Przed niespełna miesiącem minister infrastruktury i rozwoju podpisała rozporządzenie określające warunki techniczne i usytuowanie skrzyżowań linii i bocznic kolejowych z drogami. Akt prawny wprowadza m.in. podniesienie dopuszczalnej prędkości na przejazdach kolejowo-drogowych z przekroczonym iloczynem ruchu. Nowa regulacja powinna przyczynić się do poprawy przepustowości i skrócenia czasów przejazdu pociągów oraz do ograniczenia kosztów przewoźników.
W Dzienniku Ustaw pod numerem 1744 opublikowane zostało rozporządzenie ministra infrastruktury i rozwoju z dnia 20 października 2015 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych oraz bocznic kolejowych z drogami i ich usytuowanie. Nowy akt prawny zastąpił rozporządzenie sprzed niespełna 20 lat. Względem poprzednika został on rozbudowany – liczy 38 stron, zawiera 95 paragrafów oraz 4 załączniki. Jak można przeczytać w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia, konieczność wydania nowego aktu prawnego regulującego omawianą materię wynika z dostosowania przepisów prawa do aktualnego stanu wiedzy technicznej.
Jest również odpowiedzią na wniosku i postulaty zgłaszane do resortu przez zarządców infrastruktury kolejowej, przewoźników kolejowych, administrację państwową (w tym Państwową Komisję Badania Wypadków Kolejowych) i różne organizacje. Generalnie wprowadzone zmiany mają pozwolić na "stosowanie podniesionych standardów technicznych, co skutkować będzie podwyższeniem poziomu bezpieczeństwa w transporcie kolejowym."
Z punktu widzenia podróżnych i przewoźników kolejowych ważne zmiany dotyczą ustalania kategorii przejazdów. Dostosowano (czytaj podniesiono) graniczne iloczyny dla poszczególnych kategorii do obecnych natężeń ruchu pojazdów. Podniesiono również prędkość maksymalną na przejazdach z przekroczonym iloczynem ruchu z 20 km/h do 50 km/h. W uzasadnieniu do aktu prawnego można przeczytać, że dokonano tego „po dogłębnej analizie, biorąc pod uwagę zarówno aspekty bezpieczeństwa, jak również korzyści ekonomiczne – zarówno oszczędności kosztów hamowania i rozruchu, jak również skrócenie czasów przejazdu i podniesienie przepustowości linii kolejowych".
PKP PLK wdraża rozporządzenie
Nowe przepisy w największym stopniu dotyczą zarządcy narodowej sieci linii kolejowych. Mirosław Siemienic, Rzecznik Prasowy PKP Polskie Linie Kolejowe, informuje "Rynek Kolejowy" o podjętych i planowanych na najbliższy czas działaniach związanych z wdrożeniem nowych przepisów prawa. Podniesienie prędkości pociągów przejeżdżających przez przejazdy, na których po wejściu w życie rozporządzenia zlikwidowane zostaną ograniczenia prędkości z uwagi na przekroczony iloczyn ruchu, odbywa się stopniowo.
– Od 17 listopada br. podnoszone są stopniowo prędkości w rejonie przejazdów kolejowo-drogowych. W tym dniu podwyższono V ogr. z 20 km/h do 40 km/h, w dniu 26 listopada br. zostaną podwyższone do 60 km/h, 3 grudnia br. do 90 km/h a 10 grudnia br. zostanie wprowadzona prędkość maksymalna obowiązująca dla danego odcinka linii – wylicza Mirosław Siemieniec.
Ponadto przed takimi przejazdami ustawione zostaną wskaźniki W6b. Mają one pojawić się najpóźniej 14 dni od wprowadzenia prędkości maksymalnej.
– Informują one maszynistów o konieczności podawania sygnałów dźwiękowych, ostrzegających kierowców i pieszych o tym, że zbliża się pociąg. Wszyscy maszyniści są też dodatkowo informowani o konieczności podawania sygnałów na odpowiednich odcinkach – informacja jest też w rozkładach jazdy, które otrzymują maszyniści – podkreśla Rzecznik Prasowy. – Tam, gdzie podawanie sygnałów dźwiękowych jest uciążliwe dla mieszkańców, a ich ograniczenie nie zagraża bezpieczeństwu, ich stosowanie może być dostosowane do lokalnych warunków – dodaje.
Zmiany te dotyczą niespełna 200 przejazdów kolejowo-drogowych. Z analiz PKP PLK wynika, że na podstawie uchylonego właśnie rozporządzenia przekroczony iloczyn ruchu występował na 254 przejazdach. Po zmianie przepisów ich liczba zmniejszyła się do 21 przejazdów - aż dwunastokrotnie.
Bezpieczeństwo na przejazdach pod stałym nadzorem
Większa prędkość pociągów na przejazdach kolejowo-drogowych wynikająca z wejścia w życie rozporządzenia nasuwa pytanie o bezpieczeństwo w ruchu na takich obiektach. Wyższe prędkości pociągów zwłaszcza na takich przejazdach, których użytkownicy dróg przyzwyczaili się do niskich prędkości przejazdu pojazdów szynowych, mogą przyczynić się do poważniejszych skutków wypadków czy kolizji z udziałem (często bardzo niefrasobliwych) kierowców i pieszych, a nawet większej liczby niebezpiecznych zdarzeń.
Mirosław Siemieniec zapowiada monitoring skutków zmian na przejazdach kolejowo-drogowych. Na jego podstawie zarządca infrastruktury będzie podejmował decyzje "gwarantujące bezpieczeństwo i sprawny ruch kolejowy". Zaznacza przy tym, że PKP PLK priorytetowo podchodzą do zapewnienia bezpieczeństwa. Dlatego prowadzone liczne inwestycje, w tym realizacja projektów „Poprawy bezpieczeństwa i likwidacji zagrożeń eksploatacyjnych na przejazdach kolejowych”, w wyniku których zmodernizowanych zostanie 304 przejazdy na terenie wszystkich województw w kraju. Zagadnienia związane z bezpiecznym przekraczaniem torów są uwzględniane w modernizacjach i rewitalizacjach linii kolejowych poprzez budowę wiaduktów i tuneli, podziemnych przejść dla pieszych i wprowadzanie dodatkowych zabezpieczeń na przejazdach kolejowo-drogowych. Udzielający nam informacji wspomina również o prowadzonej kampanii społecznej Bezpieczny przejazd – „Szlaban na ryzyko!”
– Realizowany przez PLK kompleksowy program poprawy bezpieczeństwa przynosi rezultaty. Od 2011 roku liczba wypadków na kolei zmniejszyła się o jedną czwartą, a osób poszkodowanych o 44%. W 2014 roku na przejazdach zanotowano o 14% mniej wypadków niż w 2013 – kończy Mirosław Siemieniec.
Zapisz się do newslettera:
