W Polsce istnieje 16 485 przejazdów kolejowych, w tym 14 212 na liniach eksploatowanych. Te skrzyżowania linii kolejowych z drogami publicznymi w poziomie szyn są elementem drogi kolejowej podlegającym najszybszej dekapitalizacji. Aby od razu doprowadzić przejazdy do stanu dobrego, PKP PLK potrzebowałaby 352,8 mln zł. Dlaczego kolejowa spółka ma ponosić te koszty sama?
Dekapitalizacja przejazdów kolejowych wynika z sumarycznego obciążenia ruchem kolejowym i drogowym. Są one także najbardziej narażone na powstawanie wypadków. Skoro jednak ze skrzyżowań linii kolejowych z drogami publicznymi w poziomie szyn korzystają nie tylko przewoźnicy kolejowi, ale także kierowcy samochodów i operatorzy drogowi, naturalne wydaje się pytanie, dlaczego to PKP PLK ma samodzielnie ponosić koszty utrzymania, remontów i modernizacji tego elementu infrastruktury?
Ogółem w naszym kraju istnieje 2 765 przejazdów kategorii "A" (2 724 na liniach eksploatowanych), 671 - kategorii "B" (665 na liniach eksploatowanych), 1 333 - kategorii "C" (1313 na liniach eksploatowanych), 10 374 - kategorii "D" (8 314 na liniach eksploatowanych), 527 - kategorii "E" (514 na liniach eksploatowanych), 815 - kategorii "F" (682 na liniach eksploatowanych). Najlepsza jest sytuacja tej drugiej kategorii - stan nieco ponad 70 proc. przejazdów do niej zaliczanych określany jest jako "dobry". Aby doprowadzić do takiego stanu wszystkie przejazdy z kategorii "A", potrzeba 109,7 mln zł, kat. "B" - 11,3 mln zł, kat. "C" - 36,7 mln zł, kat. "D" - 181,1 mln zł, kat. "E" - 6,9 mln zł i kat. "F" - 6,9 mln zł.
Dla PKP PLK poważnym problemem jest także zawieszanie obsługi przejazdów kategorii "A". Jak podaje zarządca, wynika to z ograniczeń zatrudnieniowych i stosowane jest na przejazdach o bardzo małym natężeniu ruchu lub tylko w godzinach, w których nie jest prowadzony ruch pociągów. PKP PLK eliminuje przejazdy kat. "A" z zawieszoną obsługą. Na początku 2005 r. było ich 245 (w tym niestrzeżone podczas przerwy w ruchu pociągów - 130 i niestrzeżone podczas ruchu pociągów - 115), a pod koniec 2009 r. - już 44 (w tym niestrzeżone podczas przerwy w ruchu pociągów - 3 i niestrzeżone podczas ruchu pociągów - 41).