia - dotyczy ono tylko przewozów pasażerskich, a nie towarowych. Tam kwestie odszkodowań określają umowy między przewoźnikiem a zleceniodawcą.
* Unia Europejska chce, aby wprowadzenie odszkodowań za opóźnienie pociągów międzynarodowych zwiększyło liczbę pasażerów kolei na trasach pomiędzy krajami członkowskimi. Kolej ma być alternatywą nie tylko dla linii lotniczych, ale też transportu samochodowego. Własnym autem za granicę Europejczycy podróżują bowiem najczęściej. (źródło: www.pkp.pl, obliczenia "RP")
Zapisz się do newslettera:
