Partnerzy serwisu:
Infrastruktura

Europejski Trybunał Obrachunkowy: Unijny system KDP jest nieefektywny i fragmentaryczny

Dalej Wstecz
Partnerzy działu

Strunbet
Multiconsult Polska
Aste
Transcomfort
CLIP Group
Euroterminal Sławków
Torhamer
Sultof

Data publikacji:
26-06-2018
Tagi geolokalizacji:

Podziel się ze znajomymi:

INFRASTRUKTURA
Europejski Trybunał Obrachunkowy: Unijny system KDP jest nieefektywny i fragmentaryczny
Fot. CC0
​Jak wynika z nowego sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, jest mało prawdopodobne, by obecny unijny plan długofalowego rozwoju kolei dużych prędkości miał zostać zrealizowany. Brakuje też solidnego ogólnounijnego podejścia strategicznego w tym zakresie – podsumowuje ETO.

W opinii kontrolerów europejska sieć kolei dużych prędkości to w rzeczywistości mozaika linii krajowych, pozbawiona odpowiedniej koordynacji na szczeblu międzynarodowym. Linie te zostały zaplanowane i wybudowane każda z osobna przez państwa członkowskie, czego skutkiem są słabo rozwinięte połączenia. Komisja Europejska nie dysponuje instrumentami prawnymi ani kompetencjami, by podejmować decyzje mające skłonić państwa członkowskie do szybkiego ukończenia budowy korytarzy sieci bazowej.

Począwszy od 2000 r. Unia udzieliła wsparcia w wysokości 23,7 mld euro w celu współfinansowania inwestycji w rozwój linii kolejowych dużych prędkości. Kontrolerzy przeprowadzili wizyty w sześciu państwach członkowskich (we Francji, w Hiszpanii, we Włoszech, w Niemczech, Portugalii i Austrii) i przeanalizowali wydatki poniesione na ponad 5 000 km linii dużych prędkości, tj. około 50% całej sieci w UE. Z ich ustaleń wynika, że choć krajowe sieci kolei dużych prędkości wciąż są rozbudowywane, unijny cel potrojenia kilometrażu takich linii (do 30 000 km) do 2030 r. nie zostanie osiągnięty.

– Obecny system to nieefektywna mozaika słabo skomunikowanych ze sobą krajowych linii kolejowych – powiedział Oskar Herics, członek Europejskiego Trybunału Obrachunkowego odpowiedzialny za to sprawozdanie. – Budowa transgranicznych linii kolei dużych prędkości nie należy do krajowych priorytetów, a Komisja nie ma żadnych uprawnień do egzekwowania ich realizacji. Oznacza to, że unijne współfinansowanie w tym obszarze ma niską wartość dodaną.

Decyzje o budowie linii dużych prędkości nierzadko są podejmowane ze względów politycznych, a w procesie decyzyjnym generalnie nie korzysta się z analizy kosztów i korzyści, która zapewniłaby większą racjonalność kosztów. W wielu przypadkach pociągi na liniach dużych prędkości jeżdżą z o wiele niższymi średnimi prędkościami (zaledwie 45% prędkości maksymalnej), niż pozwalałyby na to parametry linii. Kontrolerzy stwierdzili, że średnie prędkości są póki co znacznie niższe niż prędkości projektowe, co budzi wątpliwości co do należytego zarządzania finansami.

Infrastruktura kolei dużych prędkości jest droga – przeciętny koszt jednego kilometra linii skontrolowanych przez Trybunału wynosił 25 mln euro. Koszt czterech z dziesięciu linii objętych kontrolą przekroczy natomiast 100 milionów euro w przeliczeniu na każdą zaoszczędzoną minutę podróży. Najwyższy koszt odnotowano dla linii Stuttgart – Monachium, gdzie wyniesie on 369 mln euro w przeliczeniu na zaoszczędzoną minutę. Tymczasem gdyby wziąć pod rozwagę alternatywne rozwiązanie polegające na modernizacji istniejących linii konwencjonalnych, można by zaoszczędzić wiele miliardów euro.

Przypadki przekroczenia kosztów i opóźnień nie stanowiły wyjątku, lecz normę. Jeśli chodzi o inwestycje w koleje dużych prędkości, przekroczenia kosztów nie wpływają na budżet UE, ponieważ kwota współfinansowania pozostaje na pierwotnie uzgodnionym poziomie, lecz są pokrywane z budżetów krajowych. W przypadku skontrolowanych linii i projektów koszty zostały przekroczone łącznie o 5,7 mld euro na poziomie projektów oraz 25,1 mld euro na poziomie linii. Osiem z 30 projektów objętych kontrolą Trybunału było opóźnionych o co najmniej rok, a w przypadku pięciu z dziesięciu linii opóźnienia wynosiły ponad 10 lat.

Kontrolerzy podkreślają, że zgodnie z poziomami odniesienia linia dużych prędkości powinna obsługiwać rocznie 9 mln pasażerów, aby można uznać, że funkcjonuje z powodzeniem. W przypadku trzech z siedmiu ukończonych linii, które skontrolował Trybunał, liczba pasażerów była jednak znacznie mniejsza. Świadczy to o wysokim ryzyku, że środki unijne w kwocie 2,7 mld euro przeznaczone na współfinansowanie tych linii nie zostały wydatkowane efektywnie. Ponadto dziewięć z 14 skontrolowanych linii i połączeń transgranicznych nie miało dostatecznie dużej potencjalnej liczby pasażerów w strefach zasięgu, by móc funkcjonować z powodzeniem.

W 2010 r. kontrolerzy wezwali już do pojęcia pilnych działań w celu usunięcia wszystkich technicznych, administracyjnych i innych barier dla interoperacyjności kolei. Przeprowadzona kontrola pokazała jednak, że w 2018 r. bariery te wciąż istnieją, utrudniając wykonywanie przewozów transgranicznych kolejami dużych prędkości w UE w sposób sprawny i konkurencyjny. We Francji i w Hiszpanii dostęp do rynku przewozów pasażerskich nie został jak dotąd otwarty. Dla porównania we Włoszech oraz do pewnego stopnia w Austrii, gdzie istnieje konkurencja wśród przewoźników kolejowych, częstotliwość i jakość świadczenia usług są wyższe, a ceny biletów niższe. Na ogólną efektywność usług przewozowych kolejami dużych prędkości korzystnie wpłynęłoby wprowadzenie zintegrowanych systemów sprzedaży biletów, łatwiejszy dojazd do stacji oraz lepsze połączenia.

Kontrolerzy zalecają zatem, aby Komisja Europejska:
  • przeprowadziła realistyczne planowanie długofalowe;
  • uzgodniła z państwami członkowskimi, które kluczowe odcinki strategiczne należy zrealizować w pierwszej kolejności, a także oceniła zapotrzebowanie na linie kolejowe bardzo dużych prędkości, prowadziła ścisłe monitorowanie i dysponowała uprawnieniami pozwalającymi skutecznie wyegzekwować zobowiązania do ukończenia unijnej sieci bazowej kolei dużych prędkości;
  • zarezerwowała współfinansowanie unijne na priorytetowe projekty strategiczne i uzależniła przyznanie środków od faktycznej konkurencji w sektorze kolejowym i osiągnięcia rezultatów;
  • uprościła procedury udzielania zamówień na projekty transgraniczne, ułatwiła korzystanie z punktów kompleksowej obsługi w celu załatwienia różnych formalności i wyeliminowała wszelkie istniejące nadal bariery administracyjne i regulacyjne dla interoperacyjności;
  • usprawniła przewozy pasażerskie kolejami dużych prędkości, na przykład poprzez stworzenie możliwości zakupu biletów elektronicznych i uproszczenie zasad obliczania opłat za dostęp do infrastruktury.
Partnerzy działu

Strunbet
Multiconsult Polska
Aste
Transcomfort
CLIP Group
Euroterminal Sławków
Torhamer
Sultof

Tagi geolokalizacji:

Podziel się z innymi:

Zobacz również:

Zobacz również:

Kongresy
Konferencje
SZKOLENIE ON-LINE
Śledź nasze wiadomości:
Zapisz się do newslettera:
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
  • przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
  • przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.
Współpraca:
Transport Publiczny
Rynek Lotniczy
Rynek Infrastruktury
TOR Konferencje
ZDG TOR
ZDG TOR
© ZDG TOR Sp. z o.o. | Powered by BM5