„Atlas linii kolejowych Polski 2010” jest pozycją bezprecedensową. To pierwsza tego typu publikacja wydana w naszym kraju. Autorzy wykonali ogrom pracy – tworzenie tego kompendium trwało ponad 2 lata. Pierwotne plany zakładały napisanie swoistego almanachu polskich kolei, ale jak sami przyznają twórcy tej książki – „jeśli coś jest do wszystkiego, to jest do niczego”. Trudno nie zgodzić się z tym stwierdzeniem, choć przeglądając wspomnianą publikację, ciężko byłoby znacznie powiększyć rozmiary tej i tak sporej pozycji, nie tworząc kolejnych kilku(nastu) tomów.
Jak wspomnieli sam autorzy, książka łączy w sobie trzy funkcje: kartograficzną, faktograficzną i krajoznawczą. Znajdziemy w niej m.in. 92 arkusze map tematycznych w skali 1:300 000. Dzięki nim można prześledzić obecny kształt sieci kolejowej normalnotorowej i wąskotorowej (także kolei przemysłowych i linowych), jak również przebieg linii już nieistniejących oraz lokalizacje najciekawszych obiektów kolejowych. Mapy są bardzo czytelne, dzięki ograniczeniu do minimum informacji nie związanych z tematem - pozostawiono jedynie obiekty potrzebne do orientacji na mapie, takie jak nazwy miejscowości i rzeki. Jedyne, co może przeszkadzać, to brak rozkładanej legendy na obwolucie, jednak zastosowane znaki kartograficzne są powszechnie znane i łatwo je zapamiętać. Co godne podkreślenia, autorzy podeszli do tematyki nie tylko z zapałem geografa, ale także z zacięciem historyka. Prezentowany jest bowiem również sieć kolejowa wszystkich ziem II Rzeczypospolitej, w tym tych, które nie weszły w skład państwa polskiego po wojnie.
Funkcja faktograficzna pełniona przez opisywaną książkę umożliwia czytelnikowi uzyskanie niezwykle szczegółowych informacji na temat poszczególnych odcinków. Dzięki wykonanej przez autorów pracy, dowiedzieć się można kiedy dany fragment sieci został otwarty, kto był wówczas jego właścicielem, czy i kiedy został zelektryfikowany. Pozyskać można także dane dotyczące ewentualnego zakończenia ruchu pasażerskiego lub likwidacji poszczególnych odcinków. Godny odnotowania jest również wykaz prezentujący, w jaki sposób zmieniały się nazwy poszczególnych stacji i przystanków.
Funkcja krajoznawcza atlasu to ok. 400 zdjęć prezentujących ciekawe kolejowe widoki. To bardzo często fotografie archiwalne i historyczne, pokazujące różne twarze polskich (i nie tylko) kolei. Bardzo użyteczne dla osób zainteresowanych transportem kolejowym w połączeniu z turystyką będzie z pewnością wykaz najciekawszych obiektów, które warto zobaczyć.
Opisywana powyżej zawartość książki składa się na obraz wielkiej mozaiki, poskładanej z ogromnej liczby elementów, z których każdy posiada własną specyfikę i historię. Z tego względu uznać można, że tytuł pozycji jest nieco mylący – nie opisuje ona bowiem jedynie tego, co tu i teraz.
Jak słusznie zauważyli autorzy opisywanej publikacji, nie myli się tylko ten, kto nic nie robi. Sami przyznali, że książka zawiera z pewnością błędy, ze względu na ogrom informacji w niej zawartych oraz wielką pracę, jaką należało wykonać, aby atlas ten w ogóle powstał. Rzeczywiście, wyjątkowo uważni czytelnicy z pewnością zauważą kilka nieścisłości, a bibliofile i osoby zwracające szczególną uwagę na stronę edytorską publikacji, mogą odczuć pewien niedosyt. Jednak ta gruba (prawie 450 stron) książka jest pozycją obowiązkową dla wszystkich miłośników kolei, a także osób zainteresowanych historią tego środka transportu.
Zawartość publikacji:
- ogólny skorowidz map,
- 92 arkusze map ogólnych Polski w skali 1:300 000,
- 24 mapy największych węzłów w skali 1:25 000 – 1:100 000 np. (m.in. Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gdynia, Górnośląski Okręg Przemysłowy, Kędzierzyn-Koźle, Kostrzyn, Kraków, Lublin, Opole, Poznań, Rybnik, Szczecin, Toruń, Wałbrzych, Wrocław, Warszawa),
- 8 map tematycznych (rozwój sieci kolejowej na tle zmieniających się granic, elektryfikacja linii, natężenie ruchu pociągów, prędkości szlakowe, korytarze transportowe itd.),
- 13 map historycznych (Kresy i Zaolzie w 1939 roku),
- mapa 100 największych hitów kolejowych na terenie Polski,
- ok. 400 fotografii,
- bogata treść krajoznawcza,
- 117 tabel z danymi dotyczącymi danych historycznych (informacje typu: kto wybudował linię, kiedy została zamknięta, zelektryfikowana, kiedy zawieszono ruch, dobudowano drugi tor czy reaktywowano),
- indeks stacji, przystanków i posterunków obejmujący zmiany nazewnictwa w latach 1842-2010,
- legendy i tłumaczenia skrótów w językach: angielskim, niemieckim i czeskim
Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny, „Atlas linii kolejowych Polski 2010”, Wydawnictwo Eurosprinter 2010, ISBN 978-83-926946-8-7, 448 str., format A4
Zapisz się do newslettera:
