Kolej Ukraina – UE: Strategia na czas pokoju potrzebna już dziś

Przedstawiciel KE podkreślił ogromne znaczenie kolei dla ukraińskiej gospodarki. – Ukraina była i jest w dużym stopniu zależna od kolei. Po 24 lutego nastąpiło wiele zmian. Kolej to kamień węgielny naszego wsparcia – zapewnił, dodając, że pierwsze kwoty unijnego wsparcia przeznaczonego na odbudowę kolei trafiły do Ukrainy już w marcu. – Potem przyszła pora na Solidarity Lanes – na kolei, drogach i w żegludze. To, że zadziałały, jest sukcesem naszym i strony ukraińskiej – zaznaczył.

Dziś – pożyczki, jutro – nowe linie międzynarodowe

Wsparcie będzie kontynuowane: w dniu debaty przekazano Ukrainie pierwszą transzę pomocy mikrofinansowej (3 mld z 8 mld euro). Będzie ona miała formę pożyczek do spłaty przez 35 lat, przy czym UE będzie dopłacała do odsetek.

Nie jest łatwo dyskutować o odbudowie systemu kolejowego, gdy trwają jeszcze działania wojenne. – Ukraińcy nie mogą jednak czekać. Już dziś wspieramy bieżące naprawy. Nie możemy mówić o KDP, jeśli już dziś nie stworzymy warunków do jej budowy w przyszłości – przekonywał Popowski. Komisja Europejska dostosowała już kształt sieci TEN-T do przyszłego wydłużenia w stronę Ukrainy, w planach są kolejne idące w tym kierunku projekty finansowane z CEF.

KDP? Zdecydują sami Ukraińcy

Plan odbudowy, zaprezentowany w Lugano w lipcu ubiegłego roku, został już wstępnie oceniony przez Bank Światowy. – Choć kwota określona jako niezbędna może się jeszcze zmienić, trzeba wskazywać priorytetowe przedsięwzięcia i ustalać kolejność ich realizacji. W tym roku KE będzie musiała przygotować stabilne, wiarygodne propozycje odbudowy. Będzie to pewnie połączenie pożyczek i dotacji. To, czy KDP będzie priorytetem, muszą jednak określić władze Ukrainy – zastrzegł przedstawiciel Komisji.

Zarówno władze Ukrainy, jak i organy unijne zakładają docelowe przystąpienie tego kraju do UE. Procedurę rozpoczęto w czerwcu. Rola kolei po wojnie będzie musiała być zgodna z unijnymi – w ostatnich latach coraz bardziej prokolejowymi – wytycznymi. – Oczywiście wiele kroków jeszcze przed nami. Ukraina musi być krajem spełniającym wszystkie normy europejskie. To wyzwanie, ale i szansa – podsumował Popowski. Jako przykład skutecznego działania z myślą o europejskiej przyszłości Ukrainy przywołał wyłączenie przepływu energii elektrycznej z rosyjskiej sieci do Europy, dokonane przy udziale Mołdawii.